«Բազմահարթակ հրթիռներ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Տող 23.
 
Խաչաձև բաժանման ժամանակ հրթիռի առաջին հարթակը բաղկացած է մի քանի նույնանման հրթիռներից (գործնականում 2-8 հրթիռ) կամ տարբեր հրթիռներից, որոնք աշխատում են միարժամանակ և գտնվում են երկրորդ հարթակի շուրջը։ Երկրորդ ատրբերակի դեպքում երբ առաջին հարթակի հրթիռները տեղաբաշխված են երկրորդ հարթակի շուրջը, դա թույլ է տալիս գործի դնել միարժամանակ և՛ առաջին հարթակը, և՛ երկրորդը։ Եվ այդ ամենը օգնում է հաղթահարել հրթիռի գումարային ձգումը, որը հատկապես կարևոր է այն ժամանակ երբ աշխատում է առաջին հարթակը, քանի որ այդ հարթակի աշխատելու ժամանակ հրթիռը դեռ իր առավելագույն քաշով է։ Տեսականորեն, հրթիռը, որը աշխատում է խաչաձև բաժանման շնորհիվ, կարող է ընդգրկել անսահման քանակի հարթակներ, որոնք կաշխատեն միարժամանակ։ Բայց գործնականում այդ հարթակների քանակը սահմանափակվում է երկուսով։ Հայտնի է մի [[Կրող հրթիռ|կրող հրթիռի]] նախագիծ, որը ընդգրկում էր երեք, խաչաձև բաժանված հարթակներ։ Այդ հրթիռի անվանումն էր «Վիկտորիա-Կ» («Виктория-К»)<ref>{{cite web|last1=Balčiūnienė|first1=Irma|title=VIENO EKSPONATO PARODA: KNYGA „DIDYSIS ARTILERIJOS MENAS“!|url=http://www.etnokosmomuziejus.lt/lt/vieno-eksponato-paroda-knyga-didysis-artilerijos-menas/|website=www.etnokosmomuziejus.lt|accessdate=5 February 2018|publisher=Lithuanian Museum of Ethnocosmology|language=lt-LT}}</ref>։
Գոյություն ունի մի սխեմա, որի ժամանակ հրթիռը իր մեջ ներառում է և՜ խաչաձև, և՜ երկայնակի բաժանման ձևերը, որի շնորհիվ կարելի է օգտագործել երկու բաժանումների առավելությունները։ Այդ սխեմայով աշխատելուց հրթիռի առաջին և երկրորդ հարթակները առանձնացվում են երկայնակի կամ տրամագծային կերպով, իսկ մնացած հարթակները առանձնացվում են խաչաձև բաժանման միջոցով։ Այդպիսի հրթիռի օրինակ է «Սայուզ»-ը («Союз»)։
[[Պատկեր:Shuttle size.png|300px|thumb|left|[[Սփեյս Շաթլ|Սփեյս Շաթլի]] կառուցվածքը, դասավորությունը։ <br>Առաջին հարթակը գտնվում է հրթիռի կողային մասերում և իրենից ներկայացնում է պինդ վառելիք ունեցող արագացուցիչ։ <br>Երկրորդ հարթակը ուղեծրային նավ է, իր մեջ ներառում է առանձնացող վառելիքային ռեսուրս։ Մեկնարկի ժամանակ օգտագործում են աառաջին և երկրորդ հարթակը միասին։]]
[[Файл:Space Shuttle Columbia launching.jpg|thumb|right|200px| [[Սփեյս Շաթլ|Սփեյս Շաթլի]] մեկնարկը։]]
[[Սփեյս Շաթլը|Սփեյս Շաթլի]] ունի եզակի կառուցվածք՝ երկու հարթակ և խաչաձև բաժանում։ Այդ հրթիռի առաջին հարթակ կազմված է երկու կողային արագացուցիչներից, որոնք ներառում են իրենց մեջ պինդ վառելիքով ռեսուրսներ։ Երկրորդ հարթակի գխավոր շարժիչները գտնվում են ուղեծրի վրա, իսկ երկրորդ հարթակի վառելիքը գտնվում է արտաքին տարայում։Երբ արտաքին մասի վառելիքը սպառվում է, այդ տարան անջատվում է և այրվում մթնոլորտում, գլխավոր շարժիչները անջատվում են<ref>{{Книга|автор = Jenkins, Dennis R.|заглавие = Space Shuttle: The History of the National Space Transportation System.|ответственный = |издание = |место = |издательство = Voyageur Press.|год = 2006|страницы = |страниц = |isbn = 0-9633974-5-1}}</ref>,
 
== Ծանոթագրություններ ==