«Անաֆիլաքսիա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Անաֆիլաքսիա կարող է առաջանալ բազմաթիվ [[սննդամթերք]]ներից. այն կարող է դրսևորվել առաջին անգամ ընդունելուց հետո<ref name=CEA11/>։ ՀիվանդությանՎերջինիս պատճառ հանդիսացող սննդամթերքները տարբեր են աշխարհի տարբեր մասերում։ Արևմուտքում հաճախակի պատճառներ են հանդիսանում [[պիստակ]]ի, [[ցորեն]]ի, [[Ընկույզ|ընկույզի]], [[խեցեմորթներ]]ի, [[ձուկ|ձկան]], [[կաթ]]ի և [[ձու|ձվի]] ընդունումը<ref name=Review09/><ref name=World11/>։ [[Մերձավոր Արևելք]]ում տարածված պատճառ է [[քնջութ]]ը, իսկ [[Ասիա]]յում անաֆիլաքսիայի առաջացման աղբյուր կարող են հանդիսանալ [[բրինձ]]ը և [[սիսեռ]]ը<ref name=World11/>: ՀիվանդությունըԱյն սովորաբար ավելի ծանր ընթացք է ունենում այն ժամանակ, երբ հիվանդն ընդունել է [[ալերգեն]]ը ընդունել է ներքին ճանապարհով<ref name=CEA11/>, չնայած որոշ մարդկանց մոտ կարող է ուժեղ հակազդեցությունռեակցիա առաջանալ միայնընդամենը ալերգենի հպումից հպումից։հետո։ Երեխաների մոտ սննդի նկատմամբ ալերգիան կարող է անցնել տարիքի հետ։ Կաթի կամ ձվի հանդեպ անաֆիլաքսիայով երեխաների 80%-ը, պիստակի հանդեպ ՝ 20%-ը մինչև 16 տարեկան դառնալը դառնում են հանդուրժողտոլերանտ այս սննդամթերքների հանդեպ<ref name="His11" />։

Ցանկացած դեղամիջոց կարող է անաֆիլաքսիայի պատճառ դառնալ։ Դրանցից ամենատարածվածներն են [[բետա-լակտամային հակաբիոտիկներ]]ը, (ինչպես օրինակ՝ [[պենիցիլին]]ը), որին հաջորդում է [[ասպիրին]]ը և [[ՈՍՀԲԴ]]-ները՝ ոչ ստերոիդային հակաբորբոքային դեղամիջոցներդեղամիջոցները<ref name="Book2009">{{cite book|last=Volcheck|first=Gerald W.|title=Clinical allergy : diagnosis and management|year=2009|publisher=Humana Press|location=Totowa, N.J.|isbn=978-1-58829-616-0|pages=442|url=https://books.google.am/books?id=pWZLkZB7EW8C&pg=PA442}}</ref><ref name=Review09/>։ Մնացած [[հակաբիոտիկներ]]ն ավելի հազվադեպ են ալերգիկ ազդեցությունռեակցիա ունենումառաջացնում, և ՈՍՀԲԴ-ների նկատմամբ հակազդեցությունըռեակցիան կախված է կոնկրետ դեղամիջոցից, այսինքն՝ եթե հիվանդը ալերգիկ է մի ՈՍՀԲԴ-ի նկատմամբ, ապա, ամենայն հավանականությամբ, կարող է ընդունել մեկ այլ խմբի ՈՍՀԲԴ<ref name=Book2009/>։ Այլ հարաբերականորեն հաճախակի պատճառներից են [[քիմիոթերապիա|քիմիոթերապևտիկ դեղամիջոցները]], [[Պատվաստանյութ|պատվաստանյութերը]], [[պրոտամին]]ը և բուսական պատրաստուկները<ref name=World11/><ref name=Book2009/>։ Որոշ դեղամիջոցներ (այդ թվում՝ [[վանկոմիցին]], [[մորֆին]], ռենտգենկոնտրաստային նյութեր) դառնում են անաֆիլաքսիայի պատճառ՝ ուղղակիորեն առաջացնելով [[պարարտ բջիջներ]]ի ապահատիկավորում<ref name=CEA11>{{cite journal|last=Lee|first=JK|author2=Vadas, P|title=Anaphylaxis: mechanisms and management|journal=Clinical and experimental allergy : journal of the British Society for Allergy and Clinical Immunology|date=July 2011|volume=41|issue=7|pages=923–38|pmid=21668816|doi=10.1111/j.1365-2222.2011.03779.x}}</ref>։

