«Հազար մշակովի»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 30.
| ipni =
}}
'''Դառնիճ''', '''Հազալ''', ({{lang-lat|Lactuca sativa}}), բարդածաղկավորների ({{lang-lat|Compositae}}) ընտանիքի ''Lactuca'' ցեղին պատկանող միամյա վաղահաս և ցրտադիմացկուն տերևաբանջար։ Համարվում է արժեքավոր և դիետիկ տերևաբանջար։
 
Գործածվում է բացառապես հում վիճակում՝ որպես աղցանային ուտեստ, և ունի բարձր սննդային արժեք։ Հարուստ է [[Վիտամին A|A]], [[Վիտամին B1|B1]], [[Վիտամին B2|B2]] և [[C վիտամին|C]] վիտամիններով և հանքային՝ մասնավորապես [[երկաթ]]ի և [[կալիում]]ի աղերով։ Մշակման տարբեր պայմանների հետ կապված տարբեր է նաև հազարի քիմիական կազմը։
 
Դառնիճն առաջին անգամ մշակել են [[Հին Եգիպտոս|հին եգիպտացիներ]]ը։ Նախնական շրջանում օգտագործվել է որպես խոտ, որից յուղ են ստացել՝ սակայն ավելի ուշ կարևորությունը տրվել է բույսի տերևներին, որոնք օգտագործվում էին սննդի մեջ։ Ավելի ուշ հազարը լայն տարածում է գտել [[Հին Հռոմ]]ում և [[Հին Հունաստան|Հունաստանում]]։ Հռոմեացիները բույսն անվանում են ''lactuca''։ Ք. ա. 50 թվականի դրությամբ ձեռագրերում խոսվում էր հազարի տարբեր տեսակների մասին։ Գտնվել են նաև Դառնիճի մասին միջնադարյան ձեռագրեր։ Եղել է այն բուսատեսակներից, որոնք Նոր աշխարհից Հին աշխարհ է բերել [[Քրիստափոր Կոլումբոս]]ը։ը<ref>http://calettuceresearchboard.org/Origin.html</ref>: 16-18 դարերի ընթացքում [[Եվրոպա]]յում զարգացվել են հազարի բազմաթիվ տեսակներ։ 20-րդ դարից սկսած հազարի արտադրությունն ու սպառումը լայնանում է՝ դուրս գալով [[Հյուսիսային Ամերիկա]]յի և Եվրոպայի սահմաններից։
 
Արարատյան հարթավայրում ձմեռում է բաց դաշտում և պատրաստ է լինում գործածության համար վաղ գարնանից։ Ջերմոցներում և ջերմատներում հնարավոր է Դառնիճ ունենալ ողջ ձմռան ընթացքում։ընթացքում<ref>http://www.selfsufficientish.com/lettuce.htm</ref>:
 
== Ծանոթագրություններ ==