|
=== Տեսակային դասակարգում ===
Ներկայումս մեզ հայտնի են ծովային կաթնասունների շուրջ 128 տեսակներ, որոնք պայմանականորեն բաժանվում են հետևյալ խմբերի<ref name="FAO1993" /><ref>Hoelzel, A. R. (Ed.) 2002. Marine mammal biology: an evolutionary approach. Oxford: Blackwell Publishing. ISBN 0632-05232-5</ref><ref name="Mammals2007">{{Книга:Полная иллюстрированная энциклопедия. «Млекопитающие». Кн. 2|с=504}}</ref>․
{{Բազմապատիկ պատկերներ
|վերնագիր=Marine mammals of varying sizes and shapes
|գոտի=center
|ուղղություն=
|պատկեր1=Ursus maritimus 4 1996-08-04.jpg
|նկարագրություն1=A white polar bear's head popping out of the water, with a black snout and eyes
|լայնություն1=190
|նկարագրություն1=A [[polar bear]] (''Ursus maritimus''), a member of family [[Ursidae]].
|պատկեր2=Sea otter cropped.jpg
|alt2=A furry sea otter with a light-brown face and a dark-brown body, sitting on its back in the water
|լայնություն2=220
|նկարագրություն2=A [[sea otter]] (''Enhydra lutris''), a member of family [[Mustelidae]].
|պատկեր3=Sea lion family.JPG
|alt3=Seven sea lions sleeping on a wooden platform next to the water. There're two dark-brown individuals, and three smaller and lighter-colored individuals, all sleeping on top of one another. The other two are cut-off in the պատկեր.
|լայնություն3=300
|նկարագրություն3=[[California sea lion]]s (''Zalophus californianus''), members of the family [[Otariidae]].
|պատկեր4=FL fig04.jpg
|alt4=A manatee with a circular tail, floating in the water-column
|լայնություն4=230
|նկարագրություն4=A [[West Indian manatee]] (''Trichechus manatus''), a member of order [[Sirenia]].
|պատկեր5=Minke Whale (NOAA).jpg
|alt5=A whale with a dark brown back and a creamy-white underside, tailfin, and pectoral fins
|լայնություն5=285
|նկարագրություն5=A [[common minke whale]] (''Balaenoptera acutorostrata''), a member of the order [[Cetartiodactyla]].
}}
{{Բազմապատիկ պատկերներ|գոտի=right|ուղղություն=vertical|վերնագիր=|լայնություն=270|պատկեր1=Ursus_maritimus_4_1996-08-04.jpg|նկարագրություն1=[[Սպիտակ արջ|Բևեռային կամ սպիտակ արջը]] [[հյուսիսային բևեռ|հյուսիսային կիսագնդի բևեռային շրջաններում]] տարածված [[արջ]]ի տեսակ։ Պատկանում է [[արջեր]]ի ընտանիքին։|պատկեր2=Sea_otter_cropped.jpg|նկարագրություն2=[[Կալան]]ը [[կզաքիսներ]]ի ընտանիքին պատկանող ծովային գիշատիչ կաթնասուն է։ Բնակվում են [[Խաղաղ օվկիանոս]]ի հյուսիսային ափերին:}}Ներկայումս մեզ հայտնի են ծովային կաթնասունների շուրջ 128 տեսակներ, որոնք պայմանականորեն բաժանվում են հետևյալ խմբերի<ref name="FAO1993" /><ref>Hoelzel, A. R. (Ed.) 2002. Marine mammal biology: an evolutionary approach. Oxford: Blackwell Publishing. ISBN 0632-05232-5</ref><ref name="Mammals2007">{{Книга:Полная иллюстрированная энциклопедия. «Млекопитающие». Кн. 2|с=504}}</ref>․
* Կարգ՝ [[Երկսմբակավորներ]]<ref name="marinemammalscience.org">{{cite web|url=http://www.marinemammalscience.org/wp-content/uploads/2014/12/Society-for-Marine-Mammalogy-Taxonomy-List-2014-10-24.pdf|title=The Society for Marine Mammalogy's Taxonomy Committee List of Species and subspecies|editor1-first=William F.|editor1-last=Perrin|editor2-first=C. Scott|editor2-last=Baker|editor3-first=Annalisa|editor3-last=Berta|editor4-first=Daryl J.|editor4-last=Boness|editor5-first=Robert L.|editor5-last=Brownell Jr.|editor6-first=Daryl P.|editor6-last=Domning|editor7-first=R. Ewan|editor7-last=Fordyce|editor8-first=Angie|editor8-last=Srembaa|editor9-first=Thomas A.|editor9-last=Jefferson|editor10-first=Carl|editor10-last=Kinze|editor11-first=James G.|editor11-last=Mead|editor12-first=Larissa R.|editor12-last=Oliveira|editor13-first=Dale W.|editor13-last=Rice|editor14-first=Patricia E.|editor14-last=Rosel|editor15-first=John Y.|editor15-last=Wang|editor16-first=Tadasu|editor16-last=Yamada|year=2014|accessdate=25 June 2016}}</ref>
