Վիքիպեդիա

«Նուբարաշեն վարչական շրջան»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
No edit summary
No edit summary
Տող 59.
|ծանոթագրություններ =
}}
'''Նուբարաշեն''', [[Հայաստան]]ի [[մայրաքաղաք]] [[Երևանի վարչական բաժանում|Երևանի վարչական շրջաններից]] մեկը։ Ընդհանուր սահմաններ ունի [[Էրեբունի (վարչական շրջան)|էրեբունի]] և [[Շենգավիթ (վարչական շրջան)|Շենգավիթ]] վարչական շրջանների հետ։ Արտաքին սահմանագծով հարումսահմանակից է [[Արարատի մարզ]]ին<ref>[http://www.yerevan.am/am/districts/nubarashen/ Նուբարաշեն վարչական շրջան]</ref>։
 
== Ընդհանուր նկարագիր ==
Նուբարաշենն ունի 18 կմ² տարածք (ԵրեւանիԵրևանի 8.07% -ը), անըմեծությամբ տարածաշրջանի առումով ԵրեւանիԵրևանի 5-րդ ամենամեծ տեղնշրջանն է: Այն գտնվումԳտնվում է Երևանից մոտ 7 կմ հարավ-արեւելք,արևելք ամբողջությամբ մեկուսացված քաղաքից:
 
Թաղամասի կենտրոնում գտնվում է Նուբարաշենի կենտրոնական պարկը և մոտակա Ղևոնդ Ալիշանի թիվ 85 դպրոցը (բացվել է 1932 թվականին): Նուբարաշենի ռազմական բազան զբաղեցնում է թաղամասի արևելյան հատվածի մեծ մասը:
 
2016թ․-ի2016 թվականի դրությամբ թաղամասի բնակչությունը մոտ 9,800 է:
 
== Պատմություն ==
Հայաստանի խորհրդայնացումից հետո Հայկական Բարեգործական Ընդհանուր Միությունը (ՀԲԸՄ) դարձավ միակ սփյուռքի կազմակերպությունը, որը թույլատրվեց գործունեություն ծավալել Հայաստանի խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունում (ՀԽՍՀ): ՀԲԸՄ թույլտվությունը տրվել է 1923 թվականին:
 
1926 թ.թվականի Հայկական Բարեգործական Ընդհանուր Միության Միացյալ Նահանգների Ֆիլադելֆիայի հանդիպման ժամանակ, ՀԲԸՄ-ն որոշում է կայացրել ֆինանսավորել Հայաստանի Սոցիալիստական Խորհրդային հանրապետությունում նոր բնակելի շենք կառուցելու համար` հիմնադիրի պատվին: Ծրագրի հիմնական նպատակն էր ուղղված Հայոց ցեղասպանությունը վերապրած հայ ընտանիքների հայրենադարձությանը և այն տարածվեց Մերձավոր ԱրեւելքումԱրևելքում և Եվրոպայում:
[[Պատկեր:Plan of Nubarashen.png|ձախից|մինի|238x238փքս|Նուբարաշենի հատակագիծը ըստ [[Ալեքսանդր Թամանյան|Ալեքսանդր Թամանյանի]]]]
Ծրագրի իրականացման համար նախատեսված էր, մինչեւմինչև 1931 թ.թվականի ապրիլի 30-ը բարձրացնել 250.000 ԱՄՆ դոլարը, որպեսզի ծրագիրը սկսի ՀԲԸՄ-ի 25-ամյակի կապակցությամբ: Նյու Յորքում հայերի համար նվիրաբերվել է 102.000 ԱՄՆ դոլար, իսկ Չիկագոյից` 25.000 ԱՄՆ դոլար: Այնուամենայնիվ, Հայաստանի հարուստ նվիրատուներից շատերը 1929 թ. մեծ դեպրեսիայի զոհ դարձան: Այսպիսով, 1929 թ.թվականի վերջի դրությամբ ապահովվեց միայն 153.000 ԱՄՆ դոլար:
 
Հայաստանի կոմունիստական ​​կառավարությունը նախաձեռնության համար առաջարկել է բազմաթիվ տեղեր, այդ թվում` Եղվարդ, Սարդարապատ և Մեծամոր: Վերջապես, բնակավայրի գտնվելու վայրը ընտրվել է մայրաքաղաքի հարավ-արեւելյանարևելյան հարթավայրում, Նորագավիթի հարևանության հարավում:
 
Պողոս Նուբարը ծրագրի համար նվիրաբերեց 100,000 ԱՄՆ դոլար, իսկ վերջապես, 1930 թ.թվականի ապրիլ-մայիսին Հայաստանի կոմունիստական ​​կառավարության և ՀԲԸՄ-ի միջև պայմանավորվածություն էր ձեռք բերվել «Նուբարաշեն բնակելի թաղամասի կառուցումը»: Շուտով նույն տարվանից սկսվեց շինարարական աշխատանքը Երևանի հարավում` քաղաքաշինական ծրագրի հիման վրա, որը մշակվել է ճարտարապետ [[Ալեքսանդր Թամանյան|Ալեքսանդր Թամանյանի]] կողմից:
 
