«Էրեբունի (վարչական շրջան)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 11.
 
== Ընդհանուր բնութագիր ==
Էրեբունին ունի 48ք․ կիլոմետր տարածք (Երևանի քաղաքի ընդհանուր տարածքի 21.52% -ը), որից 29 կմ² զբաղեցնում են բնակելի կամ առեւտրայինառևտրային շենքերը: Էրեբունին ԵրեւանիԵրևանի ամենամեծ թաղամասն է: Թաղամասը ոչ ֆորմալ կերպով բաժանում է փոքր շրջանների, ինչպիսիք են՝ Էրեբունի թաղամաս, Նոր Արեշ, Սարթաղը, Վարդաշեն, Մուշավան, Վերին Ջրաշեն և Նոր Բուտանիա: [[Սասունցի Դավթի հրապարակ (Երևան)|Սասունցի Դավիթ հրապարակը]] մետրոյի կայարանի հետ միասին կազմում է թաղամասի հիմքը: Թաղամասի հիմնական փողոցներն են՝ [[Էրեբունու փողոց (Երևան)|Էրեբունի փողոցը]], [[Սասունցի Դավթի փողոց (Երևան)|Սասունցի Դավիթ փողոցը]], [[Ազատամարտիկների փողոց (Երևան)|Ազատամարտիկների փողոցը]], [[Իվան Այվազովսկու փողոց|Իվան Այվազովսկու փողոցը,]] [[Դավիթ Բեկ փողոց|Դավիթ Բեկ փողոցը]], Արին Բերդ փողոցը, [[Արցախի պողոտա (Երևան)|Արցախի պողոտան]] (նախկին Բաքու պողոտան) և [[Մովսես Խորենացու փողոց (Երևան)|Մովսես Խորենացու փողոցը]]։
 
Էրեբունին ԵրեւանիԵրևանի խոշոր արդյունաբերական թաղամաս է`մեծ գործարաններով: Այնուամենայնիվ, թաղամասը հիմնականում այնտեղ բնկավում են ցածր եկամուտ ունեցող բնակիչները:
 
Վերջերս շատ լքված այգիները վերաբացվել են, ինչպես օրինակ` [[Լիոնի այգի (Երևան)|Լիոնի այգին]], արհեստական ​​[[Վարդավառի լիճ|Վարդավառ լիճը]], Ազատամարտիկների այգին եւև այլն: ԵրեւանիԵրևանի կենտրոնական գերեզմանատունը, ինչպես նաև ռազմական գերեզմանատունը գտնվում են Էրեբունի թաղամասում:
 
Թաղամասը սպասարկում է [[Սասունցի Դավիթ (մետրոյի կայարան)|Սասունցի Դավիթ մետրոյի կայարանում]], իսկ [[Երևան (երկաթուղային կայարան)|ԵրեւանիԵրևանի երկաթուղային կայարանը]] գտնվում է շրջանի Սասունցի Դավիթ հրապարակում: Էրեբունում նաև Երևանի կենտրոնական բանտն է, որը հայտնի է որպես «Էրեբունի քրեակատարողական հիմնարկ»:
 
Էրեբունի պետական ​​արգելոցը, որը ստեղծվել է 1981 թվականին, գտնվում է ԵրեւանիԵրևանի կենտրոնից մոտ 8 կմ հեռավորության վրա, Էրեբունի շրջանի շրջակայքում: Ծովի մակարդակից 1300-1450 մ բարձրության վրա, արգելոցը զբաղեցնում է 120 հեկտար տարածք, հիմնականում բաղկացած է կիսաեզրափակված լեռներից։
 
2016 թ․-ի դրությամբ թաղամասի բնակչության թիվը 126,500 մարդ է:
Տող 27.
=== Հին պատմություն ===
[[Պատկեր:Վարդավառի լիճ, 2015, ArmAg (5).JPG|մինի|Սարի թաղ թաղամասը Էրեբունիում]]
Հնագիտական վկայությունները վկայում են, որ Էրեբունիի ուրարտական ռազմական ամրոցը հիմնադրվել է 782 թ., [[Արգիշտի Ա|Արգիշտի]] թագավորի հրամանով, ԱրեվԱրին-Բերդ լեռան ժամանակակից Էրեբունի վարչական շրջանում, ծառայելու որպես ամրոց եւև պահակ, որը պահպանում է հարձակումներից [[Հյուսիսային Կովկաս|Հյուսիսային Կովկասը]]։
 
Էրեբունիում և շրջակա տարածքներում կառուցվել են ուրարտական իշխանության համար ոռոգման ջրանցքներ և արհեստական ջրամբարներ: Մ.թ.ա. 585 թ.-ին, ԵրեւանիցԵրևանից 45 կմ դեպի հյուսիս գտնվող Թեյշբաունիի (Կարմիր Բլուր) ամրոցը, քանդվել է Մեդեսի եւև սիղիների դաշինքով:
 
=== Նոր պատմություն ===
Հայաստանի խորհրդայնացումից հետո, Երևանը վարչական տարածքները աստիճանաբար ընդլայնեց, ընդգրկելով Էրեբունի հնագույն տարածքները, որոնք հայտնի են որպես Արին-Բերդ:
[[Պատկեր:Erebuni Fortress, Yerevan, Armenia 02.JPG|մինի|Էրեբունի ամրոց]]
Տարածքի շուրջ 60 ընտանիքները՝ առաջին բնակիչները, վերապրեցին [[Հայոց ցեղասպանություն|Հայոց ցեղասպանությունը]], որոնքնրանք փախանփախուստի էին դիմել Արևմտյան Բութանիայից: 1925-ին հիմնադրել են Նոր Բութանիայի հարևանությունը: Նոր Արեշի հարեևանությամբհարևանությամբ հնագույն հայկական քաղաքը անվանվեց «Արեշ»: Նոր Արեշի առաջին բնակիչները ժամանել են Նուխաից՝ Ադրբեջան:Նուխայից։
 
