«Արամուս»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ ., փոխարինվեց: Տարացք → տարածք (3) oգտվելով ԱՎԲ |
|||
Տող 66.
'''Արամուս''', գյուղ [[Հայաստան|Հայաստանի Հանրապետության]] [[Կոտայքի մարզ]]ում, մարզկենտրոնից 43 կմ հարավ-արևմուտք, [[Գետառ]]ի ձախափնյակում։
Արամուս գյուղը մտել է պատմական Մեծ Հայքի Այրարատ նահանգի Կոտայք գավառի մեջ: Ներկայումս այն գտնվում է Հայաստանի Հանրապետության Կոտայքի մարիզի կազմում, Երևան քաղաքից 25 կմ հեռավորության վրա, Երևան- Սևան ավտոմայրուղուց արևելք, ամենամոտ քաղաքը Աբովյանն է: Արամուսը սահմանակից է Կոտայքի մարզի Մայակովսկի, Նոր Գյուղ, Կոտայք, Ակունք, Կաթնաղնյուր, Կամարիս, Զովք, Ձորաղբյուր
Արամուս գյուղի անվան բացատրությունը կապում են Արա Գեղեցիկի հետ: Ըստ վանդույթի Արա Գեղեցիկի և Շամիրամի միջև ճակատամարտը տեղի է ունեցել Արամուս գյողի տարածքում: Այն լեռան վրա որի լանջից Շամիրամը դիտել է ճակատամարտը իր անունով կոչվել է Շամիրամի լեռ / խոսքը Հատիսի մասին է/: Ճակատամարտի ժամանակ Արա Գեղեցիկը վիրավորվում է ուսից և այդ օրվանից այդ տարածքը կոչվել է Արամի ուս ապա Արամուս: Հնագոույն այդ գյուղը հայ մատենագրության մեջ հիշատակվում է սկասծ 5-րդ դարից`Արամոնք, Երամոնս, Արախույզ կամ Արախուս անուններով:
Տող 80.
Համեմատաբար նոր ժամանակներում Արամուսը նույնպես կիսել է հայ ժողովրդի ճակատագիրը։ Գյուղի ներկայիս բնակիչների նախնիներն այստեղ են եկել Պարսկաստանի Խոյի գավառից 1828 թվականին։Կարելի է ենթադրել որ արամուսցիների նախնիները դեռևց Շահ Աբասի կողմից 1604թ. տեղահանվել են Պարսկաստան, ոստի երբ պատեհ առիթ է եղել նրանք վերադարձել են իրենց պապերի գյուղը: Վերաբնակությունից հետո Արամուսում 1861թ. Գևորգ Ե կաթողիկոսի և Ալեքսանդր Նիկոլևիչ Ռոմանով կայսեր կողմից կառուցվել է Սուրբ Հակոբ եկեղեցին: Այդ է վկայում եկեղեցու հարավային դռան վրա թողնված արձանագրությունը: Եկեղեցին կառուցվել է բազիլիկ ոճով, Արամուսի կարմիր տուֆով:Անգնահատելի է համայնքի ղեկավար Հրայր Նիկողոսյանի ներդրումը և ջանքերը եկեղեցու պահպանման գործում:Նրա անմիջական ջանքերով վերանորոգվեց եկեղեցու տանիքը, կատարվեց ներքին հարդարում և բարեկարգվեց շրջակայքը:Խորանում տեղադրվել է Մայրամ Աստվածածինի և մանուկ Հիսուսի նկարը, որի հեղինակը մեր համագյուղացի նկարիչ Միշա Ալոյանն է: Վերակառուցումից հետո եկեղեցին մեծ հանդիսությամբ 2012թ. վերաօծվեց Կոտայքի թեմի առաջնորդ Առաքել Սրբազանի կողմից: 2015թ ապրիլի 24-ին Հայոց Մեծ եղեռնի 100-րդ տարելիցին Հրայր Նիկողոսյանի հովանավորությամբ Սուրբ Հակոբ եկեղեցու բակում տեղադրվեց խաչքար, որի քանդակագործ նշանավոր խաչքարագործ Պարույր Պարույրյանն է:
Գյուղի կենտրոնում վեր է խոյանում Հայրենական Մեծ Պատերազմի զոհերի հուշարձանը, որի ճարտարապետը Ռ. Ալավերդյանն է, իսկ քանդակագործը Գ. Մնացականյանը: Ավելի քան 600 արամուսցիներ մասնակցել են ֆաշիզմի դեմ մղվող պայքարին: Այն կառուցվել է Արամուսի բազալտով և ներկայացնում է մորը և որդուն, որոնք սպասում են պատերազմից վերադարցող ամուսնուն: Հուշարձանի մոտ Արամուսի
Արամուսի միջնակարգ դպրոցը հիմնադրվել է 1828թ., դպրոցի նոր շենքը կառուցվել է 1966 թ.: Նորակառույց դպրոցը առաջին շրջանավարտը տվել է 1966-67 ուսոմնական տարում: Այսօր դպրոցում սովորում է ավելի քան 500 աշակերտ: Վերջին տարիներին համայնքի ղեկավար Հրայր նիկողոսյանի ջանքերով փողվեցին դպրոցի պատուհանները:
| |||