«Նաքսոս»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 48.
 
== Պատմություն ==
[[Պատկեր:Portara Naxos 26.jpg|մինի|244x244փքս|[[Հունական դիցաբանություն|Հին հունական դիցարանի]] լույսի, [[Արեգակ|արեգակի]], [[Բնություն|բնության]] պայծառ սկզբնավորման, [[Արվեստ|արվեստների]] հովանավոր և [[Մուսաներ|մուսաների]] առաջնորդ Ապոլլոնի տաճարը Նաքսոսում։]]
[[Հնագիտություն|Հնագիտական ուսումնասիրությունները]] ցույց են տալիս, որ Նաքսոսը բնակեցված է եղել դեռևս [[Նեոլիթ|նեոլիթյան դարաշրջանում։դարաշրջանում]]։ Այն մասին են հավաստում կղզու քարանձավներից պեղված բազմաթիվ քարե գործիքներն ու կենցաղային առարկաները։ Հայտնի է նաև այն, որ տեղի բնակչությունը [[Ձիթապտուղ|ձիթապտղի]] մշակմամբ սկսել է զբաղվել դեռևս այս ժամանակաշրջանից։ [[Մ.թ.ա. 8–րդ դար|Մ․թ․ա․ 8]]-[[Մ.թ.ա. 7-րդ դար|7-րդ դարերում]] Նաքսոսն [[Առևտուր|առևտրային հարաբերություններ]] է հաստատում [[Կիկլադներ|Կիկլադյան մյուս կղզիների]] հետ։ Նաքսոսը դառնում է [[Պոլիս|հին հունական առաջին քաղաք-պետությունը]], որը հանդգնում է դուրս գալ [[Աթենական ծովային միությունից։միություն|Աթենական ծովային միությունից]]։ Այս իրողությունն անընդունելի էր միության գանձանակի կենտրոնատեղի համարվող [[Հին Աթենք|Աթենքի]] համար և վերջինս [[Աթենական ծովային միություն|ծովային միության]] բոլոր անդամների զորակցությամբ կարողանում է հպատակեցնել ազատատենչ կղզուն։ Առճակատման ավարտից հետո Նաքսոսն Աթենքին վճարում է ռազմատուգանք՝ ոսկու տեսքով։ [[Հույն-պարսկական պատերազմներ|Հույն-պարսկական պատերազմների]] շրջանակներում արյաց ուժերը մ․թ․ա․ 502 թվականին կատարում են Նաքսոս ներխուժելու փորձ, սակայն ձախողվում են։ Նաքսոսը մեծ նշանակություն է ունենում Պելոպոնեսյան պատերազմներում ևս, սակայն Հռոմի կողմից Հունաստանի նվաճումից հետո վերջինս կորցնում է իր դիրքն ու ազդեցությունը։ [[Բյուզանդական կայսրություն|Բյուզանդական կայսրության]] կազմում Նաքսոսը ներառվում է [[Եգեյան ծով|Եգեյան ծովի]] [[Թեմ (Բյուզանդիայի վարչական միավոր)|ռազմավարչական շրջանի]] կազմի մեջ։ [[Չորրորդ խաչակրաց արշավանք|Չորրորդ խաչակրաց արշավանքից]] հետո [[Լատինական կայսրություն|լատինական կայսրը]], [[Կոստանդնուպոլիս|Կոստանդնուպոլսում]] ստեղծված վենետիկյան ազդեցության ֆոնին, ծովային ուժեր է ուղարկում դեպի կղզի, որոնք էլ իրենց հերթին նվաճում են Նաքսոսը։ Հաջորդիվ վենետիկյան ուժերը գրավում են մյուս Կիկլադյան կղզիները ևս։
 
Նաքսոսը մյուս կղզիներից առանձնանում է պաշարման ընթացքում ցուցաբերած յուրահատուկ դիմադրության շնորհիվ։ Վենետիկյան վերահսկողությունը Նաքսոսում շարունակվում է մինչև 1714 թվականը։ Իտալական տիրապետության տարիներին կղզին կոչվում էր Նասսոն։ 18-րդ դարի առաջին տասնամյակում վենետիկցիներին փոխարինում են թուրքերը։ Թեպետ կղզին [[Օսմանյան կայսրություն|Օսմանյան կայսրության]] մաս էր կազմում, այնուամենայնիվ, թուրքերի ազդեցությունը Նաքսոսում բավականին չնչին էր։ Օսմանյան տարիներին Նաքսոսը հայտնի էր Նաքշա անվանմամբ։ 1821 թվականին թուրքական վարչակարգը Նաքսոսում անկում է ապրում, իսկ 1832-ին կղզին անցնում է [[Հունաստանի թագավորությանը։թագավորություն|Հունաստանի թագավորությանը]]։
Չորրորդ խաչակրաց արշավանքից հետո լատինական կայսրը, Կոստանդնուպոլսում ստեղծված վենետիկյան ազդեցության ֆոնին, ծովային ուժեր է ուղարկում դեպի կղզի, որոնք էլ իրենց հերթին նվաճում են Նաքսոսը։ Հաջորդիվ վենետիկյան ուժերը գրավում են մյուս Կիկլադյան կղզիները ևս։ Նաքսոսը մյուս կղզիներից առանձնանում է պաշարման ընթացքում ցուցաբերած յուրահատուկ դիմադրության շնորհիվ։ Վենետիկյան վերահսկողությունը Նաքսոսում շարունակվում է մինչև 1714 թվականը։ Իտալական տիրապետության տարիներին կղզին կոչվում էր Նասսոն։
 
18-րդ դարի առաջին տասնամյակում վենետիկցիներին փոխարինում են թուրքերը։ Թեպետ կղզին Օսմանյան կայսրության մաս էր կազմում, այնուամենայնիվ, թուրքերի ազդեցությունը Նաքսոսում բավականին չնչին էր։ Օսմանյան տարիներին Նաքսոսը հայտնի էր Նաքշա անվանմամբ։ 1821 թվականին թուրքական վարչակարգը Նաքսոսում անկում է ապրում, իսկ 1832-ին կղզին անցնում է Հունաստանի թագավորությանը։
 
== Ծանոթագրություններ ==
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Նաքսոս» էջից