«Մատերիալիզմ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 46.
Ֆրանսիացի հեգևորական [[Պիեռ Գասենդի|Պիեռ Գասենդին]] (1592–1665) մատերիալիստական ավանդույթները ներկայացրել է որպես ի հակադրություն [[Ռենե Դեկարտ|Ռենե Դեկարտի]] փորձերին՝ [[Բնագիտություն|բնական գիտություններին]] դուալիստական հիմքերով ապահովելուն։ Նրան հետևեցին մատերիալիստ ու աթեիստ աբբա Ժան Մեսլիեռը (1664–1729), Ժուլիեն Օֆրեյ դը Լա Մատրին, գերմանա-ֆրանսիացի Պաուլ-Հենրի Թայրի Բարոն դ՛Հոլբախը (1723–1789), հանրագիտակ Դենիս Դիդերոն (1713–1784) և ֆրանսիացի այլ լուսավորորական մտածողներ, ինչպես նաև Անգլիայում Ջոն Վալքինգ Սթյուարդը (1747–1822), ում ջանքերը՝ նյութը օժտելու բարոյական հատկանիշներով, լրջագույն ազդեցություն են ունեցել Վիլիամ Վորդսվորֆի փիլիսոփայական պոեզիայի վրա (1770–1850)։
 
Գերմանացի մատերիալիստ ու աթեիստ մարդաբան [[Լյուդվիգ Ֆեուրբախ|Լյուդվիգ Ֆեուրբախը]] նոր շրջադարձ ազդարարեց իր ''«Քրիստոնեության էություն»'' գրքով (1841), որը կրոնի [[Հումանիստ|հումանիստական]] բնույթը ներկայացնում էր որպես մարդու ներքին բնույթի արտացոլում։ Ֆեուրբախի մատերիալիզմը հետագայում ազդեցություն է ունեցել [[Կարլ Մարքս|Կարլ Մարքսի]] վրա, ով միավորել է պատմական մատերիալիզմի գաղափարը, որը հիմք է հանդիսացել [[Մարքս|Մարքսի]] ու [[Էնգելս|Էնգելսի]] [[Գիտական սոցիալիզմ|գիտական սոցիալիզմի]] համար։{{Quote|text=The materialist conception of history starts from the proposition that the production of the means to support human life and, next to production, the exchange of things produced, is the basis of all social structure; that in every society that has appeared in history, the manner in which wealth is distributed and society divided into classes or orders is dependent upon what is produced, how it is produced, and how the products are exchanged. From this point of view, the final causes of all social changes and political revolutions are to be sought, not in men's brains, not in men's better insights into eternal truth and justice, but in changes in the modes of production and exchange. They are to be sought, not in the philosophy, but in the economics of each particular epoch.|sign=Friedrich Engels|source=Socialism: Scientific and Utopian}}
Ավելի ուշ [[Վլադիմիր Լենին|Վլադիմիր Լենինը]] իր [[Մատերիալիզմը ու էմպիրիոկրիտիցիզմը|«''Մատերիալիզմը ու էմպիրիոկրիտիցիզմը»'']] գրքում անդրադարձավ փիլիսոփայական մատերիալիզմին, որը իր հակառակորդների կողմից առաջ բերված քաղաքական ընկալումները կապում էր հակամատերիալիստական փիլիսոփայություններին։ Այդ գրքում Լենինը փորձել է պատասխանել նյութին, փորձին, զգայություններին, ժամանակին ու տարածությանը, պատճառահետևանքային կապին ու ազատությանը առնչվող հարցերին։