Կոնկրետ դեղամիջոցի նկատմամբ հակազդեցությունը մասամբ պայմանավորված է դրա օգտագործման հաճախականությամբ, իսկ մասամբ՝ դրան բնորոշ հատկություններով<ref name=Drug01>{{cite journal|last=Drain|first=KL|coauthors=Volcheck, GW|title=Preventing and managing drug-induced anaphylaxis.|journal=Drug safety : an international journal of medical toxicology and drug experience|year=2001|volume=24|issue=11|pages=843–53|pmid=11665871}}</ref>։ Պենիցիլինները կամ [[ցեֆալոսպորիններ]]ը անաֆիլաքսիա են հարուցում, միայն այն դեպքում, երբ դրանք օրգանիզմի մեջ կապվում են [[սպիտակուցներ]]ին, և որոշ դեղամիջոցներ ավելի հեշտությամբ են կապվում վերջիններիս հետ, քան մյուսները<ref name=Rosen2010/>։ Պենիցիլինի նկատմամբ անաֆիլաքսիա է առաջանում 1։2000-10000 դեպքում, իսկ մահվան պատճառ դառնում 1։50000-ից պակաս դեպքում<ref name=Rosen2010/>։ Ասպիրինի և ՈՍՀԲԴ-ների նկատմամբ անաֆիլաքսիա է առաջանում 50000-ից մոտավորապես մեկ1 դեպքում<ref name=Rosen2010/>։ Եթե օրգանիզմը հակազդեցությունռեակցիա է ցուցաբերում պենիցիլինների նկատմամբ, ապա հավանակությունը, որ այն կհակազդի նաև ցեֆալոսպորիններին, ավելի մեծ է, բայց չնայած դրան՝ այն հանդիպում է 1։1000-ից ավելի հազվադեպ<ref name=Rosen2010/>։ Նախկին ռենտգենկոնտրաստային նյութերը հանգեցնումալերգիկ ռեակցիա էին հակազդեցությանառաջացնում 1% դեպքերում, սակայն նոր, ցածր օսմոտիկ նյութերը հակազդեցությունալերգիկ ռեակցիա են առաջացնում 0.04% դեպքերումդեպքում<ref name=Drug01/>։

Որոշ խայթող [[միջատներ]]ից, ինչպես օրինակ՝ [[թաղանթաթևավորներ]] ([[մեղուներ]] և [[իշամեղուներ]]) կամ [[Triatominae]] ընտանիքի միջատներ, օրգանիզմ ներթափանցած թույնը կարող է անաֆիլաքսիա հարուցել դրա նկատմամբ զգայուն անձանց մոտ<ref name="Klotz">{{cite journal|last=Klotz|first=JH|coauthors=Dorn, PL, Logan, JL, Stevens, L, Pinnas, JL, Schmidt, JO, Klotz, SA|title="Kissing bugs": potential disease vectors and cause of anaphylaxis.|journal=Clinical infectious diseases : an official publication of the Infectious Diseases Society of America|date=2010 Jun 15|volume=50|issue=12|pages=1629–34|pmid=20462351|doi=10.1086/652769}}</ref><ref name=Review09/>։ Նախկինում կծած տեղի շուրջ առաջացած տեղային ռեակցիան ապագայումհետագայում անաֆիլաքսիայի զարգացման ռիսկի գործոն է<ref>{{cite journal|last=Bilò|first=MB|title=Anaphylaxis caused by Hymenoptera stings: from epidemiology to treatment.|journal=Allergy|date=2011 Jul|volume=66 Suppl 95|pages=35–7|pmid=21668850|doi=10.1111/j.1398-9995.2011.02630.x}}</ref><ref>{{cite journal|last=Cox|first=L|coauthors=Larenas-Linnemann, D, Lockey, RF, Passalacqua, G|title=Speaking the same language: The World Allergy Organization Subcutaneous Immunotherapy Systemic Reaction Grading System.|journal=The Journal of allergy and clinical immunology|date=2010 Mar|volume=125|issue=3|pages=569–74, 574.e1-574.e7|pmid=20144472|doi=10.1016/j.jaci.2009.10.060}}</ref>, այնուամենայնիվ, հիվանդությունից մահվան դեպքերի կեսում նախկինում չի գրանցվել համակարգային ռեակցիա<ref>{{cite journal|last=Bilò|first=BM|coauthors=Bonifazi, F|title=Epidemiology of insect-venom anaphylaxis.|journal=Current opinion in allergy and clinical immunology|date=2008 Aug|volume=8|issue=4|pages=330–7|pmid=18596590|doi=10.1097/ACI.0b013e32830638c5}}</ref>։

