«Ասեղնագործություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ Բոտ: կոսմետիկ փոփոխություններ
No edit summary
Տող 1.
[[Պատկեր:Ախալցխայի_տարազ_մանրամասն.jpg|աջից|մինի|320x320փքս|Հայկական [[Հարսանեկան զգեստ|հարսանեկա]]<nowiki/>ն զգեստի (տարազի) գոգնոցի ոսկեթել ասեղնագործություն, 19-րդ դար, [[Ախալցխա]]։]]
[[Պատկեր:Ախալցխայի տարազ մանրամասն.jpg|thumb|250px|Ախալցխացի հայ կնոջ տարազի գոգնոցի նուրբ որկէ ասեղնագործութիւն մօտկից, 19-րդ դար։]]
'''Ասեղնագործություն''', [[Գործվածքներ|գործվածք]] և այլ նյութեր զարդարելու [[Արհեստ|արհեստն]] է՝ ասեղի, թելի և [[Մանվածք|մանվածքի]] կիրառությամբ։
[[Պատկեր:Mirrorwork.jpg|thumb|250px|Ասեղնագործության նմուշ]]
'''Ասեղնագործություն''', [[արվեստ]]ի հնագույն ճյուղերից մեկը։ Ասեղնագործությունը կատարվում է [[ասեղ]]ով՝ միագույն կամ բազմագույն թելերով։ [[Ժամանակ]]ի ընթացքում ասեղնագործության պարզ ձևերը վեր են ածվել բարդ ձևերի։ Դրանք մեր ժամանակներում հասցվել են կատարելագործության։ Ասեղնագործությունը զարգացած է եղել նաև [[Հայաստան]]ում։
[[Ձեռք]]ով գործված, ասեղնագործված, ձեռքով պատրաստված առարկա։ Նախապատմական [[շրջան]]ից այդօրինակ իրեր, առարկաներ պատրաստվել են աշխարհի բոլոր երկրներում։
 
Ասեղնագործությունն իր մեջ կարող է ներառել այնպիսի նյութեր ինչպիսին են [[Մարգարիտ|մարգարիտները]], [[Ուլունքներ|ուլունքները]], [[Փետուրներ|փետուրները]] և փայլփլուքները։ Մեր օրերում ասեղնագործություն սովորաբար կարելի է հանդիպել կեպիների, գլխարկների, վերարկուների, ծածկոցների, վերնաշապիկների, ջինսերի, զգեստների, գուլպաների և շապիկների վրա։ Այն կիրառելի է թելի և մանվածքի գունային լայն բազմազանությամբ։
== Պատմություն ==
 
Վաղագույն ասեղնագործության հիմնական տեխնիկաներից կամ զարդակարերից են քարգահագործությունը, կողքակարը, շարակարը, հարթակարը և [[Խաչկար|խաչկարը]]: Այս տեսակներն այսօր էլ համարվում են ասեղնագործության հիմնական տեխնիկաները։
 
== Պատմություն ==
Ասեղնագործությունը գալիս է հին ժամանակներից։ Հին ժամանակներում մարդիկ ասեղի փոխարեն օգտագործել են բույսերի փշեր և ձկների ոսկորներ, այնուհետև՝ [[փայտ]], փղոսկր։ Հին Հայաստանում այն ավելի տարածված է եղել, քան [[գորգագործություն]]ը: Դարերի ընթացքում մշակվել են ասեղնակարերի զանազան տեսակներ։
Ասեղնագործված պատառիկներ են գտնվել [[Անի]] քաղաքում։
== Ծագում ==
 
Կարելու, կարկատելու և գործվածքը նորոգելու գործընթացը խթանեց կարելու տեխնիկայի զարգացմանը, և [[Դեկորացիա|դեկորացիայի]] զանազան տեսակները հանգեցրին ասեղնագործության արվեստին<ref>Gillow and Bryan 1999, p. 12</ref>։ Արդարև, ի հայտ եկան ասեղնագործության հիմնական զարդակարերը։
 
Ակնառու փաստ է, որ ասեղնագործության պատմության զարգացման մեջ չկան նյութերի և տեխնիկայի փոփոխություններ, որոնք կարող են դիտվել որպես ավելի զարգացած մեթոդ նախորդ կամ հետագա ժամանակաշրջանների համեմատությամբ։ Մյուս կողմից, վաղ աշխատանքների մեջ մենք հաճախ հանդիպում ենք տեխնիկայի կատարման և արհեստավարժության բարձր չափանիշեր, որոնք հազվադեպ են պահպանվել հետագայում<ref>Marie Schuette and Sigrid Muller-Christensen, ''The Art of Embroidery'' translated by Donald King, Thames and Hudson, 1964, quoted in Netherton and Owen-Crocker 2005, p. 2</ref>։
 
Ասեղնագործությունը տարածված է եղել ամբողջ աշխարհում․ գտնվել են մի քանի հին նմուշներ։ [[Չինաստան|Չինաստանում]] ասեղնագործված աշխատանքները թվագրվում են Ք․ա․ 5-3 դարեր՝ Պատերազմող պետությունների ժամանակաշրջան<ref>Gillow and Bryan 1999, p. 178</ref>։ Գտնվել է Միգրացիոն ժամանակաշրջանի (մոտավորապես 300-700 Ք․ա․) շվեդական հանդերձանք, որի զարդարանքի ժապավենաձև եզրերը արված էին շարակարով, ցողունակարով, կողքակարով, սակայն պարզ չէ, արդյոք սա կարերի համակցություն է, թե կարող է դիտվել որպես ասեղնագործություն<ref name="Coatsworth2">Coatsworth, Elizabeth: "Stitches in Time: Establishing a History of Anglo-Saxon Embroidery", in Netherton and Owen-Crocker 2005, p. 2</ref>։
 
