«Վաչուտյաններ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Տող 23.
 
Նրանց կողմից կառուցվել են [[Ամբերդ]]ի նոր դղյակը, [[Ամբերդ]] բերդաքաղաքի նոր բուրգավոր պարիսպները, [[Կարբի]]ի բերդը, [[Հովհաննավանք]]ի, [[Սաղմոսավանք]]ի, [[Տեղեր]]ի, [[Ուշի]]ի ([[Աշտարակ]]), [[Աստվածընկալ]]ի, [[Եղիպատրուշ]]ի ([[Ապարան]]) վանական համալիրները, [[Կարբի]]ի հաղթակամար զանգակատունը ([[Աշտարակ]]), [[Արա (գյուղ)]]ի, [[Լուսագյուղ (Արագածոտնի մարզ)]]ի իջևանատները, [[Թեղենյաց վանք]]ի որոշ շինություններ ([[Ապարան]]), [[Աշտարակ]]ի կամուրջը (այժմ այդ կամրջի ձախակողմյան խելը պահպանվել է [[1664]] թ-ին կառուցված կամրջից մի քանի քայլ հեռավորությամբ): [[1243]] թվականին [[Ամենայն Հայոց կաթողիկոս]]ի կոնդակով իշխանատիրույթի հոգևոր կենտրոնում՝ [[Հովհաննավանք]]ում հաստատվել է եպիսկոպոսական աթոռ, որը ավելի ուշ՝ [[1441]] թ-ին կարևոր դերակատարություն է ունեցել Մայր աթոռը [[Կիլիկիա]]յից [[Էջմիածին]] վերադարձնելու գործում: Վաչուտյանների տիրույթում են գործել [[Թեղենյաց վանք]]ի բարձրագույն տիպի համալսարանը, [[Սաղմոսավանք]]ի, [[Հովհաննավանք]]ի բարձր տիպի դպրանոցները: Իշխանատիրույթի այս և այլ ուսումնական հաստատություններում ու վանքերում գրվել ու ընդօրինակվել են բազմաթիվ ձեռագրեր: [[1213]] թ-ին ստեղծված [[Սաղմոսավանք]]ի գրատան գրացուցակում նշված է 150-ից ավելի ձեռագիր գրքերի անուններ, սակայն դրանցից մեր օրերն են հասել միայն մի քանիսը: [[Սաղմոսավանք]]ի նման ձեռագրերի հավաքածուներ են ունեցել նաև [[Տեղեր]]ի, [[Կարբի]]ի, [[Աստվածընկալ]]ի, [[Եղիպատրուշ]]ի եկեղեցիները, որոնցից որևէ ձեռագիր չի հասել մեր օրերը: Եպիսկոպոսանիստ [[Հովհաննավանք]]ի և համալսարանական [[Թեղենյաց վանք]]ի գրչակենտրոններից միասին վերցրած մեր օրերն են հասել շուրջ մեկուկես տասնյակ ձեռագրեր:
 
 
==Վաչուտյանների տոհմածառը==
 
Վաչուտ Ա
12-րդ դար
 
Սարգիս /կինը` Կատա/
12-13-րդ դարեր
 
[[Վաչե Ա]] /կինը` [[Հասանի դուստր Մամախաթուն]]/ Վանենի /դուստր/
1206-1230 1211-1232 13-րդ դարի սկիզբ
 
[[Քուրդ Ա]] /կինը` [[Խորիշահ]]/ Վաչուտ Բ /[[Քուրդ Ա]]-ի եղբայր/
 
Դավիթ Ա Վաչե Բ Հասան Մամախաթուն Դավիթ Բ Մամքան Տայիր Վաչե Գ Դավիթ Գ
1240 1240 1254 +1255 1283 1289 1241-ից հետո 1241-ից հետո
+1245 +1260/61 +1283 /կինը` Գոհար/ /[[Խաչեն]]ի
/կինը` Մա- /կինը` Արուս Հասան Բ-ի
մախա- խաթուն/ կինը/
թուն/
 
[[Քուրդ Բ]] /Տայիրի որդի/ /կինը` [[Խուանդ խաթուն]]/
1329, +1250 1229-1350
 
[[Թեոյդոս]] Չրքին [[Թաթուն]] /դուստր/
1338-1350 /Խաչենի Հասան Դ-ի կինը/
 
==Գրականություն==