«Աշխաբադ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ Իսակով2018 (քննարկում) մասնակցի խմբագրումները հետ են շրջվել Armenmir մասնակցի վերջին տարբերակին։
Պիտակ՝ Հետշրջում
No edit summary
Տող 64.
}}
 
'''Աշխաբադը''' (ինչպես նաև '''Աշգաբատ''') ({{lang-tk[[Թուրքմեներեն|թուրքմ.]]՝ Aşgabat}}), [[Թուրքմենստան|''Թուրքմենստանի'']]ի մայրաքաղաքն է<refsup>[[Աշխաբադ#cite name="note-Книга рекордов Гиннеса - ria.ru">-1|[http://ria.ru/world/20130525/939422561.html Ашхабад попал в Книгу рекордов Гиннесса как самый беломраморный город.1]]][[Աշխաբադ#cite // ria.ru (25 мая 2013 года)</ref><ref name="note-Книга рекордов Гиннеса - bbc.co.uk">-2|[http://www.bbc.co.uk/russian/rolling_news/2013/05/130525_rn_ashgabat_guinness_book.shtml Ашхабад признан самым беломраморным городом в мире2]]] // bbc.co.uk (25 мая 2013 года)</refsup>։ Հաճախ քաղաքը անվանում են նաև «Սիրո քաղաքքաղաք♥♥♥»<ref>[http://turkmenistan.gov.tm/?id=5372 ПерспективыՄիութենական Ашхабадаհանրապետությունների մայրաքաղաքներից ամենահարավայինն է: новаяԳտնվում городскаяէ средаԿոպետ иդաղի транспортнаяնախալեռներում, инфраструктура.]Աշխաբադի //օազիսում, turkmenistan.gov.tmԿրասնովոդսկ-Տաշքենդ (28երթուղու ноябряվրա: 2013Օդային года)</ref>։ուղիներով Գտնվումկապված է ''[[ԱհալիՄոսկվա|Մոսկվայի]], վելայաթ[[Տաշքենդ]]ում։''[[Տաշքենդ|ի]], Բաքվի և այլ քաղաքների հետ, ավտոմոբիլային ճանապարհներով՝ հանրապետության քաղաքների և գյուղերի, ինչպես նաև [[Իրան|''Իրանի'']] հետ: [[2011]] թվականի տվյալներով Աշխաբադում բնակվում է [[Թուրքմենստան|''Թուրքմենստան''ի]]ի բնակչության 12,7%-ը։ը, Հիմնադրվելիսկ էբնակչությունը [[1881]]1972 թ.-ին։թվականի Գտնվումտվյալներով կազմել է [[Իրան]]ի հետ սահմանից 25&nbsp;կմ հեռավորության վրա։266հզ.:'''
 
'''Աշխաբադը հիմնադրվել է 1881-ին՝ որպես ռազմական ամրոց: Հետագայում եղել է Անդրկասպյան մարզի կենտրոնը և խոշոր առևտրական կետ [[Ռուսաստան|''Ռուսաստանի'']] և [[Իրան|''Իրանի'']] միջև:'''
 
'''1906-ի հունիսի սկզբին բռնկում է Աշխաբադի կայազորի և երկաթուղայինների ապստամբությունը, որը դաժանորեն ճնշվում է: 1917-ի մարտին ստեղծվում է բանվորա-գյուղացիական սովետ: Սովետական իշխանություն հաստատվել է 1917-ի դեկտեմբերին: 1918-ի հուլիսի 11-12-ին սպիտակգվարդիական-էսեռական ավազակախմբերը զավթեցին իշխանությունը և գնդակահարեցին աշխաբադյան 9 կոմիսարներին: 1919-ի հուլիսի 9-ին սովետական զորքերը զավթեցին այն: Աշխաբադը մինչև 1924-ը Թուրքմենստանի ԻՍՍՀ կենտրոնն էր, 1924-ից Թուրքմենական ՍՍՀ մայրաքաղաքն է, նրա քաղաքական և արդյունաբերական կենտրոնը, տրանսպորտային հանգույցը, լուսավորության, գիտության և արվեստի կարևորագույն օջախը:'''
 
'''Աշխաբադում են կենտրոնացած ապակու, ցեմենտի, բամբակյա գործվածքեղենի, տրիկոտաժի, կարի, մետաքսաթելի, գորգագործական, կոշիկի, մսի, ալրաղաց, ոչ ալկոհոլային խմիչքների, հրուշակեղենի, մետաղամշակման ու մեքաենաշինական(գազօջախների, նավթապոմպերի, գյուղատնտեսական մեքենաների արտադրության, ջերմաքաշերի, ավտոմեքենաների վերանորոգում և այլն), պոլիգրաֆ և կահույքի ձեռնարկությունները: 1969-ից շարք է մտել Բայրամ-Ալի-Աշխաբադ գազամուղը:'''
 
Աշխաբադում են Թուրքմենական ՍՍՀ ԳԱ-ն, համալսարանը, պոլիտեխնիկական, բժշկական և գյուղատնտեսական ինստիտուտները, միջին մասնագիտական 12 ուսումնական հաստատություններ, 3 թանգարան, 4 թատրոն, պետական ֆիլհարմոնիան, կինոստուդիան:
 
Աշխաբադը գտնվում է սեսմիկ գոտում: 1948-ի երկրաշարժը /9բալ/ համարյա ամբողջությամբ ավերեց քաղաքը: Աշխաբադն արագ վերաշինվեց և դարձավ ավելի բարեկարգ: Եթե մինչև 1948-ը քաղաքի հիմնական տարածությունը կազմում էր ''3 հզ. հա'', ապա 1969-ին այն արդեն ''7,5 հզ. հա'' էր: Կառուցվել են սեյսմակայուն, 3-4 հարկանի բնակելի տներ և հասարակական շենքեր:
 
'''Աչքի են ընկնում Թուքմենստանի կոմունիստական կուսակցության Կենտկոմի, կառավարության, ԳԱ-ի համալիրի, Մոլլանեպեսի անվան ակադեմիական դրամատիկական թատրոնի, համալսարանի, Կարակումշին վարչության,«Ինտուրիստ» և «Աշխաբադ» հյուրանոցների շենքերը:'''
 
Աշխաբադում [[Հայեր|'''''հայերը''''']] հաստատվել են հիմնականում XIX դ. սկսած և գլխավորապես զբաղվել են '''''[[Գինեգործություն|գինեգործությամբ]]:'''''
 
Պատմությունը
 
Ձեռնարկություններ
 
Պետական կառույցներ
 
=== Քույր քաղաքները ===
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Աշխաբադ» էջից