«Դիցաբանություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիցաբանություն տերմինը պատմության մեջ հայտնի է առասպել բառից դեռ դարեր առաջ։ Առաջին անգամ այն ի հայտ է եկել 15–րդ դարում {{refn|{{nowrap|"...I [ [[Paris (mythology)|Paris]] ] was ravisched in-to paradys.}}<br>{{nowrap|"And [[Þ]]us [[Þ]]is god [''sc.'' [[Mercury (god)|Mercury]]],</nowiki> diuers of liknes,}}<br>"More wonderful [[Þ]]an I can expresse,<br>"Schewed hym silf in his appearance,<br>"Liche as he is discriued in Fulgence,<br>"In [[Þ]]e book of his '''methologies'''..."<ref>Lydgate, John. ''Troyyes Book'', {{nowrap|Vol. II}}, {{nowrap|ll. 2487}}. {{enm icon}} Reprinted in Henry Bergen's [https://archive.org/stream/lydgatestroybono9701lydguoft#page/n241/mode/2up ''Lydgate's Troy Book'', {{nowrap|Vol. I}}, {{nowrap|p. 216}}]. Kegan Paul, Trench, Trübner, & Co. (London), 1906. Accessed 20 Aug 2014.</ref>}} և փոխառվել է միջին ֆրանսերեն դիցաբանություն տերմինից։ Դիցաբանություն բառը («առասպելների մեկնաբանություն») ծագում է միջնադարյան, ուշ լատիներեն, {{lang-el|μυθολογία mythología}} (առասպելական գիտելիքներ, առասպելների մասին պատմություններ, հեքիաթներ), μῦθος – միֆոս («առասպել») և λογία – լոգիա («գիտություն») բառերից <ref>[http://www.etymonline.com/index.php?term=mythology "mythology"]. ''[[Online Etymology Dictionary]]''</ref><ref name="oedmlogy">''Oxford English Dictionary'', 3rd ed. "mythology, ''n.''" 2003. Accessed 20 Aug 2014.</ref>։ Երկու եզրույթներն էլ թարգմանվել են 5–րդ դարում լատիներենով ստեղծագործող հեղինակ Ֆուլգենտիուսի Mythologiæ թեման, որը վերաբերում էր հունական և հռոմեական աստվածների վերաբերյալ պատմությաններին, որոնք գլխավորապես հիշատակվում են որպես դասական դիցաբանություն։ Չնայած Ֆլուգենտիուսի կապը ժամանակակաից Աֆրիկյան Սուրբ Ֆլուգենտիուսի [[Fabius Claudius Gordianus Fulgentius|Saint Fulgentius]] is now questioned,<ref>Hays, Gregory. "The date and identity of the mythographer Fulgentius" in ''Journal of Medieval Latin'', {{nowrap|Vol. 13}}, {{nowrap|pp. 163 ff.}} 2003.</ref>, the ''Mythologiæ'' M''Շեղատառ տեքստ''ythologiæ եզրույթին դրա առարկան դիտարկում էր որպես [[այլաբանություն]], դրա մեկնաբանությունը պահանջող, այլ ոչ թե իրականություն։իրականություն <ref>{{cite book|first=Fabius Planciades |last=Fulgentius|title=Fulgentius the Mythographer|url={{google books |plainurl=y |id=73mJIuYfmzEC}}|year=1971|publisher=Ohio State University Press|isbn=978-0-8142-0162-6}}</ref>:

Այդ գաղափարներն են արտահայտում բաբելական Մարդուկը, հնդկական Ինդրան, հունական [[Զևս]]ը, [[Պրոմեթևս]]ը, [[Աֆրոդիտե]]ն, Հերակլեսը, հայկական Վահագնը, Հայկը, Անահիտը ևն։և այլն։ Վաղ դասակարգային հասարակարգում դիցաբանությունը դարձել է կրոնական, սոցիալ-քաղաքական, գեղագիտական, բարոյական և փիլիսոփայական գաղափարների արտացոլման այլաբանական ձև։ Սակայն հետագայում, բնության և հասարակության օրինա–չափությունների ճանաչմանը զուգընթաց, դիցաբանությունը աստիճանաբար տեղը զիջել է հասարակական գիտակցության մյուս ձևերին։ Գրեթե բոլոր ժողովուրդներն էլ ունեցել են դիցաբանական զանազան ըմբռնումներ, վերացարկման ու զարգացման տարբեր աստիճաններում գտնվող դիցաբանություններ։ Տարևան ժողովուրդների դիցաբանական պատկերացումները հաճախ ազդել են միմյանց վրա, խիստ տեղային, տարերային, պարզունակ համոզմունքներից անցում է կատարվել ավելի համապարփակ արժեք ներկայացնող գաղափարներին։ Համաշխարևային դիցաբանության կատարյալ, դասական արտահայտությունը հունականն է այն ժամանակին գրառվել Է, ստացել համակարգված, ամբողջական բնույթ։ Բոլոր ժամանակների, հատկապես անտիկ արվեստագետների ու գրողների ստեղծագործություններում արտացոլվել են դիցաբանական կերպարներն ու առասպելները։