Հին հունական դիցաբանության մեջ ասեղնագործությունը , ինչպես նաև ջուլհակագործությունը վերագրվում են [[Աթենաս]] աստվածուհուն, որն արտացոլվում է նրա և մահկանցու Արաչնեի հայտնի մրցույթի պատկերագրության մեջ<ref>{{Cite book|title=Art of Embroidery: History of Style and Technique|last=Synge|first=Lanto|publisher=Antique Collectors' Club|year=2001|isbn=9781851493593|location=Woodbridge, England|pages=32}}</ref>։
 
== Պատկերասրահ ==
<gallery>
Պատկեր:Sindhi embroidery GAJJ.jpg|Ձեռքի ասեղնագործած կանացի վերնաշապիկ ( [[Պակիստան]], [[Սինդհի]])
Պատկեր:Sindhi embroidery GAJJ 2.jpg|Սինդհիի ասեղնագործություն
Պատկեր:Chinese silk, 4th Century BC.JPG|[[Մառլյայե]] [[Ծես|ծիսական]] հագուստի [[Մետաքսե գործվածք|մետաքսե]] ասեղնագործության դետալներ։
Պատկեր:St. Galler Stickerei Muster c.jpg|Սուրբ Գալլյանի հիասքանչ ասեղնագործությունը
Պատկեր:Turkish embroidery.jpg|Թուրքական ավանդական ասեղնագործություն: [[Իզմիր|Իզմիրի]] [[Ազգագրության ազգային թանգարան (Վարշավա)|ազգագրության]] [[թանգարան]], [[Թուրքիա|Թուրքիա:]]
Պատկեր:Croatian embroidery.jpg|[[Խորվաթիա|Խորվաթական]] ավանդական ասեղնագործություն:
Պատկեր:Korean embroidery patterns.jpg|Վառ գույներով [[Կորեա|կորեական]] ասեղնագործություն
Պատկեր:Uzbekistan embroidery.jpg|[[Ուզբեկստան|Ուզբեկակա]]<nowiki/>ն ավանդական ասեղնագործություն
Պատկեր:Embroidery-flowers-Alfaro-Nunez.jpg|[[Պերու|Պերուական]] ավանդական ասեղնագործություն
Պատկեր:Woman headdress Kalash.jpg|Քալաշի ավանդական կանացի գլխազարդեր,[[Պակիստան]]
Պատկեր:EmbroideryTefillinbagJosephSherman.jpg|Դեկորատիվ ասեղնագործություն պայուսակի վրա, [[Երուսաղեմ]], [[Իսրայել]]:
Պատկեր:Bedouin bookmark.jpg|Բազմագույն ասեղնագործությամբ էջանշան
Պատկեր:Woman's Robe a l'anglaise with Petticoat LACMA M.66.31a-b (4 of 6).jpg|Շղթայակար ասեղնագործություն,[[Անգլիա|Անգլիա,]] 1775
Պատկեր:Bulgarian embrodery from Sofia and Trun.jpg|Բուլղարիայի ավանդական ծաղկավոր ասեղնագործություն,Սոֆիա
</gallery>
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}
 
== Գրականություն ==
* Berman, Pat (2000). "Berlin Work". American Needlepoint Guild. Retrieved 2009-01-24.
* Caulfeild, S.F.A.; B.C. Saward (1885). The Dictionary of Needlework.
* Crummy, Andrew (2010). The Prestonpans Tapestry 1745. Burke's Peerage & Gentry, for Battle of Prestonpans (1745) Heritage Trust.
* Embroiderers' Guild Practical Study Group (1984). Needlework School. QED Publishers. ISBN 0-89009-785-2.
* Gillow, John; Bryan Sentance (1999). World Textiles. Bulfinch Press/Little, Brown. ISBN 0-8212-2621-5.
* Lemon, Jane (2004). Metal Thread Embroidery. Sterling. ISBN 0-7134-8926-X.
* Levey, S. M.; D. King (1993). The Victoria and Albert Museum's Textile Collection Vol. 3: Embroidery in Britain from 1200 to 1750. Victoria and Albert Museum. ISBN 1-85177-126-3.
* Netherton, Robin, and Gale R. Owen-Crocker, editors, (2005). Medieval Clothing and Textiles, Volume 1. Boydell Press. ISBN 1-84383-123-6.
* Quinault, Marie-Jo (2003). Filet Lace, Introduction to the Linen Stitch. Trafford Publishing. ISBN 1-4120-1549-9.[self-published source?]
* Readers Digest (1979). Complete Guide to Needlework. Readers Digest. ISBN 0-89577-059-8.
* van Niekerk, Di (2006). A Perfect World in Ribbon Embroidery and Stumpwork. ISBN 1-84448-231-6.
* Vogelsang, Gillian; Willem Vogelsang, editors (2015). TRC Needles. The TRC Digital Encyclopaedia of Decorative Needlework. Textile Research Centre, Leiden, The Netherlands.
* Wilson, David M. (1985). The Bayeux Tapestry. Thames and Hudson. ISBN 0-500-25122-3.
 
{{ՀՍՀ|հատոր=6|էջ=695}}
{{Անավարտ}}
 
[[Կատեգորիա:Գործվածքներ]]
[[Կատեգորիա:Դեկորատիվ-կիրառական արվեստ]]