«Առաքել Սարուխան»–ի խմբագրումների տարբերություն

Ավարտել է Կոստանդա ՊոլսիսիԿոստանդնուպոլսի [[Վիեննա]]յի Մխիթարյանների վարժարանը, աշակերտել [[Արսեն Այտընյան]]ին։ Վերադառնալով հայրենիք, զբաղվել է մանկավարժական աշխատանքով։ [[1894]]-[[1911]] թվականներին եղել է [[Ալեքսանդր Մանթաշյան]]ի նավթարդյունաբենականնավթարդյունաբերական և առևտրական ընկերության լիազոր ներկայացուցիչը (ապա՝ լիազոր վարիչը) [[Բաթում]]ում, [[Բաքու|Բաքվում]], [[Թիֆլիս]]ում, [[Պետերբուրգ]]ում, իսկ [[1911]]-[[1917]] թվականներին՝ մի շարք օտարերկրյա նավթարղյունաբերականնավթարդյունաբերական ընկերությունների լիազոր։

[[1920]]-ական թթ․ սկզբից ապրել է [[Հոլանդիա]]յում, ապա՝ [[Բելգիա]]յում։ [[1881]] թվականներիցթվականից պարբերաբար թղթակցել է [[Մշակ|«Մշակ»]] թերթին, իսկ [[1887]] թվականից՝ «ՀանդեսՀանդէս ամսօրյաամսօրեայ»-ին, ապա նաև Կոստանդա ՊոլսիԿոստանդնուպոլսի «[[Արևելք]]»-ին։ «ՀանդեսՀանդէս ամսօրյաամսօրեայ»-ում հրապարակած աշխատությունները մինչև [[1925]] թվականը գրել է արևմտահայերեն և ստորագրել Կ․ Տյուրյան ծածկանունով։ Այդ հանդեսում տպագրած հոդվածները վերաբերում են [[Ռաֆայել Պատկանյան]]ի, [[Րաֆֆի|Րաֆֆու]], [[Գաբրիել Սունդուկյան]]ի, [[Պերճ Պռոշյան]]ի, [[Գրիգոր Արծրունի|Գրիգոր Արծրունու]], [[Լեո]]յի և այլայլոց գործունեությանը, [[ԿովկասԿովկասի հայեր]]իհայերի մշակութային հաստատություններին, հասարակական շարժումներին և այլն։

Պաշտոնի բերումով շրջագայելով բազմաթիվ երկրներում՝ ուսումնասիրել է հայկական գաղթավայրերի պատմությունն ու մշակույթը։ «[[ՍևՍեւ ծով]]ուծովու [[ռուս]]ականռուսական եզերքը» ([[1895]]), «ԿովկասյանԿովկասեան լերանց մեջ» ([[1896]]) ուղեգրական բնույթի գրքերը տեղագրական, ազգագրական, պատմագրական արժեքավոր փաստեր են բովանդակում մերձսևծովյան և կովկասյան հայկական համայնքների, ինչպես նաև տեղաբնիկ ու եկվոր ժողովուրդների մասին։ [[Բելգիա]]յում և [[հոլանդիաՀոլանդիա]]յում, արխիվների հիմամբ գրված «Հոլլանդիան և հայերը ԺԶ.-ԺԹ. դարերում» ([[1926]]), «Բելգիա և հայերը» ([[1937]]) երկերը հարուստ տեղեկություններ են պարունակում բելգիացիների և հոլանդացիների հետ հայերի սերտ փոխհարաբերությունների մասին՝ սկսած միջին դարերից։

Սարուխանը անդրադարձել է նաև [[հայ]]-[[Վրացիներ|վրացական]] տնտեսական, քաղաքական ու մշակութային փոխհարաբերություններին և այլ հարցերի («Վրաստան ևեւ հայերը», [[1939]])։ «Հայկական խնդիրն ևեւ Ազգային սահմանադրությունըսահմանադրութիւնը ԹյուրքիայումԹիւրքիայում» գրքում ([[1912]]) [[Սարուխան]]ը ներկայացրել է [[Օսման]],Օսմանյան կայսրության տնտեսական և քաղաքական պատկերը, [[եվրոպա]]յի պետությունների դիվանագիտությունը հայկական հարցում, հայ գործիչների դերը [[Թուրքիա]]յի սահմանադրության շարժման մեջ և այլն։ «[[Ալեքսանդր Մանթաշյան]]ց, մեծ վաճառականն ու բարեգործը» ([[1931]]) հուշագրությունում Սարուխանը տեղեկություններ է տալիս Կովկասում հայկական կապիտալի ծագման, ընդլայնման, Բաքվի [[նավթարդյունաբերություն|նավթարդյունաբերության]] զարգացման մասին։ Գրել է նաև գեղարվեստական գործեր, որոնցից հայտնի է «ԽորհրդավորԽորհրդաւոր աղջիկն ևեւ իր գաղտնիքը» ([[1924]]) ինքնակենսագրական դրվագներով հյուսված իրապաշտական վեպը։