«Իսլանդիա»–ի խմբագրումների տարբերություն

[[Իսլանդիայի մշակույթ#Ճարտարապետություն|Իսլանդական ճարտարապետությունը]] զուգակցված է [[Սկանդինավիա|սկանդինավյան մյուս ժողովուրդների]] [[Ճարտարապետություն|ճարտարապետական մշակույթների]] հետ՝ իրեն բնորոշ յուրահատկություններով և առանձնահատկություններով։առանձնահատկություններով<ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.archdaily.com/country/iceland|title=Իսլանդական ճարտարապետություն|last=|first=|date=|website=ArchDaily|publisher=|language=ամերիկյան անգլերեն|accessdate=2018-08-07}}</ref>։ [[Իսլանդացիներ|Իսլանդացի ժողովրդի]] ճարտարապետական ավանդույթներն սկիզբ են առնում [[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ|Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից]] հետո, երբ Իսլանդիան դարձավ անկախ պետություն։ Ժամանակակից իսլանդական ճարտարապետությունն իր մեջ ամփոփում է ինչպես միջնադարյան ավանդական հյուսիսային ճարտարապետության, այնպես էլ ժամանակակից համաշխարհային ճարտարապետության բնորոշ գծերը։գծերը<ref name=":2" />։ [[21-րդ դար|21-րդ դարի]] սկզբում Իսլանդիայի մայրաքաղաք [[Ռեյկյավիկ|Ռեյկյավիկում]] կառուցվում են ժամանակակից առաջին երկնաքերները՝ Սմաուրատորգը և Հյովդատորգը, ինչպես նաև Իսլանդիայի նոր օպերային թատրոնը՝ Հարպան, որը համարվում է համաշխարհային ճարտարապետության մարգարիտ։ Իսլանդիայի ամենահայտնի ճարտարապետներն են Սիգուրդ Գուդմունդսսոնը և Գուդյոն Սամուելսսոնը։ Ավանդական իսլանդական ճարտարապետությունը բավականին յուրահատուկ է և ինքնատիպ։ինքնատիպ<ref>{{Cite web|url=https://www.dezeen.com/tag/iceland/|title=Իսլանդիայի շինարարական արվեստ, ճարտարապետություն և դիզայն|last=|first=|date=|website=Dezeen|publisher=|language=անգլերեն|accessdate=2018-08-07}}</ref>։

Կղզու առաջին բնակիչներն իրենց տները կառուցում էին [[Տորֆ|տորֆից]], որը տեղաբնիկներին հնարավորություն էր տալիս հարմարվել Իսլանդիայի արտառոց կլիմայական պայմաններից՝ ձմեռային բուքից և ամառային տեղատարափ անձրևներից։ Տները կոչվում էին «երկար տներ», որոնց նախադեպերը բազմաթիվ են սկանդինավյան իրականության մեջ։ Երկար տները ունեին մեկ սենյակ, ինչը թույլ էր տալիս ամբողջ տունը տաք պահել ձմռան ամիսների ընթացքում։ Ավելի ուշ միջնադարում երկար տները բաղկացած էին մի քանի սենյակներից, որոնցից մեկը ջեռուցվող բաղնիքն էր՝ բադստովան։ Ավելի ուշ՝ կղզու բնակչության աճին զուգընթաց, սկսվում են քարակերտ տների և այլ շինությունների կառուցման գործընթացը։ Այդպիսի տները կառուցվում էին [[Տուֆ|տուֆից]], [[Բազալտ|բազալտից]] և ներկրված փայտից։ Դրանց պատերը դրսից պատվում էին ծալքավոր երկաթով, որը պաշտպանում էր ուժեղ հյուսիսային քամուց և տեղումներից։ Մերօրյա իսլանդական ճարտարապետությունը համատարած կերպով տարածված են Իսլանդիայի քաղաքներում և գյուղերում։ Իսլանդական ճարտարապետության գանձերն են Ռեյկյավիկի մայր տաճարը, Հաթլգրիմկիրկյան, Ռեյկյավիկի ազատ եկեղեցին, Ակուրեյրիի եկեղեցին և այլն։ [[Պատկեր:2008-05-22 11 Áshóll.jpg|կենտրոն|մինի|1078x1078փքս|Ավանդական իսլանդական տներ բարձրադիր տեղանքում]]