«Հենրի Ֆորդ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 3.
Չնայած Ֆորդը չի հայտնագործել ավտոմոբիլային հավաքման հոսքագիծը<ref>{{cite web|url=http://www.hfmgv.org/exhibits/hf/|title=The Life of Henry Ford|archive-url=https://web.archive.org/web/20011005164558/http://www.hfmgv.org/exhibits/hf/|archive-date=5 October 2001|dead-url=yes|accessdate=28 November 2013}}</ref>՝ նա նախագծել և արտադրել է առաջին ավտոմեքենան, որը կարող էին իրենց թույլ տալ միջին խավի շատ ամերիկացիներ: Այդ քայլով Ֆորդը ավտոմեքենան թանկարժեք հազվագյուտ առարկայից վերածեց պրակտիկ փոխադրամիջոցի, ինչը մեծապես ազդեց 20-րդ դարի պատկերի վրա: Նրա՝ [[Մոդել T|T մոդել]] ավտոմեքենայի ներկայացումը հեղափոխեց ամերիկյան արդյունաբերությունն ու տրանսպորտը: Որպես Ֆորդ Մոթոր Քոմփանիի սեփականատեր՝ նա դարձավ աշխարհի ամենահարուստ և ճանաչված մարդկանցից մեկը: Մատչելի ապրանքների արտադրությունը, որը զուգակցվում է աշխատողների բարձր աշխատավարձով, ի պատիվ նրա կոչվեց «ֆորդիզմ»: Ֆորդը գլոբալ տեսլական ուներ, որի հիմքում սպառումն էր՝ որպես խաղաղության հասնելու միջոց: Նրա շնորհիվ պարբերաբար նվազող գները ազդեցին շատ տեխնիկական և բիզնես նորամուծությունների վրա՝ ներառյալ [[Ֆրանչայզինգ|ֆրանչայզինգի]] համակարգը, որը թույլ տվեց ավտոսրահներ բացել Հյուսիսային Ամերիկայի մեծ մասում և վեց մայրցամաքների խոշոր քաղաքներում: Ֆորդն իր հսկայական կարողության մեծ մասը թողեց [[Ֆորդ հիմնադրամ|Ֆորդ հիմնադրամին]]. կազմակերպությունը մշտապես ղեկավարելու էր նրա ընտանիքը:
 
Ֆորդը նաև հայտնի է [[Առաջին համաշխարհային պատերազմ|առաջին համաշխարհային պատերազմի]] տարիներին իր դրսևորած [[Պացիֆիզմ|պացիֆիզմի]] և իր «ԴեարբորնԴիրբորն Ինդիփենդենթ» թերթում [[Հակասեմականություն|հակասեմական]] բովանդակությամբ հոդվածներ (ներառյալ [[Սիոնի ավագանու արձանագրություն|Սիոնի ավագանու արձանագրությունը]]) տարածելու համար: Նրան մեծ ճանաչում է բերում իր՝ 1920-1922 թվակականներին հրատարակած [[Միջազգային հրեականություն|«Միջազգային հրեականություն»]] գիրքը:
 
== Վաղ տարիներ ==
Տող 71.
Բացի իր աշխատողների աշխատավարձը կրճատելուց՝ Ֆորդը 1926 թվականին կրճատեց նաև աշխատանքային շաբաթը : Որոշումը կայացվել էր դեռևս 1922 թվականին, երբ Ֆորդն ու Քրոուդերը այն ներկայացրեցին որպես վեց 8-ժամյա օրեր՝ շաբաթական 48 ժամ<ref name="Ford_Crowther_1922_p126">{{Harvnb|Ford|Crowther|1922}}, [https://books.google.com/books?id=4K82efXzn10C&pg=PA126#v=onepage&f=false p. 126].</ref>, բայց 1926 թվականին հայտարարվեց 5-օրյա աշխատանքային շաբաթի մասին՝ շաբաթական 40 ժամ<ref>Samuel Crowther [http://geowords.com/e_/e_readings/ford2.htm Henry Ford: "Why I Favor Five Days' Work With Six Days' Pay"], ''World's Work,'' October 1926 pp. 613–616</ref> (ըստ երևույթին սկզբում շաբաթ օրը սկզբում աշխատանքային էր, որոշ ժամանակ անց այն դարձավ ազատ օր): Ֆորդ Քոմփանիի գործարանային բանվորներն անցան 5-օրյա աշխատանքային շաբաթի 1926 թվականի մայիսի 1-ին, իսկ գրասենյակային աշխատողները՝ օգոստոսին<ref name="history">http://www.history.com/this-day-in-history/ford-factory-workers-get-40-hour-week/print</ref>:
 
Ֆորդն այս որոշումը կայացրեց արդյունավետությունըարտադրողականությունը բարձրացնելու նպատակով, քանի որ աշխատողները պետք է ավելի շատ ջանք գործադրեին ավել հանգստի ժամանակի փոխարեն: Ֆորդը գտնում էր, որ պատշաճ հանգիստը լավ է անդրադառնում աշխատանքի վրա, որովհետև աշխատողները ավելի շատ ժամանակ կունենան տարբեր բարիքներ գնելու և սպառելու համար: Ֆորդի խոսքերով՝ նա դա անում էր նաև մարդասիրական նկատառումներից ելնելով. «Ժամանակն է ազատվել այն գաղափարից, որ բանվորների հանգիստը «կորցրած ժամանակ» է կամ դասակարգային արտոնություն»<ref name="history" />:
 