Անաֆիլաքսիան ծանր ալերգիկ ռեակցիա է, որն ունի արագ սկիզբ և ախտահարում է բազմաթիվ օրգան - համակարգերիհամակարգեր<ref name=Tint10/><ref name=Khan11>{{cite journal|last=Khan|first=BQ|coauthors=Kemp, SF|title=Pathophysiology of anaphylaxis.|journal=Current opinion in allergy and clinical immunology|date=2011 Aug|volume=11|issue=4|pages=319–25|pmid=21659865|doi=10.1097/ACI.0b013e3283481ab6}}</ref>։ Դրա առաջացման պատճառը [[պարարտ բջիջներ|պարարտ բջիջներից]] և [[բազոֆիլ]]ներից բորբոքային [[միջնորդանյութ]]երի և [[ցիտոկիններ]]ի ձերբազատումն է, սովորաբար [[իմունային համակարգ|իմունաբանական ռեակցիայի]] հետևանքով, սակայն երբեմն նաև ոչ իմունաբանական մեխանիզմներով<ref name=Khan11/>։

Իմունաբանական մեխանիզմի դեպքում [[իմունոգլոբուլին E]]-ն (IgE) կապվում է [[Հակածին|անտիգենի (հակածին)]](օրգանիզմի համար օտար նյութ, որն առաջացնում է ալերգիկ ռեակցիա)։ հետ։ Անտիգենին կապված IgE-ն այնուհետև ակտիվացնում է [[պարարտ բջիջներ]]ի և [[բազոֆիլ]]ների FcεRI ընկալիչները։ Այն հանգեցնում է բորբոքային միջնորդանյութերի ձերբազատման, ինչպիսին է օրինակ՝ [[հիստամին|հիստամինի]]ը, ձերբազատման: Այս միջնորդանյութերն այնուհետև առաջացնում են բրոնխների [[հարթ մկաններ]]ի կծկում, խթանում են անոթալայնացումը, մեծացնում են արյան պլազմայի արտահոսքը դեպի միջբջջային տարածություն և հանգեցնում սրտամկանի կծկողականության ընկճման<ref name=Rosen2010/><ref name=Khan11/>։ Առկա է նաև այլ իմունաբանական մեխանիզմ, որը միջնորդավորված չէ IgE-ով, սակայն հայտնի չէ, արդյոք այն տեղի է ունենում նաև մարդու օրգանիզմում, թե ոչ<ref name=Khan11/>։

Ոչ իմունաբանական մեխանիզմները ներառում են այնպիսի նյութեր, որոնք ուղղակիորեն առաջացնում են [[պարարտ բջիջներ]]ի և բազոֆիլների ապահատիկավորում ([[դեգրանուլացիա]])<ref name=Khan11/>։ Դրանք ներառում են բազմատեսակ գործոններ, ինչպես օրինակ՝ [[կոնտրաստ նյութ|կոնտրաստ նյութեր]], [[օփիոիդներ]], ջերմաստիճանջերմաստիճանային գործոններ (տաք կամ սառը) և վիբրացիա<ref name="Khan11" /><ref name=APLS07/>։ [[Սուլֆիտներ|Սուլֆիտները]] կարող են առաջացնել ռեակցիա և՛ իմունաբանական, և՛ ոչ-իմունաբանական մեխանիզմներով<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=kNI5Lk2z37sC&pg=PA411|title=Atlas of immunology|last1=Lewis|first1=Julius M. Cruse, Robert E.|date=2010|publisher=CRC Press/Taylor & Francis|isbn=9781439802694|edition=3rd|location=Boca Raton, FL|page=411|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170320104901/https://books.google.com/books?id=kNI5Lk2z37sC&pg=PA411|archivedate=2017-03-20|deadurl=no|df=}}</ref>։

