«Խորհրդային Միության կոմունիստական կուսակցություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 48.
 
1922 թվականին ԽՍՀՄ-ի հիմնադրումից հետո, Լենինը ներդրեց [[Խառը տնտեսություն]], որը առավել հայտնի է [[Նոր տնտեսական քաղաքականություն]], որը թույլ էր տալիստ կապիտալիստներին գործել կոմունիստական կուսակցության թելադրանքի ներքո, ինչի նպատակներ հող ստեղծել սոցիալիզմի համար, ոնչը կբերի պետության տնտեսության զարգացմանը: 1929 թվականին կուսակցության ղեկավար դարձավ [[Իոսիֆ Ստալին]]ը, ով պետության գաղափարախոսության հիմքում դրեց [[Մարքսիզմ-Լենինիզմ]]ի ուսմունքը: Կուսակցությունը պետությունը ամբողջությամբ դարձրեց սոցիալիստական, որի ներքո ամբողջ արդյունաբերությունը պետականացվեց և տնտեսությունը անցավ [[Պլանային տնտեսություն|պլանային]] համակարգին: Վերականգնվելով [[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ]]ից` [[Ապաստալինացում|իրականացվեցին բարեփոխումներ]], որով ապակենտրոնացվեց տնտեսության պլանավորումը և [[Խրուշչովյան ձնհալ|ազատականացվեց ԽՍՀՄ հասարակությունը]]: 1980 թվականի դրությամբ մի շարք գործոնների պատճառով, ներառյալ [[միջուկային սպառազինությունների մրցավազք]]ը [[ԱՄՆ]]-ի հետ հարված հասցրեցին տնտեսությանը, որը բերեց լճացման և հիասթափությունների աճին: 1985 թվականին կուսակցության ղեկավար դարձավ [[Միխայիլ Գորբաչով]], ով փորձց անցում կատարել շուկայական տնտսության: Գորբաչովը մշակեց նոր տնտեսական ծրագիր, որը նման էր Լենինի Նոր տնտեսական քաղաքականությանը և կոչվեց [[Վերակառուցում (ԽՍՀՄ)|պերեստրոյկա]] կամ վերակառուցում, սակայն բարեփոխումները բերեցին ազատ բազմակուսակցական ընտրությունների, ինչից անկում ապրեց կոմունիստական կուսակցության հզորությունը :
 
== Պատմություն ==
{{main|History of the Communist Party of the Soviet Union}}
 
===Name===
* {{small|1912–1918.}}<br />'''Ռուսաստանի սոցյալ-դեմոկրատական բանվորական կուսակցություն (Բոլշևիկներ)'''
* {{small|1918–1925.}}<br />'''Ռուսաստանի կոմունիստական կուսակցություն (BԲոլշևիկներ)'''
* {{small|1925–1952.}}<br />'''Համամիութենական կոմունիստական կուսակցություն (Բոլշևիկներ)'''
* {{small|1952–1991.}}<br />'''Խորհրդային Միության կոմունիստական կուսակցություն'''
 
===Վաղ տարիներ (1912–1924)===
ԽՄԿԿ-ն կազմավորել են Բոլշևիկները, որպես Ռուսաստանի սոցյալ դեմոկրատական կուսակցության մաս [[Վլադիմիր Լենին]]ի գլխավորությամբ` առանձնանալով սոցյալ դեմոկրատներից 1912 թվականի հուվարին և ձևավորեցին նոր կուսակցություն Պրագայի կուսակցական հանձնաժողովում, որը կոչվեց Ռուսաստանի սոցյալ-դեմոկրատական բանվորական կուսակցություն: Մինչև 1917 թվականի [[Փետրվարյան հեղափոխություն]]ը կուսակցությունը գործել է ընդհատակյա, որպես հակացարական կազմավորված խմբեր: Հեղափոխության սկզբի դրությամբ կուսակցության հիմնական առաջնորդներից շատերը, այդ թվում Լենինը, արտաքսված էին:
 
Երբ ցար [[Նիկոլայ II]]-ը գահընկեց եղավ 1917 թվականի փետրվարին, հիմնադրվեց [[Ռուսաստանի հանրապետություն]]ը, որը կառավարում էր [[Ռուսաստանի ժամանակավոր կառավարություն|ժամանակավոր կառավարություն]], որը հիմնականում պաշտպանում էր նախկին ազնվականների շահերը: Գլխավոր ժողովների հետ միասին ձևավորվեցին այսպես կոչված «խորհուրդները» և կառավարման համակարգը բաժանվեց ժամանակավոր կառավարության և խորհուրդների միջև, մինչև նրանց տարաձայնությունները բերեցին նոր հեղափոխության: Այդ ժամանակ Լենինը արտաքսված էր Շվեյցարիա և մյուս արտաքսված առաջնորդների հետ կազմակերպեց վերադարձ Ռուսաստան, չնայած ընթացող [[Առաջին համաշխարհային պատերազմ|պատերազմին]]: Ապրիլին Լենինը ժամանեց Պետրոգրադ և քննադատեց ժամանակավոր կառավարությանը` կոչ անելով գնալ հեղափոխության և ընթացող պատերազմը կոչ արեց փոխել պատերազմի ընդդեմ կապիտալիզմի: Հեղափոխությունը իրական չէր թվում. մինչև խորհուրդների և ժամանակավոր կառավարության տարաձայնությունները չբերեցին հակամարտության:
 
Բոլշեվիկները արագորեն ստեղծեցին իրենց քաղաքական ծրագիրը մայսից, որը հիմնական դրույթներն էին պատերազմի անմիջապես ավարտում, գյուղացիների հողային բարեփոխումները և սննդամթերքի արդար բաշխումը քաղաքային բնակչության շրջանում: Այս ծրագիրը թարգմանվեց ամբոխի համար պարզ բառերով և բացատրվեց թե ինչ ճգնաժամ է բերել նախորդ հեղափոխությունը: Հուլիսի դրությամբ այս ծրագիրը հրատարակեցին 41 հրատարակչություն, [[Պրավդա]]ն գլխավոր օրաթերթն էր 320.000 տպաքանակով: Այս թերթը ենթարկվեց ճնշումների և [[Հուլիսյան օրեր (1917)|Հուլիսյան օրեր]]ի ցույցերից հետո տպաքանակը կրճատվեց մինչև 50.000: Չնայած դրանց նրանց ժողովրդականությունը խորհուրդների ընտրություններում մեծ էր<ref>{{cite book|last1=Trotsky|first1=Leon|title=History of the Russian Revolution|date=1934|publisher=The Camelot Press ltd|location=London|page=808}}</ref>:
 
 
 
== Նշումներ ==
{{ծանցանկ|group="Ն"}}