«Սեմական լեզուներ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
Տող 39.
* Հին քանաաերենը - որը ևս հայտնի է շումերական և հին եգիպտական տեքստերում առկա բառերով և արտահայտություններով, տարածված է եղել մ.թ.ա. 3-րդից 2-րդ հազարամյակի կեսերում, Հին Պաղեստինի՝ ներկայիս Հորդանանի և Իսրայելի և Փյունիկիայի՝ ներկայիս Լիբանանի տարածքում։
* Ուգարիտ - առկա են այս լեզվով մեծ քանակությամբ սեպագիր արձանագրություններ, որոնք հայտնաբերվել են ականներին Հյուսիս-արևմտյան Սիրիայում։ Գրավոր հուշարձանները թվագրվում են մ.թ.ա. 2-րդ հազարամյակի սկզբով, լեզուն գործածվել է [[Ուգարիտ]] քաղաք-պետությունում։
* Փյունիկերեն - հայտնի է մ.թ.ա. 2- րդ հազարանյակի գրություններով, ամենահին գրությունները վերագրվում են
* Հին Եբրայերեն - հայտնի է մթա 12-3-րդ դարերի հուշարձաններից։ Հավանաբար խոսակցական է մնացել մինչև մեր թվարկոթյան առաջին դարերը։ Մինչև
* Արամեերեն-հայտնի է
* Հին հարավարաբական լեզուներ, այլ կերպ «էպիգրաֆիկ հարավարաբական» (սաբայական, մինայական, քաթաբանական, հադրամաության լեզուներ-հայտնի են
* Հին եթովպական լեզու կամ գեեզ-հայտնի է
* Հին արաբերեն - գոյություն է ունեցել, հավանաբար, որպես հին քոչվոր և նստակյաց ցեղային բարբառների ժողովածու և հայտնի է էպիգրաֆիկ՝ արձանագրային տեքստերի ոչ մեծ քանակությամբ, որոնք վերաբերում էին մթա և մթ առաջին դարերին։ Մինչիսլամական ժամանակաշրջանում տարածված է եղել Կենտրոնական և Հյուսիսային Արաբիայի տարածքում, իսկ ցեղերի գաղթի արդյունքում մթ սկզբներին տարածվել է Պաղեստինի, Սիրիայի և Միջագետքի տարածքում։
Տող 50.
[[Պատկեր:Bismillah.svg|մինի|[[Արաբերեն]]]]
[[Պատկեր:Targum.jpg|մինի|[[Եբրայերեն]]]]
* [[արաբերեն|Ժամանակակից արաբերեն]]-ներկայացված է միասնական գրական լեզվով և մի շարք խոսակցական բանավոր ձևերով (բարբառներով), տարածված է Առաջավոր Ասիայի, Այուսիս-արևելյան և Հյուսիսային Աֆրիկայի բոլոր արաբական երկրների ինչպես նաև մի շարք հարևան երկրնորի տարածքում։ Խոսողների թվով(որոշ տվյալներով 190-
* [[Մալթայերեն]]—տարածված է Մալթա կղզում։ 1990 թ տվյալներով Մալթայում այդ լեզվով խոսողների թիվը կազմում է 365 հազար, մալթերենով խոսողների ընդհանուր թիվը 500 հազար է։
* [[Ամհարերեն]]-Եթովպիայի պետական գրավոր և բանավոր լեզուն է, 1980-1990 թթ-ից խոսողների թիվը կազմում է
* [[եբրայերեն|Ժամանակակից եբրայերեն]]-գրական և խոսակցական լեզու, Իսրայելի հանրապետության 2 պաշտոնական լեզուներից մեկն է։
* Նոր-արամեական լեզուներ-ներկայումս ներկայացված են բարբառների մի շարք խմբերով՝ արևմտյան լեզուների խմբով (Սիրիայի 3 նահանգներում Դամասկոսից հյուսիս-արևելք). արևելյան լեզուների խմբով, տարածված են հարավ արևելյան Թուրքիայում, Հյուսիսային Իրաքում, հյուսիսարևմտյան Իրանում; ինչպես նաև մանդեական լեզվով, որը տարածված է Իրանի և Իրաքի հարավային սահմանում և ասորական լեզվով, որն էլ տարածված է կղզյակներով Հյուսիսային [[Իրան]]ում, Հյուսիսային [[Իրաք]]ում, [[Սիրիա]]յում, [[Թուրքիա]]յում, [[Հայաստան]]ում, [[Վրաստան]]ում ինչպես նաև ասորական սփյուռքում։ Ասորիական լեզվով խոսողների ընդհանուր թիվը, 1990 թ-ի տվյալներով, կազմում է մոտ 330 հազար մարդ։
* Ժամանակակից հարավ-արաբական լեզուներ-մեհրի, հարսուսի, բատհարի, հաբյոտ, ջուբբալի (շախրի) (мехри, харсуси, батхари, хобйот, джиббали )- տարածված են Արաբական թերակղզու հարավում, [[Եմեն]]ի և [[Օման]]ի տարածքում, Սոկոտրին՝ Սոկոտրա կղզում։ Ընդհանուր առմամբ այս լեզուներով խոսողների թիվը, 1977 թ-ի տվյալներով, կազմում է մոտ 200 հազար մարդ։
* Ժամանակակից եթովպական լեզուները ներկայացված են լեզուների հյուսիսային և հարավային խմբերով։
Հյուսիսային խմբին է վերաբերում տիգրայ լեզուն, որը համարվում է հին գեեզի ժառանգ։ Տարածված է Էրիթրեայում և Եթովպիայի հյուսիսային շրջաններում։ Խոսողների թիվը, 1995 թ-ի տվյալներով, կազմում է մոտ 4 միլիոն մարդ։ Տիգրե լեզուն տարածված է Էրիթրեայում և [[Սուդան]]ի սահմանամերձ շրջաններում։ 1990- ականների
== Գրականություն ==
|