«Թալիշական խանություն»–ի խմբագրումների տարբերություն
Նոր էջ «{{Տեղեկաքարտ Պատմական երկիր |название =Թալիշական խանություն |самоназвание...»: |
(Տարբերություն չկա)
|
12:06, 27 Հունիսի 2018-ի տարբերակ
|
| ||||
Թալիշական խանություն
Թալիշական խանություն (ադրբեջաներեն՝ Talış xanlığı, тал. Толъши ханәти), որը հայտնի է նաև որպես Լենքորանի խանություն[3] (ադրբեջաներեն՝ Lənkəran xanlığı)- ֆեոդալական պետություն է, որը սկիզբ է արել XVIII- ից մինչեւ XIX դարը Կասպից ծովի հարավ-արևմտյան ափին։ Գտնվում է Ադրբեջանի հարավ-արեւելքում և Իրանի հյուսիս-արևմտյան հատվածում: Խանության մայրաքաղաքը Լենկորան քաղաքն է:
Բնակչության տարածքը և զբաղվածություն
Թալիշական խանությունը ստեղծվել է XVIII դարի կեսերին: Այն ընդգրկում էր ժամանակակից Ադրբեջանի հարավ-արևելյան հողերը Թալիշ լեռների, Կասպից ծովի և Մուղանյան տափաստանի միջև: Սահմանակցում էր Գիլանի, Արդեբիլի և Սալյանի հետ: Խանության կենտրոնը սկզբում եղել է Աստարան, իսկ հետո `Լենկորան քաղաքը: Բնակչությունը զբաղվում էր գյուղատնտեսությամբ (հատկապես բրնձի մշակմամբ) և անասնաբուծությամբ: Նույնպես զարգացած էին ձկնաբուծությունն ու մեղվաբուծությունը:
Խանական տան ստեղծումը
Ըստ Միրզա Ահմադ Միրզա օղլու Խուդավերդիի թալիշական ցեղի խաները Հիր Հալհալսկովի (անգլերեն) ռուսերեն՝ Մադալան Արդդեյլից են: Վերջինս ծանր ֆինանսական վիճակի պատճառով, իր նախկին տեղը թողեց և Թալիշի տարածքով մեկնեց Շիրվան: Ըստ լեգենդի, նա գիշերն անցկացրեց Թալիշում և երազ տեսավ, որտեղ նրան հայտնում են, որ նրա հետևորդները կդառնան այս տարածաշրջանի իշխողները: Հավատալով այս երազին, նա բնակվում է Խարհաթան (անգլերեն) ռուսերեն .. գյուղում։ Նրա որդի, Սեյիդ Աբբասը, դարձավ իշխող խաների դինաստիայի հիմնադիր[4]: Սեյիդ Քազըմ Ալի բեյը օղլուն՝ XIX դարի հեղինակը, հենվելով Շահ Աբբաս Բ 1654 թ․-ի, Սեյիդ Աբբասին անվանում է 28-րդ հետնորդը Նահատակ (Շահիդ) Զեյդի, չորրորդ իմամ շիայի որդուն - Սաջադ[5]։
Ապրելով Խարհաթանը, նրանք բարեկամ դարձան տեղական ֆեոդալական ազգություններին: Սեյեդ Աբբասը ամուսնացել է գյուղի սեփականատիրոջ՝ Ասադ բեյ Հուսեյն բեկ օղլու Բորադյագսկու քրոջ հետ: Այս ամուսնության շնորհիվ ծնվեց Սեյեդ Ջամալլեդի Բեյը, որին 1736 ուղարկեցին Նադիր շահի մոտ ծառայության, որտեղ նա շուտով ստացավ յուզբաշու կոչում[6]։ Սև մաշկու պատճառով պադիշայի պաշտոնյաները նրան անվանեցին Գարա-բեկ: Գարա-բեյը մասնակցել է Դաղստանում Նադիր-Շահի արշավին և 1741/1742 թթ. նա ստացել է ժառանգական Խանի կոչում լավ ծառայության համար[7]:
Ծանոթագրություններ
- ↑ Петрушевский И. П. Очерки по истории феодальных отношений в Азербайджане и Армении в XVI — начале XIX вв. // Восточный Научно-исследовательский институт. — Л.: ЛГУ им. Жданова, 1949. — С. 7. — «Языком официальных актов не только в Кызылбашском государстве, но и в полунезависимых закавказских ханствах вплоть до эпохи присоединения их к России и даже некоторое время после него был новоперсидский (фарси).»
- ↑ Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ
<ref>պիտակ՝ «Обозрение» անվանումով ref-երը տեքստ չեն պարունակում: - ↑ Абдуллаев Г. Б. Из истории Северо-Восточного Азербайджана в 60-80-х гг. XVIII в. — Издательство Академии наук Азербайджанской ССР, 1958. — С. 67. — 209 с.
Вместе с тем, для отпора общему врагу с Кубой объединились Талышское (Ленкоранское) ханство и шамхальское Тарковское.
- ↑ Абдуллаев Г. Б. Из истории Северо-Восточного Азербайджана в 60-80-х гг. XVIII в. — Издательство Академии наук Азербайджанской ССР, 1958. — С. 67. — 209 с.
Вместе с тем, для отпора общему врагу с Кубой объединились Талышское (Ленкоранское) ханство и шамхальское Тарковское.
- ↑ Абдуллаев Г. Б. Из истории Северо-Восточного Азербайджана в 60-80-х гг. XVIII в. — Издательство Академии наук Азербайджанской ССР, 1958. — С. 67. — 209 с.
Вместе с тем, для отпора общему врагу с Кубой объединились Талышское (Ленкоранское) ханство и шамхальское Тарковское.
- ↑ Абдуллаев Г. Б. Из истории Северо-Восточного Азербайджана в 60-80-х гг. XVIII в. — Издательство Академии наук Азербайджанской ССР, 1958. — С. 67. — 209 с.
Вместе с тем, для отпора общему врагу с Кубой объединились Талышское (Ленкоранское) ханство и шамхальское Тарковское.
- ↑ Абдуллаев Г. Б. Из истории Северо-Восточного Азербайджана в 60-80-х гг. XVIII в. — Издательство Академии наук Азербайджанской ССР, 1958. — С. 67. — 209 с.
Вместе с тем, для отпора общему врагу с Кубой объединились Талышское (Ленкоранское) ханство и шамхальское Тарковское.
Աղբյուրներ
- Ахмад Мирза Худавардизаде. Ахбар-наме История Талышского ханаства. Баку, 2000
- Теймур бек Байрамалибеков. История Талышского ханства. 1885.
Գրականություն
- Исмаилов Э. Э. Генеалогия Талышинских-Талишхановых. — Баку: Абилов, Зейналов и сыновья, 2001. — 78 с.