«Ծովային կաթնասուններ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Ծովային կաթնասունների ենթադասը ներկայացված է 129 տեսակներով, որոնք իրենց գոյության համար ապավինում են [[Օվկիանոս|օվկիանոսին]] և նրա մաս կազմվող [[Ջրատարածություն|ջրատարածություններին]]<ref name="kasc">{{Cite journal | doi = 10.1371/journal.pone.0019653| pmid = 21625431| title = Current and Future Patterns of Global Marine Mammal Biodiversity| journal = PLoS ONE| volume = 6| issue = 5| pages = e19653| year = 2011| last1 = Kaschner | first1 = K. | last2 = Tittensor | first2 = D. P. | last3 = Ready | first3 = J. | last4 = Gerrodette | first4 = T. | last5 = Worm | first5 = B. | bibcode = 2011PLoSO...619653K | pmc=3100303}}</ref><ref name="pompa">{{Cite journal | last1 = Pompa | first1 = S. | last2 = Ehrlich | first2 = P. R. | last3 = Ceballos | first3 = G. | doi = 10.1073/pnas.1101525108 | title = Global distribution and conservation of marine mammals | journal = Proceedings of the National Academy of Sciences| volume = 108 | issue = 33 | pages = 13600–13605| date = 2011-08-16| pmid = | pmc = | bibcode = 2011PNAS..10813600P }}</ref>։ Նրանք հստակորեն միավորված չեն [[Տաքսոն|առանձին տաքսոնի]] մեջ, սակայն ունեն պոլիֆիլիական կապեր։ Այս համախմբի կաթնասուններին միավորում է ընդհանուր սննդառության համակարգը, որը սերտորեն կապված է ծովային միջավայրի [[Կենսաբազմազանություն|կենսաբազմազանության]] հետ։հետ<ref name="jeff">{{cite book|last1=Jefferson|first1=T. A.| last2=Webber|first2=M. A.|last3=Pitman|first3=R. L.|year=2009|title=Marine Mammals of the World A Comprehensive Guide to their Identification|location=London|publisher=Academic Press|isbn=978-0-12-383853-7|pages=7–16|oclc=326418543|edition=1st}}</ref>։ Ծովային կենսապայմաններից կախվածության մակարդակը կենդանիների տարբեր տեսակների մոտ զգալիորեն տարբերվում է։ Օրինակ՝ [[Դելֆիններ|դելֆինների]] ու մյուս [[Կետանմաններ|կետանմանների]] կյանքն ամբողջովին անց է կացվում ծովային միջավայրում և հենց այստեղ էլ ընթանում են վերջիններիս կենսական բոլոր գործընթացները՝ [[Շնչառություն|շնչառությունը]], [[Մարսողություն|սննդառությունը]], [[Մաշկ|մաշկափոխանակությունը]], [[Աճ|աճը]], [[Զարգացում|զարգացումը]], [[Բազմացում|բազմացումը]] և այլն։ Այնուամենայնիվ, նույնիսկ ջրային կենսակերպին ամենից շատ ադապտացված [[Կաթնասուն|կաթնասունները]], ժամանակ առ ժամանակ դուրս են գալիս ցամաք՝ [[Մթնոլորտ|մթնոլորտից]] վերցնելով որոշակի քանակությամբ [[թթվածին]]։ Այդ թթվածինը կենսական անհրաժեշտություն է վերջիններիս շնչառության գործընթացի լիարժեք իրականացման համար։ Նույն կերպ սպիտակ արջերն [[Էվոլյուցիա|էվոլյուցիայի]] արդյունքում վերածվել են օվկիանոսային կյանքին մասնակցող ցամաքաբնակների։ցամաքաբնակների<ref>{{Cite journal | doi = 10.1002/ar.20545|pmid=17516441| title = Evolution of marine mammals: Back to the sea after 300 million years| journal = The Anatomical Record| volume = 290| issue = 6| pages = 514–22| year = 2007| last1 = Uhen | first1 = M. D. }}{{open access}}</ref><ref name=savage/>։ Նրանց կենսական գործընթացները տեղի են ունենում բացառապես ցամաքում, սակայն [[Լող|լողալու]] կարողությունն ու ջրի տակ սուզվելու ընդունակությունը օգնում է վերջիններիս կերի հայթայթման գործում։

