«Կովկասյան ճակատ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Տող 90.
[[Պատկեր:Van Defenders.jpg|thumb|left|[[Վանի հերոսամարտ|Վանի հերասամարտ]], հայ զինվորները պահում են պաշտպանողական գիծը օսմանյան զորքերինց 1915 թվականի մայիսին:]]
 
Ապրիլի 20-ին սկսվեց [[Վանի հերոսամարտ|Վանի ինքնապաշտպանությունը]][[Defense of Van (1915)|:]] Հայ կամավորականները պաշտպանում էին 30.000 խաղաղ բնակչի և 15.000 փախստականի ընդամենը 1.500 զինյալով մոտ 300 հրացանով և 1.000 հնավոճ ատրճանակով։ Դիմադրությունը տևեց մոտ երեք շաբաթ մինչև Գեներալ Յուդենիչը անցավ հարձակման մայիսի 6-ից։ Հարձակման մի թևը շարժվեց [[Վանա լիճ|Վանա լճի]] կողմ, որպեսզի օգնի հայ ինքնապաշտպանական զինվորներին։ Մերձբայկալան կազակների գունդը և հայ կամավորները շարժվեցին դեպի [[Վան]]<ref name="caven"/>: Մայիսի 21-ին ԳեներալԱրամ ՅուդենիչըՄանուկյանը ժամանեցԲայազետի Վանջոկատի ևհրամանատար, գեներալ Ա. Նիկոլաևին հանձնեց Վան քաղաքի բանալիները: [[ԱրևմտյանՌուսական Հայաստանի ադմինիստրացիա]]յին, իսկհրամանատարությունը [[Արամ Մանուկյան (ՀՅԴ)|Արամ Մանուկյանին]] նշանակեց ղեկավար։Վանի ժամանակավոր վարչության կառավարիչ՝ նահանգապետ։ Ֆիդայիները տեղափոխվեցին Վան։ Վանը դարձավ ապահով, ռազմական գործողությունները տեղափոխվեցին արևելք<ref name="caven"/>:
 
Ապրիլի 24-ին Օսմանյան կայսրության ներքին գործերի նախարար [[Թալեաթ Մեհմեդ]]ըի հրամանով կազմակերպվեց հայ մտավորականության սպանդը, քանի որ նրանց կարծիքով հայ ժողովուրդը դուրս էր եկել սեփական կառավարության դեմ և օգնում էր ռուսներին։ Վանի և այլ տարածքների հայերը, ովքեր գտնվում էին ռուսների կողմից նվաճված տարածքներում խուսափեցին այս ձերբակալություններից և սպանդներինց։
 
Մայիսի 6-ին ռուսական զորքերը մոտեցան Էրզրումին։ Օսմանյան 29-րդ և 30-րդ դիվիզիաները փորձեցին կանգնեցնել ռուսների առաջխաղացումը։ Օսմանյան 10-րդ կորպուսը հակահարձակման անցավ ռուսական զորքերի դեմ։ Սակայն հարավային մասում թուրքական զորքերը այնքան հաջող չգործեցին ինչքան հարավում։ Մայիսի 11-ին ռուսները գրավեցին Մանազկերտը։ Մայիսի 17-ին ռուսական զորքերը մտան Վան։ ՕսնամյանՕսմանյան զորքերը անընդհատ նահանջում էին։ Մատակարարման գծերը կտրվել էին, քանի որ հայկական ջոկատները թիկունքից փակել էին ճանապարհները։ Վանա լճի հարավային մասը շատ խոցելի էր։ Թուրքերը 600 կիլոմետրանոց ճակատային գիծը պահում էին ընդամենը 50.000 զորքով և 130 հրետանիով։ Նրանք ակնհայտորեն զիջում էին ռուսներին, բացի այդ տարածքը լեռնային էր և դժվար էր այն պաշտպանել։
 
[[Պատկեր:Armenian refugees 1915.jpg|thumb|1915, [[Վանի հերոսամարտ|Վանի պաշարումից]] հետո ռուսական զորքերի լքումից հետո 250.000 հայ փախստական ճանապարհ է դուրս եկել դեպի Արևելյան Հայաստան<ref>{{cite journal |first=A. S. |last=Safrastian |title=Narrative of Van 1915 |journal=Journal Ararat |location=London |date=January 1916 }}</ref>:]]