Անաֆիլաքսիան ախտորոշվում է կլինիկական ախտանիշերի և նշանների հիման վրա<ref name=World11/>։ Եթե որևէ [[ալերգեն]]ի հետ շփումից/ կամ առնչությունից հետո, րոպեների կամ ժամերի ընթացքում զարգացել են ներքոհիշյալ երեք ախտանիշներից մեկը, ապա կա անաֆիլաքսիայի բարձր հավանականություն<ref name=World11/>։

# Արյան ցածր ճնշում՝ հայտնի ալերգենի հետ շփումից /կամ առնչությունից հետո

Մաշկային ախտանիշերից են եղնջացանը, քորը, կարող է լինել լեզվի այտուց։ Շնչառական խանգարումներից լինում են հևոց, ստրիդոր կամ թթվածնաքաղց։ Արյան ցածր ճնշումճնշումը սահմանվում է մարդու սովորական արյան ճնշման նվազում՝ 30 %-ից ավել չափով։ավելի։ Չափահասների դեպքում կիրառական է սիստոլիկ զարկերակային ճնշման՝ 90 մմ ս․ս․-ից ցածր ցուցանիշը։

Կան անաֆիլաքսիայի երեք հիմնական դասակարգումներ։ Անաֆիլակտիկ շոկը կապված է համակարգային [[Վազոդիլատացիա|վազոդիլատացիայի]] (անոթալայնացման) հետ, որը բերում է արյան ցածր ճնշման (ճնշման նվազում 30 %-ով և ավելի կամ ստանդարտ արժեքներից ցածր թվեր)<ref name="Shock102">{{cite journal|last=Limsuwan|first=T|author2=Demoly, P|date=July 2010|title=Acute symptoms of drug hypersensitivity (urticaria, angioedema, anaphylaxis, anaphylactic shock)|url=http://smschile.cl/documentos/cursos2010/MedicalClinicsNorthAmerica/Acute%20Symptoms%20of%20Drug%20Hypersensitivity%20(Urticaria,%20Angioedema,%20Anaphylaxis,%20Anaphylactic%20Shock).pdf|deadurl=no|journal=The Medical Clinics of North America|volume=94|issue=4|pages=691–710, x|doi=10.1016/j.mcna.2010.03.007|pmid=20609858|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120426041514/http://smschile.cl/documentos/cursos2010/MedicalClinicsNorthAmerica/Acute%20Symptoms%20of%20Drug%20Hypersensitivity%20%28Urticaria%2C%20Angioedema%2C%20Anaphylaxis%2C%20Anaphylactic%20Shock%29.pdf|archivedate=2012-04-26|df=}}</ref>։ Երկֆազ անաֆիլաքսիան անաֆիլաքսիայի կրկնությունն է 1-72 ժամվա ընթացքում՝ առանց ալերգենի հետ հետագակրկնակի կոնտակտի դեպքումպարագայում<ref name="World113" />։ Վերջինիս հաճախականության մասին հաղորդումները տարբերվում են, որոշ հետազոտությունների տվյալներով այն հասնում է դեպքերի մինչև 20 %-ը<ref name="BI05" />։ Կրկնակի ռեակցիան սովորաբար զարգանում է 8 ժամվա մեջընթացքում<ref name="CEA114" />։ Այն վարվումբուժվում է նույն կերպ, ինչ անաֆիլաքսիան<ref name="EAACI20143" />։ Պսևդոանաֆիլաքսիան կամ անաֆիլակտոիդ ռեակցիաները անաֆիլաքսիայի տարատեսակներ են, երբ ընդգրկված չէ ալերգիկ ռեակցիան, բայց պատճառը պարարտ բջիջների ապահատիկավորումն է՝ դրանց վրա ուղղակի ազդեցության մեխանիզմով<ref name="CEA114" /><ref name="His10" />։ Ալերգիայի համաշխարհային կազմակերպությունը ներկայումս կիրառում է ոչ-իմուն անաֆիլաքսիա տերմինըեզրույթը<ref name="His10" /> և խորհուրդ է տրվում այլևս չօգտագործել հին տերմինաբանությունը<ref name="CEA114" />։