[[Կետանմաններ|Կետանմանները]] ծովային կենսակերպին ադապտացվել են շուրջ 50 միլիոն տարի առաջ։առաջ<ref name="ship">{{Cite journal | doi = 10.1126/science.1165115|pmid=18845749|url=http://www.felidae.org/KNOWELLPUBL/Schipper%20et%20al.%202008.pdf | title = The Status of the World's Land and Marine Mammals: Diversity, Threat, and Knowledge| journal = Science| volume = 322| issue = 5899| pages = 225–30| year = 2008| last1 = Schipper | first1 = J.| last2 = Chanson | first2 = J. S.| last3 = Chiozza | first3 = F.| last4 = Cox | first4 = N. A.| last5 = Hoffmann | first5 = M.| last6 = Katariya | first6 = V.| last7 = Lamoreux | first7 = J.| last8 = Rodrigues | first8 = A. S. L.| last9 = Stuart | first9 = S. N.| last10 = Temple | first10 = H. J.| last11 = Baillie | first11 = J.| last12 = Boitani | first12 = L.| last13 = Lacher | first13 = T. E.| last14 = Mittermeier | first14 = R. A.| last15 = Smith | first15 = A. T.| last16 = Absolon | first16 = D.| last17 = Aguiar | first17 = J. M.| last18 = Amori | first18 = G.| last19 = Bakkour | first19 = N.| last20 = Baldi | first20 = R.| last21 = Berridge | first21 = R. J.| last22 = Bielby | first22 = J.| last23 = Black | first23 = P. A.| last24 = Blanc | first24 = J. J.| last25 = Brooks | first25 = T. M.| last26 = Burton | first26 = J. A.| last27 = Butynski | first27 = T. M.| last28 = Catullo | first28 = G.| last29 = Chapman | first29 = R.| last30 = Cokeliss | first30 = Z.| display-authors = 29|bibcode=2008Sci...322..225S}}{{open access}}</ref><ref>{{cite journal|last1=Schipper|first1=J.|last2=Chanson|first2=J. S.|last3=Chiozza|first3=F.|last4=Cox|first4=N. A.|year=2008|title= The status of the world's land and marine mammals: diversity, threat, and knowledge|journal=Science|volume=322|issue=5899|pages=225–230|doi=10.1126/science.1165115|pmid=18845749|bibcode=2008Sci...322..225S}}</ref>։ [[Մոլեկուլային գենետիկա|Մոլեկուլային]] և [[Մորֆոլոգիա|մորֆոլոգիական հետազոտությունները]] ցույց են տալիս, որ ծովային կաթնասունների մեծ մասը պատկանում է [[Երկսմբակավորներ|երկսմբակավորների]] [[Կարգ|կարգին]]։ [[Կճղակավորներ|Կճղակավորների]] [[լատիներեն]] անվանման (''Cetartiodactyla'') համար հիմք է ծառայել այն հանգամանքը, որ նրանք էվոլյուցիայի արդյունքում առաջացել են [[Կետեր|կետերից]]։ Այսպիսով՝ ''Cetartiodactyla'' տերմինն առաջացել է ''Cetacea'' ([[կետանմաններ]]) և ''Artiodactyla'' ([[երկսմբակավորներ]]) արմատների միավորումից։ Միևնույն ճշգրտությամբ ապացուցված է, որ [[Կետանմաններ|կետանմանների]] և [[Դելֆիններ|դելֆինների]] ամենամոտ ցամաքաբնակ ազգականը [[Սովորական գետաձի|սովորական գետաձին]] (''Hippopotamus amphibius)'' է:

Էոցենի ժամանակաշրջանում [[Մաշկոտանիներ|մաշկոտանիները]] բաժանված էին 50 առանձին տեսակների։ Երկրային կաթնասունների հետ նրանց էվոլյուցիոն կապն անհայտ էր մինչև [[2007|2007 թվականը]]՝ նախքան [[Կանադա|Կանադայի]] [[Նունավուտ]] երկրամասի [[Միոցեն|միոցենյան]] հանքավայրերից մեկում ''Puijila darwini''-ի հայտնաբերումը։ Պույիլան, ինչպես և ժամանակակից ջրասամույրները, ունեցել են երկար պոչ, կարճ ոտքեր և թաղանթավոր ետին վերջույթներ։ [[Ականջավոր փոկեր|Ականջավոր փոկերն]] ու [[Ծովառյուծներ|ծովառյուծները]] ներկայացված են եղել 28 տեսակներով։ Իրական փոկերը