«Ատոմ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Տող 84.
Նեյտրոնները էլեկտրական լիցք չունեն, հանգստի զանգվածը էլեկտրոնի զանգվածից 1,839 անգամ մեծ է<ref>{{cite book|last=Woan|first=Graham|year=2000|title=The Cambridge Handbook of Physics|publisher=Cambridge University Press|isbn=0-521-57507-9|oclc=224032426|page=8}}</ref> կամ հավասար է <span class="nowrap">1.6929<span style="margin-left:0.25em;margin-right:0.15em;">×</span>10<sup>−27</sup>&nbsp;կգ</span>-ի։ Այն ատոմի մաս կազմող մասնիկներից ամենածանրն է։ Նեյտրոնները և պրոտոնները (միասին կոչվում են [[նուկլոն]]ներ) համեմատելի չափեր ունեն, չնայած այս մասնիկների «մակերևույթը» հստակ սահմանված չէ։<ref>{{cite book|last=MacGregor|first=Malcolm H.|year=1992|title=The Enigmatic Electron|publisher=Oxford University Press|isbn=0-19-521833-7|oclc=223372888|pages=33–37}}</ref> Նեյտրոնը 1932 թվականին հայտնաբերել է անգլիացի ֆիզիկոս [[Ջեյմս Չադվիկ]]ը։
 
Ֆիզիկայի [[ստանդարտ մոդել]]ում էլեկտրոնները տարրական մասնիկներ են առանց ներքին կառուցվածքի։ Սակայն, պրոտոնը և նեյտրոնը կազվածկազմված են այլ [[տարրական մասնիկներ]]ից՝ [[քվարկ]]ներից։ Ատոմներում կան երկու տեսակի քվարկներ՝ երկուսն էլ կոտորակային էլեկտրական լիցքով։ Պրոտոնը կազմված է երկու [[u-քվարկ]]ից (յուրաքանչյուրը +{{sfrac|2|3}} լիցքով) և մեկ [[d-քվարկ]]ից (−{{sfrac|1|3}} լիցքով)։ Նեյտրոնը կազմված է երկու [[d-քվարկ]]ից և մեկ [[u-քվարկ]]ից։ Այս տարբերությամբ է պայմանավորված պրոտոնի և նեյտրոնի ծանգվածի և լիցքի տարբերությունը։<ref name=pdg2002/><ref name=schombert2006/>
 
Քվարկներին միջև գործում է [[ուժեղ փոխազդեցություն]], որի համար որպես փոխանակային մասնիկ (կամ [[տրամաչափային բոզոն]]) հանդես է գալիս [[գլյուոն]]ը։ Իսկ պրոտոնները և նեյտրոնները միասին պահվում են [[միջուկային ուժեր]]ի միջոցով, որոնք իրականում ուժեղ փոխազդեցութունների արդյունք են։<ref name=pdg2002/><ref name=schombert2006/>
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Ատոմ» էջից