«Պարույր Սկայորդի»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
հետշրջում |
No edit summary |
||
Տող 4.
Հայ ժամանակակից ուսումնասիրողներից ոմանք նույնացնում են Պարույրին մ.թ.ա. VII դարի 70-ական թթ. Հայաստան և Ասորեստան արշաված սկյութների առաջնորդ [http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B0%D1%80%D1%82%D0%B0%D1%82%D1%83%D0%B0 Պարտատուա] յի հետ, որը հիշատակվում է հույն պատմիչ [[Հերոդոտոս]]ի կողմից, ինչպես նաև ասորեստանյան արձանագրություններում։ Ենթադրվում է, որ սա եղել է [[Արմե Շուպրիա]] ցեղային միության առաջնորդը և հիմնադրել է առաջին հայկական պետական միավորումը։
(ծն. թ. Անհայտ, - մ.թ.ա. մոտ 630) [[Ասքանազյան իշխանություն|Ասքանազյան իշխանության]] հիմնադիրը մ.թ.ա. 673-ից: [[Սկայորդի իշխան]]<nowiki/>ի որդին: Ասոր., հին հուն. և հայկ. Աղբյուրներում Պարույրը հիշատակվում է (աքքադ. Պարտատուա, հուն. Պրոտոթիես անուններով) որպես [[Ասորեստան|Ասորեստանի]] Ասարխադոն (մ.թ.ա. 681 - 668) և Աշշուրբանապալ կամ Սարդանապալ (մ.թ.ա. 668 - 633) թագավորների ժամանակակիցը: Մ.Խորենացին գրում է, որ Ասորեստանի դեմ կռվում Պարույրն օգնելով [[Մարաստան]]<nowiki/>ի Վարբակես թագավորին, փոխարենը նրանից ճանաչվել է թագավոր: Ըստ Ասարխադոնի արձանագրության Ասքանազյան գունդը՝ Սպակայի (Սկայորդի) գլխավորությամբ մ.թ.ա. 673 – ին կռվել է Ասորեստանի դեմ Մանայի և Արարատի թագավորության կողմում: Սակայն նույն թվականին նրա որդի Պարտատուան (Պարույր) դաշնակցել է Ասորեստանին՝ կնության առնելով Ասարխադոնի դստերը: Շուտով Ասորեստանի հետ նույն հարաբերությունները հաստատել են (հավանաբար Պարույրին ենթակա, կամ միջնորդությամբ) նաև [[Վանի թագավորություն|Արարատյան (ՈՒրարտու)]] և [[Մանա|Մանայի]] թագավորությունները: Նրա մահից հետո գահը Ժառանգել է որդին , որը հայկ. աղբյուրներում հիշատակվում է [[Հրաչյա|Հրչե կամ Հրաչյա, հուն. աղբյուրներում՝ Մադիես]]''':'''
Մ. Խորենացին ծնունդով լինելով պատմական Սյունիք նահանգի Հաբանդ գավառի Խորեան գյուղից, իր <<Պատմություն Հայոց>> գրքում /1968թ. հրատարակություն 79 էջ/ հրճվանքով գրում է - զվարճանում եմ՝ ոչ փոքր ուրախություն զգալով, որ հասնում եմ այն տեղը, երբ մեր բնիկ նախնյաց (Սյունյաց) սերունդները (Պարույր Սկայորդի) թագավորության աստիճանի են հասնում:
== Ծանոթագրություններ ==
Պարույրը Մ. Խորենացու <<Պատմություն Հայոց>> աշխատության բնագրում հիշատակվում է ոչ թէ <Պարույր Սկայորդի> այլ <Պարույր, Սկայորդու որդի> անվանումով /տես Մովսես Խորենացի <<Պատմություն Հայոց>> -1968թ., 81 էջ/{{Ծանցանկ}}
== Գրականություն ==
* Մովսես Խորենացի <<Պատմություն Հայոց>> -1968թ.
* И. М. Дьяконов <<Ассиро – вавилонские источники по истории Урарту>> <ВДИ> - 1951г., Ν3
* ՀՍՍՀ ԳԱ <<Հայկական Սովետական Հանրագիտարան>> -1987թ., հոդ. <<Պարույր Սկայորդի>>
* Ա. Ե. Մխիթարյան <<Հաբեթի սերունդները>> -2002թ.
{{Հայոց արքաներ}}
| |||