Պենիցիլինի հանդեպ ալերգիան հաստատող մաշկային թեստը հասանելի չէէ, բայց մյուս դեղերի համար այդպիսի թեստեր չկան<ref name="His112" />։ Ոչ-իմուն անաֆիլաքսիան հնարավոր է տարբերակել միայն կասկածելի ալերգենի հետ առնչության հուշերի օգնությամբ<ref name="His102" />։

Խորհուրդ է տրվում խուսափել անաֆիլաքսիա առաջացնող գործոններից<!-- <ref name=World11/> -->։ Այն դեպքերում, երբ դա հնարավոր չէ, հնարավոր է իրականացնել դեսենսիտիզացիա<!-- <ref name=World11/> -->։ Hymenopetra թույներով իմունոթերապիան արդյունավետորեն դեսենսիտիզացնում է մեծահասակների 80-90 %-ին և երեխաների 98 %-ին մեղուների, իշամեղուների, ձիաբոռերի, հրե մրջյունների, գիշատիչ կրետների հանդեպ ալերգիայի դեպքում<!-- <ref name=World11/> -->։ Ներքին ընդունման իմունոթերապիան կարող է արդյունավետ լինել կաթի, ձվի, ընկույզի և գետնանուշի հանդեպ ալերգիկ մարդկանց համար՝ դեսենսիտիզացիայի հարցում, այնուամենայնիվ կարող են առաջանալ կողմնակի էֆեկտներազդեցություններ<ref name="World115" />։ Օրինակ, շատերի մոտ իմունոթերապիայի ընթացքում կարող է զարգանալ ըմպանի քոր, հազ, շրթունքերի այտուց<ref>{{cite journal|last1=Simons|first1=FE|last2=Ardusso|first2=LR|last3=Dimov|first3=V|last4=Ebisawa|first4=M|last5=El-Gamal|first5=YM|last6=Lockey|first6=RF|last7=Sanchez-Borges|first7=M|last8=Senna|first8=GE|last9=Sheikh|first9=A|date=2013|title=World Allergy Organization Anaphylaxis Guidelines: 2013 update of the evidence base.|journal=International Archives of Allergy and Immunology|volume=162|issue=3|pages=193–204|doi=10.1159/000354543|pmid=24008815|last10=Thong|first10=BY|last11=Worm|first11=M|last12=World Allergy|first12=Organization.}}</ref>։ Դեսենսիտիզացիա հնարավոր է նաև շատ դեղամիջոցների հանդեպ, սակայն խորհուրդ է տրվում ուղղակի խուսափել դրանցիցդրանք ընդունելուց<!-- <ref name=World11/> -->։ Լատեքսի հանդեպ ալերգիկ մարդկանց համար կարևոր է խուսափել խաչաձև ռեակցիա առաջացնող սննդատեսակներից, ինչպիսիք են ավոկադոն, բանանը և կարտոֆիլը<ref name="World115" />։

Անաֆիլաքսիան բժշկական անհետաձգելի իրավիճակ է, որի դեպքում հնարավոր է վերակենդանացման միջոցառումների անհրաժեշտություն, ինչպիսիք են շնչուղիների մենեջմենթը, հավելյալ թթվածին, մեծածավածմեծածավալ ներերակային հեղուկներ և խիստ հսկողություն<ref name="EAACI20144" />։ Էպինեֆրինի նշանակումը ընտրության միջոց է՝ լրացուցիչ կերպով կիրառվող հակահիստամինային և ստերոիդային (օրինակ՝ [[դեքսամետազոն]]) դեղամիջոցների հետ<ref name="EAACI20144" />։ Խորհուրդ է տրվում հիվանդի վիճակի նորմալացումից հետո 2-24 ժամյա ներհիվանդանոցային հսկողություն՝ կապված երկֆազ անաֆիլաքսիայի զարգացման հնարավորության հետ<ref name="CEA116" /><ref name="Rosen20102" /><ref name="BI052" /><ref name="UK08">{{cite web|url=http://www.resus.org.uk/pages/reaction.pdf|title=Emergency treatment of anaphylactic reactions – Guidelines for healthcare providers|date=January 2008|work=|publisher=Resuscitation Council (UK)|format=PDF|archiveurl=https://web.archive.org/web/20081202181557/http://www.resus.org.uk/pages/reaction.pdf|archivedate=2008-12-02|accessdate=2008-04-22|deadurl=no|df=}}</ref>։