** Ենթակարգ՝ ''Whippomorpha''
** '''ընտանիք՝''' արջեր
*** բևեռային արջ (''Ursus maritimus'')
{{ahnentafel top|Ծովային կաթնասունների կարգաբանություն|width=100%}}
{{Կլադոգրամ
|align=right
|style=margin-top:1em;;width:60%
|cladogram={{clade |style=font-size:75%;line-height:100%;width:70%
|label1=[[Mammalia]]
|1={{Clade
|1={{Clade
|label1x=[[Placentalia]]
|1={{Clade
|label1=[[Afrotheria]]
|1={{Clade
|label1=[[Hyrax|Hyracoidea]]
|1=[[Hyrax|Procaviidae]]
|label2=[[Tethytheria]]
|2={{Clade
|label1=[[Proboscidea]]
|1=[[Elephantidae]]
|label2='''[[Sirenia]]'''
|2={{Clade
|1='''[[Dugongidae]]''' (dugongs)
|label2='''[[Trichechidae]]'''
|2={{clade
|1='''''[[West Indian manatee|Trichechus manatus]]''''' (West Indian manatee)
|2='''''[[African manatee|Trichechus senegalensis]]''''' (African manatee)
|3=[[Amazonian manatee|Trichechus inunguis]] (Amazonian manatee; freshwater species)
}}
}}
}}
}}
|label2=[[Laurasiatheria]]
|2={{Clade
|label1=[[Euungulata]]
|1={{clade
|1={{Clade
|label1=[[Cetartiodactyla]]
|1={{clade
|label1=[[Whippomorpha]]
|1={{clade
|1=[[Hippopotamidae]]
|label2='''[[Cetacea]]'''
|2={{clade
|1='''[[Mysticeti]]''' (baleen whales)
|2='''[[Odontoceti]]''' (toothed whales, except [[river dolphins]])
}}
}}
|2=[[Ruminantia]]
}}
}}
|2=[[Perissodactyla]]
}}
|label2=[[Ferae]]
|2={{clade
|1=[[Pholidota]]
|label2=[[Carnivora]]
|2={{clade
|1={{clade
|1=[[Feliformia]]
|label2=[[Caniformia]]
|2={{clade
|1={{clade
|1=[[Canidae]]
|label2=[[Arctoidea]]
|2={{clade
|label1=[[Ursidae]]
|1={{clade
|1='''''[[Ursus maritimus]]''''' (polar bear)
|2=all other ursids
}}
|2={{clade
|label1=[[Mustelidae]]
|1={{clade
|1='''''[[Enhydra lutris]]''''' (sea otter)
|2='''''[[Lontra felina]]''''' (marine otter)
|3='''†''[[Neovison macrodon]]''''' (sea mink)
|4=all other mustelids
}}
|label2='''[[Pinniped]]ia'''
|2={{clade
|1='''[[Otariidae]]''' (eared seals)
|2='''[[Walrus|Odobenidae]]''' (walruses)
|3='''[[Phocidae]]''' (earless seals)
}}
}}
}}
}}
}}
}}
}}
}}
}}
}}
}}
}}
}}
}}
{{ahnentafel bottom}}
=== Էվոլյուցիա ===
Ծովային կաթնասունների ենթադասը ներկայացված է 129 տեսակներով, որոնք իրենց գոյության համար ապավինում են [[Օվկիանոս|օվկիանոսին]] և նրա մաս կազմվող [[Ջրատարածություն|ջրատարածություններին]]։ Նրանք հստակորեն միավորված չեն [[Տաքսոն|առանձին տաքսոնի]] մեջ, սակայն ունեն պոլիֆիլիական կապեր։ Այս համախմբի կաթնասուններին միավորում է ընդհանուր սննդառության համակարգը, որը սերտորեն կապված է ծովային միջավայրի [[Կենսաբազմազանություն|կենսաբազմազանության]] հետ։ Ծովային կենսապայմաններից կախվածության մակարդակը կենդանիների տարբեր տեսակների մոտ զգալիորեն տարբերվում է։ Օրինակ՝ [[Դելֆիններ|դելֆինների]] ու մյուս [[Կետանմաններ|կետանմանների]] կյանքն ամբողջովին անց է կացվում ծովային միջավայրում և հենց այստեղ էլ ընթանում են վերջիններիս կենսական բոլոր գործընթացները՝ [[Շնչառություն|շնչառությունը]], [[Մարսողություն|սննդառությունը]], [[Մաշկ|մաշկափոխանակությունը]], [[Աճ|աճը]], [[Զարգացում|զարգացումը]], [[Բազմացում|բազմացումը]] և այլն։ Այնուամենայնիվ, նույնիսկ ջրային կենսակերպին ամենից շատ ադապտացված [[Կաթնասուն|կաթնասունները]], ժամանակ առ ժամանակ դուրս են գալիս ցամաք՝ [[Մթնոլորտ|մթնոլորտից]] վերցնելով որոշակի քանակությամբ [[թթվածին]]։ Այդ թթվածինը կենսական անհրաժեշտություն է վերջիններիս շնչառության գործընթացի լիարժեք իրականացման համար։ Նույն կերպ սպիտակ արջերն [[Էվոլյուցիա|էվոլյուցիայի]] արդյունքում վերածվել են օվկիանոսային կյանքին մասնակցող ցամաքաբնակների։ Նրանց կենսական գործընթացները տեղի են ունենում բացառապես ցամաքում, սակայն [[Լող|լողալու]] կարողությունն ու ջրի տակ սուզվելու ընդունակությունը օգնում է վերջիններիս կերի հայթայթման գործում։
| 