«Ֆրանսիայի չորրորդ հանրապետություն»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 51.
| Նշումներ =
}}
'''Ֆրանսիայի չորրորդ հանրապետություն'''
[[1946 թվական]]ի [[հունիսի 2]]-ին ընտրված Սահմանադիր ժողովը սեպտեմբերին ընդունեց նոր սահմանադրության նախագիծը, որը հավանության արժանացավ [[1946 թվական]]ի [[հոկտեմբերի 13]]-ին անցկացված [[հանրաքվե]]ով: Նոր սահմանադրությանը բնորոշ էին խորհրդարանական կարգի առկայությունը, հանրապետության նախագահի իշխանության թուլացումը<ref name="ReferenceA">"France", Microsoft® Encarta® Encyclopedia 2001</ref>:
Տող 72.
[[1958 թվական]]ի մայիսին ալժիրյան [[ճգնաժամ]]ի ալիքի վրա իշխանության գլուխ անցավ Շառլ դը Գոլը: Զբաղեցնելով [[վարչապետ]]ի պաշտոնը՝ նա սահմանադրական մի շարք բարեփոխումներ իրականացրեց, որոնք հանգեցրին Ֆրանսիայում նախագահական հանրապետության հաստատմանը: 1958 թվականի նոյեմբերին նոր [[սահմանադրություն]]ը ընդունվեց հանրաքվեով, և հանրապետության գործող նախագահ Կոտին նոյեմբերին ստորագրեց այն: Դրանով իսկ դրվեց չորրորդ հանրապետության վերջը և հինգերորդի սկիզբը: Այդ նույն տարվա դեկտեմբերին [[Շառլ դը Գոլ]]ը ընտրվեց հանրապետության [[նախագահ]]<ref> Alan Fimister, ''Robert Schuman: Neo-Scholastic Humanism and the Reunification of Europe'' (2008) </ref>:
== Տնտեսություն ==
Չորրորդ հանրապետության օրոք ազգայնացվեցին ածխի, գազի, ավտոմեքենաշինական ու ավիացիոն արդյունաբերությունը, խոշորագույն հինգ բանկ, խնայդրամարկղերը, ապահովագրական ընկերությունների մի մասը: Ազգայնացված ձեռնարկություններում ստեղծվեցին վարչական խորհուրդներ, որոնցում ընդգրկված էին նաև աշխատավորներ:
Տող 90 ⟶ 89՝
փոստային կապի և հեռահաղորդակցության օպերատոր - PTT - Postes, télégraphes et téléphones —ը:
== Երկրի առաջնորդներ ==
Չորրորդ հանրապետության նախագահներ են եղել.
* Վենսան Օրիոլը (մինչև 1954 թ.)
* Ռենե Կոտին
Քաղաքական նշանավոր գործիչներ էին՝ վարչապետներ Ռենե Պլևենը (երկու ժամկետ է ղեկավարել կառավարությունը), Գի Մոլլը (1956-1957 թթ.), ինչպես նաև Անտուան Պինեն, Ռոբեր Շումանը, Պիեռ Պֆիմլենը:
== Պետական կարգ ==
Օրենսդիր մարմիններն էին. Հանրապետության խորհուրդը, որն ընտրվում էր Ազգային ժողովի և ընտրարարների կոլեգիաների կողմից, ինչպես նաև հենց ինքը՝ Ազգային ժողովը, որն ընտրվում էր ժողովրդի կողմից:
Պետության գլուխը հանրապետության նախագահն էր, որն ընտրվում էր Ազգային ժողովի և Հանրապետության խորհրդի կողմից:
Տող 110 ⟶ 107՝
Սահմանադրական վերահսկողության մարմինը Սահմանադրական կոմիտեն էր, որը նշանակվում էր Ազգային ժողովի ու Հանրապետության խորհրդի կողմից: Դատական մարմիններում ծառայության նշանակման համար կադրեր ընտրող մարմինը Մագիստրատուրայի բարձրագույն խորհուրդն էր, որը նշանակվում էր Ազգային ժողովի և հեղինակություն վաստակած դատավորների կողմից:
== Քաղաքական կուսակցություններ ==
=== Ձախակողմյան ===
* Ֆրանսիայի կոմունիստական
* Ֆրանսիայի սոցիալիստական
* Արմատական հանրապետական և արմատական սոցիալիստական
* Ժողովրդական-հանրապետական
* Անկախների և ագրարայինների ազգային
=== Աջակողմյան ===
* Ֆրանսիական ժողովրդի
== Վարչատարածքային բաժանում ==
Չորրորդ հանրապետության ժամանակաշրջանում Ֆրանսիան կենտրոնացված ունիտար պետություն էր, որի տարածքը բաժանված էր դեպարտամենտների, վերջիններս էլ՝ համայնքների: Դեպարտամենտների ներկայացուցչական մարմինները գերագույն խորհուրդներն էին, համայնքներինը՝ համայնքային խորհուրդները:
== Ծանոթագրություններ ==
|