[[Էպինեֆրին|Էպինեֆրինը]] (ադրենալին) հանդիսանում է անաֆիլաքսիայի առաջնային բուժում և չունի կիրառման ոչ մի բացարձակ հակացուցում<ref name="EAACI20144" />։ Խորհուրդ է տրվում ախտորոշման ենթադրությունից անմիջապես հետո ազդրի առաջակողմնային շրջանում միջմկանային ճանապարհով ներարկել էպինեֆրինի լուծույթ<!-- <ref name=EAACI2014/> -->։ Եթե առկա է էպինեֆրինի հանդեպ անբավարար պատասխան, ապա ներարկումը կարող է կրկնվել ամեն 5-15 րոպեն մեկ<ref name="EAACI20144" />։ Դեպքերի 16-35 % դեպքերում անհրաժեշտ է լինում էպինեֆրինի երկրորդ դեղաչափ, երկուսից ավելինավել դեղաչափերի անհրաժեշտություն հազվադեպ է անհրաժեշտ լինում<ref name="EAACI20144" />։ Միջմկանային ճանապարհը ավելի նախընտրելի է ենթամաշկայինից, քանի որ վերջինիս դեպքում հնարավոր է ներծծման ուշացում<ref name="EAACI20144" /><ref name="Epi10">{{cite journal|last=Simons|first=KJ|author2=Simons, FE|date=August 2010|title=Epinephrine and its use in anaphylaxis: current issues|journal=Current Opinion in Allergy and Clinical Immunology|volume=10|issue=4|pages=354–61|doi=10.1097/ACI.0b013e32833bc670|pmid=20543673}}</ref>։ Էպինեֆրինի կիրառման նվազագույն կողմնակի ազդեցություններից են տրեմորը (դող), տագնապը, գլխացավերը և սրտխփոցը<ref name="World116" />։

β-ադրենապաշարիչներ ստացող մարդիկ կարող են էպինեֆրինի նկատմամբ ցուցաբերել կայունություն <ref name="CEA116" />։ Այսպիսի դեպքերում, երբ ներերակային էպինեֆրինը անարդյունավետ է, ապա կարող է նշանակվել ներերակային [[գլյուկագոն]], որի ազդեցության մեխանիզմը β-ադրենընկալիչների հետ կապ չունի<ref name="CEA116" />։

Հակահիստամինային դեղամիջոցները (հիստամինային և՛ [[H1 antagonist|H1]], և՛ [[H2 antagonist|H2]]ընկալիչների ներհակորդներ), չնայած նրան, որ հաճախակի կիրառվում են և տեսական տրամաբանությամբ գնահատվում են արդյունավետ, սակայն նրանց արդյունավետությունը չի հիմնվում բավարար ապացուցողական տվյալների վրա<ref>{{cite journal|last1=Nurmatov|first1=UB|last2=Rhatigan|first2=E|last3=Simons|first3=FE|last4=Sheikh|first4=A|date=February 2014|title=H2-antihistamines for the treatment of anaphylaxis with and without shock: a systematic review.|journal=Annals of Allergy, Asthma & Immunology|volume=112|issue=2|pages=126–31|doi=10.1016/j.anai.2013.11.010|pmid=24468252}}</ref><ref name="She2007" />։ 2007 թվականի Կոքրանի վերանայումը չգտավ ոչ մի որակյալ հետազոտություն, որի հիման վրա տրվեին հանձնարարականներ<ref name="She2007">{{cite journal|date=August 2007|title=H1-antihistamines for the treatment of anaphylaxis: Cochrane systematic review|url=|journal=Allergy|volume=62|issue=8|pages=830–7|doi=10.1111/j.1398-9995.2007.01435.x|pmid=17620060|vauthors=Sheikh A, Ten Broek V, Brown SG, Simons FE}}</ref> և նրանց ազդեցությունը շնչուղիների այտուցի կամ սպազմի դեմ հիմնավորված չէ<ref name="CEA117" />։ [[Կորտիկոստերոիդներ|Կորտիկոստերոիդները]] անաֆիլաքսիայի ընթացիկ դրվագի ժամանակ ոչինչ չեն փոխում, սակայն կարող են կիրառվել երկֆազ անաֆիլաքսիայի ռիսկը նվազեցնելու նպատակով։ Նրանց կանխարգելիչ արդյունավետությունը այսպիսի վիճակներում դեռ պարզ չէ<ref name="BI053">{{cite journal|author=Lieberman P|date=September 2005|title=Biphasic anaphylactic reactions|url=|journal=Ann. Allergy Asthma Immunol.|volume=95|issue=3|pages=217–26; quiz 226, 258|doi=10.1016/S1081-1206(10)61217-3|pmid=16200811}}</ref>։ [[Սալբուտամոլ|Սալբուտամոլի]] նեբուլայզերը կարող է լինել արդյունավետ էպինեֆրինովէպինեֆրինի հանդեպ չբուժվողկայուն բրոնխասպազմի դեմ<ref name="CEA117" />։ [[Մեթիլեն կապույտ|Մեթիլեն կապույտը]] կիրառվում է այլ միջոցների նկատմամբ պատասխանի բացակայության պարագայում՝ նրա՝ հարթ մկանները թուլացնելու ենթադրյալ ազդեցության համար<ref name="CEA117" />։

