«Լարիսա Անտոնովա (Գենիյուշ)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Լարիսա Անտոնի(Գենիուշ)(բելառ.Лары́са Анто́наўна Ге́ніюш )([[1910]] թվ. [[օգոստոսի 9]] - [[1983]] թվ. [[ապրիլի 7]]) բելառուսցի բանաստեղծուհի, գրող, հասարակական գործիչ:

==== Կենսագրություն ====

Ծնվել է [[1910]] թվ.-ի օգոստոսի 9-ին Ժլոբովցի Ոլպինսկիի շրջանում(Ոլկովիվսկ, Վոլկովիվսկյան շրջան Գրոդնենսկի գավառի, Հաղթանակի փողոց, տուն 40) հարուստ հողատիրոջ [[քրիստոնյա]]([[ուղղափառ]]) բազմազավակ ընտանիքում: Սովորել է լեհական դպրոցում, [[1928]] թվ.-ին ավարտել է Վոլկովսկյան լեհական գիմնազիան: Այս ընթացքում էլ ծանորթանում է համաշխարհային գրականությանը՝ լեհական, սկանդինավյան, անգլիական, դասական: Սկսում է գրել բանաստղծություններ:

1935 թվ.-ի փետրավրի 3-ին ամուսնանում է ուսանող-բժիշկ Իվան (Յանկու) Գենիյուշայի հետ, ով սովորում էր Պրահայի Կարլովյան համալսարանում: [[1937]] թվ.-ին, որդու՝ Յուրիայի ծնվելուց հետո, ուղևորվում է ամուսնու մոտ՝ Պրահա: Այնտեղ Գենյուշայի հարևանն էր հեղինակ Լեսի Ուկրաինկայի քույրը՝ Ալեկսանդրա Կոսաչ-Շիմանովսկայան, ում ստեղծագործությունները մեծ ազդեցություն են թողել Լարիսայի վրա: Իր առաջին բանաստեղծությունները Լարիսան հրապարակել է 1939 թվ.-ին բելարուսցի էմիգրանտների բեռլինյան «Раніца» թերթում: 1942 թվ.-ին լույս է տեսնում իր առաջին բանաստեղծությունների ժողովածուն՝ «Ад родных ніў»՝ լցված կորցված հայրենիքի ապագայի մասին խոհերով, վերջինիս կարոտով:

Երբ [[1939]] թվ.-ին Կարմիր Բանակը մտավ Արևմտյան [[Բելառուս|Բելառուսի]] տարածք, հայրը՝ Անտոն Միկլաշեվիչը, գնդակահարվել է, իսկ մայրը և երկու քույրերը տեղափոխվել են [[Ղազախստան]]: [[1939]] թվ.-ին, Բելառուսի նախագահ Վասիլիա Զախարկոյի համաձայնությամբ, Լարիսա Գենիյուշը դառնում է Բելառուսի Ազգային Հանրապետության կառավարության գշխավոր քարտուղար արտերկրում: Նա հավաքում և կարգի է բերում Բելառուսի արխիվը, օգնում է Բելառուսից արտագաղթածներին, գաղթականներին ու ռազմագերիներին:

Որոշ պատմաբաններ համարում են, որ [[1941]] թվ.-ի [[հունիսի 27]]-ին Լարիսա Գենիյուշը ստորագրել է դիմում «Չեխիայի և Մորավիայի պրոտեկտորատների հետ» [[Ադոլֆ ՀիտլերինՀիտլեր]]ին, որը սկսվում էր հետևյալ տողերով.

Տեսնելով, որ գերմանական ազգի մեծ ղեկավար Ադոլֆ Հիտլերը մտցրեց իր գերմանական բանակը Արևելյան Եվրոպա, բոլշևիզմի, բոլշևիկ-կոմունիստների և հրեաների ոչնչացման համար, որոնք արդեն 20 տարի է հարստահարում և ոչնչացնում են մեր [[Բելառուս|Բելառուսի]] ժողովրդին:

Ես ոչինչ չեմ թաքցրել, քանի որ իմ մեղավորությունն այն էր, որ Օգնության կոմիտեին էի անդամագրվել, աշխատում էր գանձապահ: Դրանից չեմ հրաժարվել, բայց Կոգանը(քննիչ) ինձ մի անգամ ցույց է տվել կոմիտեի արխիվը, որը [[1942]] թվ.-ին «անհետացել» էր Երմաչենկոյի(Յուլիան Երմաչենկո՝ [[Պրահա|Պրահայում]] Բելառուսի օգնության կոմիտեի ղեկավար): Այդտեղ ես ապշեցի: Հեռագրին Բելառուսից ոչ ոք չէր ստորագրել, բայց տեքստի տակ կոկիկ դրված էին այն բելառուսցիների ստորագրությունները, որոնք և՛ եղել են, և՛ չեն եղել նիստում: Ինձ մոտ դա զզվանք առաջացրեց:

1949 թվ.-ի փետրվարի 7-ին Լարիսային և Իվանին դատապարում են 25 տարվա ազատազրկման ուղղիչ-աշխատանքային ճամբարում: Այստեղ ՍՍՀՄ -ի կողմից ազատազրման չափը հասցվում է մինչև 8 տարի: Ամուսինները [[1956]] թվ.-ին դուրս են գալիս կալանավայրից:

Միկշաշևիչների ընտանիքի մյուս անդամների դաժան ճակատագիրը. Ղազախստանում մահացան մայրը և երկու քույրերը: Անդերսի բանակի զինվոր եղբայր Անդերսը Իտալիայում Մոնտե-Կասսիոյի ճակատամարտում [[1944]] թվ.-ին [[հուլիսի 27]]-ին: Մյուս եղբայրը՝ Ռոստիսլավը, մահացավ 1945 թվ.-ի ապրիլին Բեռլինում, որոշ աղբյուրներում հիշատակվող Բեռլինի բանակում:

1956 թվ.-ից հետո Լարիսան տեղափոխվում է ամուսնու հայրենիք՝ Գրոդենսկյան շրջանի Զելվա բնակավայր: Կյանքի մնացած տարներին ունեցել են սովետական քաղաքացիություն: Բանաստեղծուհու կյանքի 27 տարին անցել է [[ԽՍՀՄ]] Ազգային Անվտանգության Կոմիտեի հսկողության տակ:Իվան Գենիյուշային թույլատրեցին աշխատել շրջանային հիվանդանոցում: [[1979]] թվ.-ին՝ ամուսնու մահից հետո, Լարիսային տվեցին ոչ մեծ գիշերօթիկ: Բանաստեղծուհուն նույնպես չէին թողնում շփվել որդու հետ, ով հայտնվել էր սովետա-լեհական սահմանից այն կողմ:

Գրեթե 10 տարի նրա ստեղծագործությունները չէին առաջարկվում լայն լսարանի: [[1963]] թվ.-ին առաջին անգամ ազատազրկումից հետո գրված բանաստեղծությունները հայտնվեցի բելառուսական ամսագրերի էջերին:

=== Հղումներ ===