«Կարա-Կոյունլուներ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Տող 5.
Կարա-Յուսուֆի որդի [[Իսքանդար]]ը, ձգտելով ստեղծել կենտրոնացված պետություն, փորձել է ստանալ հայերի օժանդակությունը, իրեն հռչակել է «շահի Արման» (թագավոր Հայոց), պետական և զինվորական բարձր պաշտոններ է տվել հայ [[ֆեոդալ]]ների ներկայացուցիչներին (Սյունյաց Ամիր [[Ռուստամ Օրբելյան]] և ուրիշներ)։ Իսքանդարը [[Սեբաստիա]]յի, [[Խարբերդ]]ի, [[Դերջան]]ի և [[Արևմտյան Հայաստան]]ի այլ վայրերի հայ բնակչությանը զանգվածային բռնագաղթով բնակեցրել է Սյունիքում և Այրարատում։ [[1426]] թվականին գրավել է Մակուի բերդը՝ վերացնելով այնտեղի հայկական կաթոլիկ իշխանությունը։ Այնուհետև հնազանդեցրել է Շիրվանշահ Խալիլուլահ I-ին։ Արշավելով արևմուտք, Լենկթեմուրի որդի [[Շահռուխ]]ը [[1435]] թվականին գահը հանձնել է Իսքանդարի եղբորը՝ [[Ջհանշահ]]ին, որի օրոք Կարա-Կոյունլուների տերությունը հասել է իր զարգացման գագաթնակետին։
 
Ջհանշահը [[1453]] թվականին արշավել է [[Թեմուրինաներ]]ի պետության վրա, մի քանի տարվա ընթացքում նվաճել [[Իրան]]ը։ Ելնելով իր տերության շահերից՝ Ջհանշահը համեմատաբար մեղմ քաղաքականություն է վարել պետության տնտեսական կյանքում կարևոր դեր կատարող հայերի վերնախավի նկատմամբ։ Սերտ կապերի մեջ է եղել [[Աղթամար]]ի կաթողիկոս Զաքարիա 3-րդի հետ։ Օժանդակել է հայոց կաթողիկոսության գահը Էջմիածնում վերահաստատելուն։ Պահպանվել են Ջհանշահի, նրա կնոջ և որդու՝ [[Հասան-Ալի]]ի՝ [[Գանձասար]]ի կաթողիկոսների և [[Տաթև]]ի առաջնորդների հոգևոր իշխանությունն ու հարկային արտոնությունները հաստատող հրովարտակներ։ Կարա-Կոյունլուների պետությունը հենվում էր քոչվորական ռազմաֆեոդալական ավագանու և մուսուլմանական հոգևորականության վրա։ Թուրքմենական և քրդական ցեղերի առաջնորդները ժառանգական տիրության իրավունքով Կարա-Կոյունլուների [[սուլթան]]ից ստացել են ընդարձակ երկրամասեր։ [[1467]] թվականին ակ-Կոյունլուները, [[Ուզուն Հասան]]ի գլխավորությամբ, [[Ճապաղջուր]]ի մոտ պարտության մատնելով և սպանելով Ջհանշահին, գրավել են Հայաստանը, [[Ատրպատական]]ը, [[Ասորիք]]ը և այլն։ [[1468]] թվականի հուլիսին [[Սարանդ]]ի դաշտում, վճռական ճակատամարտում Ջհանշահի ավագ որդի Հասան-Ալիի զորքերն անցել են Ուզուն Հասանի կողմը, որն իր իշխանությունը տարածել է Կարա-Կոյունլուներին ենթակա բոլոր երկրների վրա։ Ստեղծվել է [[ակկոյունլուների պետություն|ակ-կոյունլուների պետություն]]ը։
 
== Տես նաև ==