Հայերի հայրենադարձման գործընթացի արդյունքում Նոր Արեշ եւև Վարդաշեն թաղամասերը վերաբնակեցվել են [[Սիրիա|Սիրիայի]], [[Լիբանան|Լիբանանի]], [[Հունաստան|Հունաստանի]], [[Ֆրանսիա|Ֆրանսիայի]], [[Բուլղարիա|Բուլղարիայի]] և [[Եգիպտոս|Եգիպտոսի]] հայ գաղթականների կողմից, 1950-ական և 1960-ական թվականներին:
 
1991 թ. օգոստոսի 8-ին, Հայաստանի Ազգային ժողովի ընդունած որոշմամբ, Լենինյան շրջանի տարածքը վերանվանվեց Էրեբունի: 1996 թ.-ին Երևանը բաժանվեց 12 համայնքների: 1997 թ. Էրեբունու շրջանի տարածքը կազմավորվել է նախկին Լենինի շրջանի և նախկին ՕրդոնիկիձեիՕրջոնիկիձեի շրջանի մի մասեր իր մեջ ներառելով:
 
== Ժողովրդագրություն ==
[[Պատկեր:David of Sasun Yerevan.jpg|մինի|Սասունցի Դավթի արձանը երկաթգծի կայարանի հրապարակում]]
[[Պատկեր:Erebuni district admin2.jpg|մինի|Էրեբունու թաղապետարան]]
2011 թվականի մարդահամարի տվյալներով, թաղամասում բնակվում է 123.092 բնակիչ (Երևան քաղաքի բնակչության 11.61%-ը): Ըստ 2016 թ. պաշտոնական հաշվարկի` թաղամասի բնակչությունը կազմում է շուրջ 126,500 հոգիմարդ (Երևանի թաղամասերում 4-րդ տեղը):
 
ՄինչեւՄինչև 1988թ.1988 թվականը Էրեբունին ունեցել է շուրջ 3000 ադրբեջանական փոքրամասնություն: Այնուամենայնիվ, ադրբեջանական համայնքի անդամների գերակշիռ մասը ղարաբաղյան հակամարտության ընթացքում բնակչության փոխանակման արդյունքում տեղափոխվել է Ադրբեջան:
 
Ներկայումս ԷրեբունինԷրեբունիում հիմնականում բնակվում էեն Հայ Առաքելական եկեղեցու պատկանող հայերի կողմիցհետևորդներ: Թաղամասի Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոց եկեղեցին դեռեւսդեռևս կառուցվում է 2004 թվականից:
 
== Տրանսպորտ ==
Շենգավիթ շրջանի տրանսպորտը հիմնականում հիմնված է ավտոբուսներից, տրոլեյբուսներից, մետրոյից և այլն: Էրեբունում գտնվում է «Սասունցի Դավիթ» մետրոյի կայարանը։ Գործում է 1981 թ.թվականի մարտի 7-ից։
[[Պատկեր:2014 Erywań, Kwietnik na Placu Dawida Sasuńskiego (01).jpg|մինի|Էրեբունի]]
Հայկական երկաթուղու Երևանի երկաթուղային կայարանը գտնվում է Էրեբունիում 1956 թվականից (հիմնադրված 1902 թ.): Այն կապում է Երևանին հետ, հետևյալ ուղղություններով՝
 
ԵրեւանԵրևան - [[Բաթում|Բաթումի]],
 
* ԵրեւանԵրևան - [[Թբիլիսի]],
 
* ԵրեւանԵրևան - [[Գյումրի]],
 
* ԵրեւանԵրևան - [[Արարատ]],
 
* ԵրեւանԵրևան - Արաքսի Մյասնիկյան երկաթուղային կայարան,
 
* ԵրեւանԵրևան - Երասխ և այլն։
 
Էրեբունի թաղամասում գտնվում է Երևանի երկրորդ օդանավակայանը՝ Էրեբունի օդանավակայանը: Անկախությունից ի վեր «Էրեբունին» հիմնականում օգտագործվում է ռազմական կամ մասնավոր թռիչքների համար:
Տող 70.
== Կրթություն ==
[[Պատկեր:Արգիշտի Ա (3).JPG|մինի|Արգիշտի Ա արքայի քանդակը Էրեբունիում]]
2016-2017թ․-ի դրությամբ թաղամասը ունի 23 հանրակրթական դպրոց, 3 մասնավոր դպրոց, ինչպես նաեւնաև 2 մասնագիտական դպրոց և նաև հատուկ կարիքներով երեխաների համար: Կա նաև Միքայել Մալունցյանի անվան գեղարվեստի դպրոցը և Տիգրան Չուխաջյանի անվան երաժշտական դպրոցը:
 
== Սպորտ ==
Տող 78.
 
== Միջազգային հարաբերություններ ==
Էրեբունի վարչական շրջանի վարչակազմը պաշտոնական համագործակցություն ունի հետեւյալհետևյալ քաղաքի հետ՝
 
* [[Պատկեր:Blason_Vienne.svg|25x25փքս]] [[Վիեն]], [[Ֆրանսիա]], 2015թ․