«Մարդու իրավունքների համընդհանուր հռչակագիր»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 1.
[[Պատկեր:Eleanor Roosevelt and Human Rights Declaration.jpg|մինի|Էլեանոր Ռուզվելտը և Մարդու Իրավունքների Համընդհանուր Հռչակագիրը]]
'''Մարդու իրավունքների համընդհանուր հռչակագիր''', [[Միավորված ազգերի կազմակերպություն|ՄԱԿ]]-ի
__TOC__
__NOTOC__
Տող 7 ⟶ 8՝
== Պատմություն ==
=== Մարդու իրավունքների
Սկզբում մարդիկ իրավունքներ ունեին միայն այն պատճառով, որ ինչ-որ
Մարդու իրավունքների գաղափարը արագ տարածվեց [[Հնդկաստան]]ում, [[Հունաստան]]ում և, ի վերջո, [[Հռոմ]]ում: Ահա կարևորագույն իրադարձությունները, որոնք տեղի են ունեցել այդ ժամանակից ի վեր.
1215 թ.՝ [[Ազատությունների մեծ
1628 թ.՝ Իրավունքի մասին խնդրագիրը – ամրապնդեց մարդկանց իրավունքներն ու ազատությունները։
1776 թ.՝ [[ԱՄՆ-ի անկախության հռչակագիր|Ամերիկայի միացյալ նահանգների անկախության հռչակագիրը]] – հռչակեց «կյանքի, ազատության և երջանկության ձգտելու» հիմնարար իրավունքները։
1789 թ.՝ Մարդու և քաղաքացու իրավունքների հռչակագիրը Ֆրանսիայում հայտարարեց, որ բոլոր քաղաքացիները հավասար են օրենքի
1948 թ.՝ Մարդու իրավունքների համընդհանուր հռչակագիրը – առաջին փաստաթուղթը, որը պարունակում է
=== Գաղափար ===
[[Պատկեր:OURS TO FIGHT FOR. 4 FREEDOMS ON ONE SHEET - NARA - 513635.tif|մինի|Ռուզվելտի Չորս ազատությունները՝ [[խոսքի ազատություն]], խղճի ազատություն, ազատություն կարիքից, ազատություն վախից ]]
Լուսավորության դարաշրջանում սկսեցին հայտնվել գաղափարներ բնական իրավունքների մասին։ Այդ գաղափաների հիման վրա ստեղծվեցին և ընդունվեցին Իրավունքների մասին
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմը ակնհայտորեն ցուցադրեց մարդու իրավունքների մասին համընդհանուր պայմանագրի անհրաժեշտությունը։ 1941 թ. Ֆրանկլին Ռուզվելտը իր «Երկրի իրավիճակի մասին» ելույթում կոչ արեց պահպանել չորս անհրաժեշտ ազատությունները՝ խոսքի ազատությունը, խղճի ազատությունը,
▲Լուսավորության դարաշրջանում սկսեցին հայտնվել գաղափարներ բնական իրավունքների մասին։ Այդ գաղափաների հիման վրա ստեղծվեցին և ընդունվեցին Իրավունքների մասին օրինագիծը [[Մեծ Բրիտանիա]]յում, Իրավունքների մասին օրինագիծը ԱՄՆ-ում և մարդու և քաղաքացու իրավուների մասին հռչակագիրը Ֆրանսիայում։
Երբ հասարակությանը հայտնի դարձան վայրագությունները, որոնք իրականացնում էր Նացիստական [[Գերմանիա|Գերմանիան]], պարզ դարձավ, որ ՄԱԿ-ի Կանոնադրությունը բավարար
▲Երկրորդ համաշխարհային պատերազմը ակնհայտորեն ցուցադրեց մարդու իրավունքների մասին համընդհանուր պայմանագրի անհրաժեշտությունը։ 1941 թ. Ֆրանկլին Ռուզվելտը իր «Երկրի իրավիճակի մասին» ելույթում կոչ արեց պահպանել չորս անհրաժեշտ ազատությունները՝ խոսքի ազատությունը, խղճի ազատությունը, ազատություն կարիքներից և ազատություն վախից։ Սա նոր խթան հանդիսացավ մարդու իրավունքների՝ որպես խաղաղության և պատերազմի ավարտի պայմանի զարգացման համար։
▲Երբ հասարակությանը հայտնի դարձան վայրագությունները, որոնք իրականացնում էր Նացիստական Գերմանիան, պարզ դարձավ, որ ՄԱԿ-ի Կանոնադրությունը բավարար ճշգրիտ չի սահմանում մարդու իրավունքները։ Անհրաժեշտ էր համընդհանուր պայմանագիրը, որը կթվարկեր և կնկարագրեր անհատի իրավունքները։
===
[[Պատկեր:UDHRadoption.gif|շրջափակել|ՄԱԿ-ի Մարդու իրավունքների հանձնաժողովի անդամները քննարկում են մարդու իրավունքների մասին դաշնագիրը]]
Տող 27 ⟶ 30՝
1946 թ. միջազգային իրավունքի ոլորտում կանադացի մասնագետ [[Ջոն Համփրին]] հրավիրվեց ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարի կողմից մարդու իրավունքների վարչության՝ Հռչակագրի առաջատար բաղադրիչի ղեկավարի պաշտոնը զբաղեցնելու համար։ Նրա պարտականությունների մեջ էր մտնում համագործակցությունը Մարդու իրավունքների հանձնաժողովի հետ՝ ներկայացված աշխարհի տիպիկ պետությունների ամբողջ շրջանակի կողմից ([[Ավստրալիա]], Բելգիա, Բելառուսի Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն, Միացյալ Թագավորություն, Չինաստան, Կուբա, Եգիպտոս, Հնդկաստան, Իրան, Լիբիա, Պանամա, ԽՍՀՄ, ԱՄՆ, Ուրուգվայ, Ֆիլիպիններ, Ֆրանսիա, Չիլի, Հարավսլավիա), որը շուտով սկսեց փաստաթղթի նախապատրաստական աշխատանքները, ինչն ի սկզբանե ենթադրվում էր անվանել Իրավունքների միջազգային օրինագիծ։
===
Հռչակագրի համար քվեարկությունը իրականացվում էր հոդված առ հոդված։ Հռչակագրի նախագծի 23-31 հոդվածները ընդունվեցին միաձայն։ Քննարկման արդյունքների համաձայն՝ հռչակագրի նախագծի 3-րդ հոդվածը համակցվեց 2-րդ հոդվածին։ Քննարկումների և հոդված առ հոդված քվեարկության ընթացքում բացահայտվեց արևմտյան պետությունների և խորհրդային բլոկի երկրների դիմադրությունը։ ՄԱԿ-ի խորհրդային պատվիրակության ղեկավար Անդրեյ Յանուարյեվիչ Վիշինսկին հռչակագրի մասին արտահայտվում էր հետևյալ կերպ.
Չնայած որոշ առավելությունների՝ այս ծրագիրն ունի մի շարք խոշոր թերություններ, որոնց շարքում գլխավորը դրա ձևական-իրավական բնույթն է և ցանկացած միջոցառումների բացակայությունը նախագծում, որոնք կարող էին նպաստել այս ծրագրում հռչակված հիմնարար ազատությունների և մարդու իրավունքների իրականացմանը։
|