Անաֆիլաքսիային հակված մարդկանց խորհուրդ է տրվում ունենալ «ալերգիայի դեպքում գործողությունների պլան»<!-- <ref name=Mart08/> -->։ Ծնողներին խորհուրդ է տրվում դպրոցներին տեղեկացնել իրենց երեխաների ալերգիաների վերաբերյալ և անաֆիլաքսիայի ժամանակ կատարվող գործողությունները<!-- <ref name=Mart08/> -->։ Գործողությունների պլանը սովորաբար ներառում է էպինեֆրինի ինքնաներարկիչի կիրառումը, բժշկական զգոնության թևկապ կրելը, և ալերգիան դրդող գործոնների բացառմանն ուղղված խորհրդատվությունխորհրդատվությունը<ref name="Mart08">{{cite journal|last=Martelli|first=A|author2=Ghiglioni, D|author3=Sarratud, T|author4=Calcinai, E|author5=Veehof, S|author6=Terracciano, L|author7=Fiocchi, A|date=August 2008|title=Anaphylaxis in the emergency department: a paediatric perspective|journal=Current Opinion in Allergy and Clinical Immunology|volume=8|issue=4|pages=321–9|doi=10.1097/ACI.0b013e328307a067|pmid=18596589}}</ref>։ Որոշ տրիգերների դեպքում հետագա անաֆիլաքսիայի դեպքերի կանխման համար հասանելի է իմունաթերապիան։ Տարիներ տևող ենթամաշկային դեսենսիտիզացիան գտնվել է արդյունավետ միջատների խայթոցների դեմ, իսկ ներքին ընդունման եղանակով դեսենսիտիզացիան արդյունավետ է շատ սննդատեսակների դեմ ալերգիաների դեպքում<ref name="Review092" />։

Միացյալ Նահանգներում անաֆիլաքսիայից տարեկան գրանցվում են 500-1000 մահվան դեպք (1 միլիոն բնակչին՝ 2․7 դեպք), Միացյալ Թագավորությունում՝ տարեկան 20 մահվան դեպք (1 միլիոն բնակչին՝ 0․33 դեպք), Ավստրալիայում՝ տարեկան 15 մահվան դեպք (1 միլիոն բնակչին՝ 0․64 դեպք)<ref name="CEA119" />։ Ըստ մեկ այլ գնահատականի, Միացյալ Նահանգներում 1միլիոն1 միլիոն բնակչին բաժին է ընկնում 0․7 մահվան դեպք<ref>{{cite journal|last1=Fromer|first1=L|date=December 2016|title=Prevention of Anaphylaxis: The Role of the Epinephrine Auto-Injector.|journal=The American Journal of Medicine|volume=129|issue=12|pages=1244–1250|doi=10.1016/j.amjmed.2016.07.018|pmid=27555092}}</ref>։ 1970-ականներից մինչև 2000-ականները մահացության հաճախականությունը նվազել է<ref>{{cite journal|last=Demain|first=JG|author2=Minaei, AA|author3=Tracy, JM|date=August 2010|title=Anaphylaxis and insect allergy|journal=Current Opinion in Allergy and Clinical Immunology|volume=10|issue=4|pages=318–22|doi=10.1097/ACI.0b013e32833a6c72|pmid=20543675}}</ref>։ Ավստրալիայում սննդային պատճառով առաջացած անաֆիլաքսիան հանդիպում է հիմնականում կանանց, իսկ միջատների խայթոցներիխայթոցներից պարագայում՝առաջացածը՝ հիմնականում տղամարդկանց մոտ<ref name="CEA119" />։ Անաֆիլաքսիայի պատճառով առաջացած մահվան հիմնական պատճառային գործոնը դեղորայքն է<ref name="CEA119" />։

