[[Պատկեր:Rubik's Cube variants.jpg|right|thumb|200px| Տարբեր տեսակի ռուբիկ-կուբիկներ]]
'''Ռուբիկ-կուբիկը''' եռաչափ մեխանիկական գլուխկոտրուկ-խորանարդ է, որն ստեղծվել է [[1974]]թ.-ին`<ref name="sporting">{{Cite book|author=William Fotheringham |title=Fotheringham's Sporting Pastimes |publisher=Anova Books |year=2007 |pages= 50|isbn=1-86105-953-1}}</ref> հունգարացի քանդակագործ և ճարտարապետության դոկտոր-պրոֆեսոր [[Էռնո Ռուբիկ]]ի կողմից:<br />
Սկզբնական շրջանում խորանարդը կոչվել է '''''կախարդական խորանարդ''''' ([[Հունգարերեն|հունգ]].` ''Bűvös kocka''): 1980թ.-ին Ռուբիկի կողմից ստանալով լիցենզիաարտոնագիր` ամերիկյան ''Ideal Toy Company'' խաղալիքներ պատրաստող ձեռնարկությունը ձեռնամուխ է լինում ռուբիկ-կուբիկներ արտադրելու գործընթացին<ref name="encsci">{{Cite book|author=Daintith, John |title=A Biographical Encyclopedia of Scientists |publisher=Institute of Physics Pub |location=Bristol |year=1994 |pages=771|isbn=0-7503-0287-9}}</ref>, իսկ որոշ ժամանակ անց խաղալիքը Գերմանիայում մրցանակ է շահում (տարվա լավագույն գերմանական խաղ): [[2009]]թ.-ի [[հունվար]]ի դրությամբ աշխարհում վաճառվել են 350 միլիոն օրինակ Ռուբիկի խորանարդներ<ref>{{Cite news|author=William Lee Adams|title=The Rubik's Cube: A Puzzling Success|url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1874509,00.html|work=[[Time (magazine)|TIME]]|date=2009-01-28|accessdate=2009-02-05}}</ref><ref>{{Cite news|author=Alastair Jamieson|title=Rubik's Cube inventor is back with Rubik's 360|url=http://www.telegraph.co.uk/lifestyle/4412176/Rubiks-Cube-inventor-is-back-with-Rubiks-360.html|work=[[The Daily Telegraph]]|date=2009-01-31|accessdate=2009-02-05 | location=London}}</ref>, ինչի համար էլ այն դարձել է N1 խճանկարային խաղը<ref>{{Cite news|title=eGames, Mindscape Put International Twist On Rubik's Cube PC Game|url=http://www.reuters.com/article/pressRelease/idUS147698+06-Feb-2008+PNW20080206|work=[[Reuters]]|date=2008-02-06|accessdate=2009-02-06}}</ref></ref><ref>Marshall, Ray. [http://icnewcastle.icnetwork.co.uk/1000expats/expatsfeatures/tm_objectid=15786140&method=full&siteid=50080&headline=squaring-up-to-the-rubik-challenge-name_page.html Squaring up to the Rubchallenge]. ''icNewcastle''. Retrieved August 15, 2005.</ref> և, ընդհանրապես` N1 խաղալիքն աշխարհում:<ref>{{Cite news|title=Rubik's Cube 25 years on: crazy toys, crazy times|url=http://www.independent.co.uk/news/science/rubiks-cube-25-years-on-crazy-toys-crazy-times-461768.html|work=[[The Independent]]|date=2007-08-16|accessdate=2009-02-06 | location=London}}</ref>
Դասական ռուբիկ-կուբիկների դեպքում խորանարդի յուրաքանչյուր նիստ բաղկացած է թվով [[9]] հավասար քառակուսիներից, որոնք հավասարապես կրում են խորանարդ 6 գույները (սովորաբար` [[սպիտակ]], [[կարմիր]], [[կապույտ]], [[նարնջագույն]], [[կանաչ]], և [[դեղին]]):<ref name="encgrow">{{Cite book|author=Michael W. Dempsey |title=Growing up with science: The illustrated encyclopedia of invention|publisher=Marshall Cavendish |location=London |year=1988 |pages=1245 |isbn=0-8747-5841-6}}</ref> Մեխանիզմն այնպիսին է, որ հնարավոր է խորանարդի բոլոր երեսներ հանգիստ կերպով պտտեցնել: Խաղն ավարտելու (հաղթելու) համար պետք այնպես անել, որ խորանարդի յուրաքանչյուր երես ունենա համասեռ գույն