1931 թ. հուլիսին մոտ 100-120 բնակելի շենքեր պատրաստ էին ծառայելու: 1932 թվականին բնակավայրը պաշտոնապես հաստատվել է և անվանվել է Նուբարաշեն (նշանակում է Նուբար քաղաք): Նորաստեղծ բնակավայրի առաջին բնակիչները հայրենադարձվել են Հունաստանի հայ ընտանիքները, այնուհետև` [[Բուլղարիա|Բուլղարիայից]], [[Ֆրանսիա|Ֆրանսիայից]], [[Լիբանան|Լիբանանից]] և [[Սիրիա|Սիրիայից]]: Ծրագրի գրեթե 50%-ը ավարտվել է 1936 թ. վերջին: 1937 թ. ամռանը Նուբարաշենում ապրում էր մոտ 1000 հայրենադարձված հայ:
 
1938 թվականին բնակավայրը վերանվանվեց Սովետաշեն (Սովետասեն), որը նշանակում է խորհրդային քաղաքը: 1961 թ.-ին Օրդոնիկիձեի շրջանը (Օրրջոնիկիդզևի շրջան) ձեւավորվեցձևավորվեց որպես ԵրեւանիԵրևանի վարչական շրջան: 1963 թ. Սովետաշենին տրվել է քաղաքային տիպի բնակության կարգավիճակ՝ Օրջոնիկիձեի շրջանի մի մասը դառնալու համար:
 
1989 թ. թաղամասը վերանվանվել է իր սկզբնական անվամբ: 1996 թ.-ին Հայաստանի վարչական բաժանման բարեփոխումների արդյունքում Նուբարաշենին տրվեց Երևանի վարչական շրջանի կարգավիճակ:
 
== Ժողովրդագրություն ==
2011 թվականի մարդահամարի տվյալներով, շրջանի բնակչությունը կազմել է 9,561 բնակչություն է ունեցելմարդլ (քաղաքի բնակչության 0,9% -ը): Ըստ 2016 թ.թվականի պաշտոնական գնահատականիտվյալների` թաղամասի բնակչությունը կազմում է շուրջ 9,800՝ ԵրեւանիԵրևանի ամենաքիչ բնակիչներ ունեցող շրջան:
 
Շենգավիթում հիմնականում Հայ առաքելական եկեղեցու հետևորդներ են: Թաղամասում գտնվում է 2015 թ.թվականի ապրիլի 25-ին բացված Սուրբ Նահատակաց եկեղեցին, [[Հայոց ցեղասպանություն|Հայոց ցեղասպանության]] 100-րդ տարելիցի կապակցությամբ:եկեղեցին։ Շինարարությունը սկսվել է 2012 թվականին և ավարտվել 2015 թվականին: Եկեղեցին նախագծել է ճարտարապետ [[Արտակ Ղուլյան|Արտակ Ղուլյանը]], իսկ միջոցները նվիրաբերելհատկացրել է ենօլիգարխ [[Գագիկ Ծառուկյան|Գագիկ Ծառուկյանը]]:
 
== Մշակույթ ==
Տող 99.
* 2004 թվականին կառուցված Ղևոնդ Ալիշանի կիսանդրին,
 
* Լեռնային ՂարաբաղիԼԱրցախյան պատերազմի զոհերի հիշատակին նվիրված հուշահամալիր:
 
== Տրանսպորտ ==
Նուբարաշենի հիմնական տրանսպորտային միջոցները դրանք՝ ավտոբուսներն են, մինի-ավտոբուսները և տրոլեյբուսները։
 
== Տնտեսություն ==
1958 թ-ինթվականին բացված Նուբարաշենի գործարանը հանդիսանում է թաղամասի առաջին արդյունաբերական գործարաններից մեկը: 1982 թ.-ինթվականին բացվեց Նուբարաշենի կահույքի գործարանը (ներկայումս հայտնի է որպես WoodLnad): Խորհրդային տարիներին Մասիսի կոշիկի գործարանի մասնաճյուղն էր:
 
Խորհրդային տարիներից ի վեր թաղամասում գործում են անասնաբուծարաններ, որոնցից ամենամեծը` 1971 թվականին բացված «Նուբարաշեն» թռչնաբուծական ֆերման է:
Տող 114.
 
== Կրթություն ==
2016-17-ի2017 թվականների դրությամբ Նուբարաշենն ունի 2 հանրակրթական դպրոց, ինչպես նաև հատուկ կարիքներով երեխաների համար ևս 2 դպրոց:
 
== Սպորտ ==
[[Պատկեր:Սրբոց Նահատակաց եկեղեցի (Նուբարաշեն), 2016 (2).JPG|մինի|Սրբոց Նահատակաց եկեղեցին Նուբարաշենում]]
Նուբարաշենը մի շարք մարզական դպրոցներ ունի, այդ դրանցիցորոնցից են`
 
* Նուբարաշենի սպորտի եւև մշակույթի կենտրոնը, որը բացվել է 2009 թվականին, ձյուդոյի եւև ժողովրդական պարերի համար:
 
* 2016 թվականին բացված Նուբարաշենի մանկապատանեկան մարզադպրոցը:
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Նուբարաշեն_վարչական_շրջան» էջից