===== Արհմիությունները =====
== «Դեարբորն Ինդիփենդենթը» և հակասեմականությունը ==
Ֆորդն լիովին դեմ էր [[Արհմիություն|արհմիություններին]]: ''«Իմ կյանքն ու նվաճումները»'' գրքի 18-րդ գլխում նա մեկնաբանում է արհմիությունների նկատմամբ իր վերաբերմունքը<ref name="Ford_Crowther_1922_pp253-266">{{Harvnb|Ford|Crowther|1922}}, [https://books.google.com/books?id=4K82efXzn10C&pg=PA253#v=onepage&f=false pp. 253–266].</ref>: Ֆորդը կարծում էր, որ դրանց վրա չափից շատ էին ազդում որոշ լիդերներ, ովքեր, չնայած իրենց թվացյալ բարի մոտիվներին, վերջնական արդյունքում աշխատողներին ավելի շատ վնաս էին տալիս, քան օգուտ:{{Anchor|No_prosperity_without_productivity}} Արհմիություններից շատերը ցանկանում էին սահմանափակել աշխատողների արտադրողականությունը՝ զբաղվածությունը մեծացնելու նպատակով, բայց Ֆորդը գտնում էր, որ դա կործանարար կլինի, քանի որ արդյունավետությունը անհրաժեշտ է ցանկացած տնտեսության բարգավաճման համար:
 
Նա համարում էր, որ արտադրողականության աճը, ինչի հետևանքով քչանում են աշխատատեղերը, այնուամենայնիվ կխթանի տնտեսական աճը և դրանով իսկ կստեղծվեն նոր աշխատատեղեր այլ վայրերում: Ֆորդը նաև կարծում էր, որ արհմիությունների առաջնորդները շահադիտական դրդապատճառներով են բորբոքում մշտական սոցիալ-տնտեսական ճգնաժամը՝ իրենց իշխանությունը պահպանելու նպատակով: Նա հավատում էր, որ խելացի մենեջերը ճիշտ կղեկավարի իր աշխատողներին՝ իր իսկ շահերից ելնելով, քանի որ այդպիսով նա առավելագույնի կհասցնի իր շահույթը: Այնուամենայնիվ, Ֆորդն ընդունում էր, որ շատ մենեջերներ չափից դուրս վատ էին կառավարումից այս փաստը հասկանալու համար: Բայց Ֆորդը հավատում էր, որ եթե իր նման լավ մենեջերները աստիճանաբար կարողանային ազատվել ամեն պատեհ և անպատեհ առիթով իրենց վրա հարձակվող մարդկանցից (այսինքն՝ սոցիալիստներից ու վատ կառավարմանն արձագանքողներից), նրանք կստեղծեին սոցիալ-տնտեսական համակարգ, որտեղ տեղ չէին ունենա ո՛չ վատ կառավարումը, ո՛չ վատ արհմիությունները:
 
Միութենական գործունեությունը կանխելու համար Ֆորդը Հարի Բենեթին, ով ԱՄՆ-ի ռազմածովային ուժերի նախկին բռնցքամարտիկ էր, նշանակում է սերվիսի ստորաբաժանման ղեկավար: Բենեթը ահաբեկման տարբեր մարտավարություններ էր կիրառում՝ արհմիությունները վերացնելու համար<ref>Harris, J: ''Henry Ford'', pages 91–92. Moffa Press, 1984.</ref>: Այդ պայքարի ամենահայտնի միջադեպն է 1937 թվականի մայիսի 26-ի դեպքը, երբ Բենեթի և UAW (United Automobile Workers)-ի անվտանգության աշխատակիցները (այդ թվում՝ Ուոլթեր Ռութերը) ծեծկռտուքի էին բռնվել<ref name="Wallace">Wallace, Max. (2003). ''The American axis: Henry Ford, Charles Lindbergh, and the rise of the Third Reich''. New York: St. Martin’s Press.</ref>: Այդ ժամանակ դեպքի վայրում վերահսկող ոստիկանապետը Կարլ Բրուքսն էր՝ Բենեթի սերվիսի դեպարտամենտի շրջանավարտ, ով միջամտելու հրաման չի տալիս<ref>{{Harvnb|Wallace|2003|p=311}}</ref>: Այս միջադեպը հայտնի դարձավ որպես «Էստակադի ճակատամարտ»:
 
== «ԴեարբորնԴիրբորն Ինդիփենդենթը» և հակասեմականությունը ==
1920- ական թթ սկզբին Ֆորդը հովանավորում էր շաբաթական թերթը, որը հրատարակել էր խիստ հակասեմական քննադատություններ։Միևնույն ժամանակ «Ֆորդ»-ը ուներ մեծ համբավ որպես խոշոր ընկերություն, որը վարձում էր սև աշխատողների և չէր դնում խտրականություն հրե աշխատողների կամ մատակարարների միջև։ Նա նաև վարձում էր կանանց և հաշմանդամ տղամարդկաց,որն այնքան էլ սովորական չէր<ref name=":1">{{cite book|title=''Recasting the Machine Age: Henry Ford's Village Industries''|author=Howard P. Segal|year=2008|page=46}}</ref>։