''Աֆիլաքսիս'' եզրույթը ներդրվել է [[Շառլ Ռիշե|Շառլ Ռիշեի]] կողմից 1902 թվականին և հետագայում փոխվել է ''անաֆիլաքսիայով'', քանի որ վերջինս ավելի գեղեցիկ է հնչում<ref name="His113">{{cite journal|last=Boden|first=SR|author2=Wesley Burks, A|date=July 2011|title=Anaphylaxis: a history with emphasis on food allergy|journal=Immunological Reviews|volume=242|issue=1|pages=247–57|doi=10.1111/j.1600-065X.2011.01028.x|pmc=3122150|pmid=21682750}}</ref>։ Շառլ Ռիշեն իր փորձերում շանը ներարկել է [[Ծովային անեմոն|ծովային անեմոնի]] (''Actinia'') թույնը՝ նա փորձում էրփորձելով շանը դարձնել այդ թույնի նկատմամբ պաշտպանված։դիմադրունակ։ Չնայած առաջին անգամ այդ թույնը շան վրա չազդեց, սակայն 3 շաբաթ անց թույնի նույն չափաքանակի կրկնակի ներմուծումը հանգեցրեց շան մոտ անաֆիլաքսիայի զարգացման՝ մահացու ելքով։ Այսպիսով, երբ նախկին տանելի չափաքանակները հետագա ներմուծման դեպքում բերում էին մահացու ելքի, նա ստեղծեցանվանվեց աֆիլաքսիա եզրույթը՝եզրույթով՝ a (առանց) և phylaxis (պաշտպանություն)։ բառերից։ Հետագայում, 1913 թվականին, նա ստացավ [[Ֆիզիոլոգիայի և բժշկության բնագավառում Նոբելյան մրցանակ]]<ref name="Rosen20104" /> .։ Այնուամենայնիվ, այս երևույթը նկարագրվել է դեռևս հին ժամանակներում<ref name="His103">{{cite journal|last=Ring|first=J|author2=Behrendt, H|author3=de Weck, A|year=2010|title=History and classification of anaphylaxis|url=http://media.wiley.com/product_data/excerpt/42/04708611/0470861142.pdf|journal=Chemical Immunology and Allergy|series=Chemical Immunology and Allergy|volume=95|pages=1–11|doi=10.1159/000315934|isbn=978-3-8055-9441-7|pmid=20519878}}</ref>։ Այս եզրույթը ծագում է հունարեն ἀνά (անա)՝ ընդդեմ և φύλαξις (ֆիլաքսիս)՝ պաշտպանություն բառերից<ref name="Dict">{{cite web|url=http://www.merriam-webster.com/dictionary/anaphylaxis|title=anaphylaxis|publisher=merriam-webster.com|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100410192354/http://www.merriam-webster.com/dictionary/anaphylaxis|archivedate=2010-04-10|accessdate=2009-11-21|deadurl=no|df=}}</ref>։

Կան ընթացիկ աշխատանքներ՝ անաֆիլաքսիայի բուժման համար էպինեֆրինի ենթալեզվային դեղաձևի զարգացման ուղղությամուղղությամբ<ref name="CEA1110" />բ։։ Որպես կրկնվող դեպքերի կանխման մեթոդմեթոդ՝ ուսումնասիրվում է հակա-իմունոգլոբուլին-E [[Օմալիզումաբ|օմալիզումաբի]] ենթամաշկային ներարկման եղանակը։ Վերջինս սակայն դեռ տեղ չի գտել հանձնարարականներում<ref name="World118" /><ref>{{cite journal|last=Vichyanond|first=P|date=September 2011|title=Omalizumab in allergic diseases, a recent review|journal=Asian Pacific Journal of Allergy and Immunology|volume=29|issue=3|pages=209–19|pmid=22053590}}</ref>։