«Մաթեմատիկա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Տող 66.
|image2 = Gottfried Wilhelm von Leibniz.jpg
|alt2 = Gottfried Wilhelm von Leibniz}}
Մաթեմատիկան ծագում է տարբեր տեսակի խնդիրներից։ Սկզբում դրանք հայտնաբերվել են առևտրի, հողաչափության, ճարտարապետության և ավելի ուշ աստղագիտության մեջ; այսօր, բոլոր գիտությունները մաթեմատիկոսների հետազոտության պրոբլեմներ են առաջադրում, և շատ պրոբլեմներ ի հայտ են գալիս հենց մաթեմատիկայում։ Օրինակ, [[ֆիզիկոս]] [[Ռիչարդ Ֆեյման]]ը օգտագործելով մաթեմատիկական հիմավորումների և ֆիզիկական պատկերացումների համադրությունը, հայտնագործեց [[քվանտային մեխանիկա]]յի [[ինտեգրալ բանաձև]]ը, և արդի [[լարերի տեսություն]]ը, դեռևս զարգացող գիտական տեսություն՝ դեռևս զարգացող գիտական տեսություն, որը փորձում է միավորել բնության չորս [[հիմնարար փոխազդեցություններ]]ը, շարունակում է ոգեշնչել մաթեմատիկան։<ref>{{cite book |title=The Feynman Integral and Feynman's Operational Calculus |author1=Johnson, Gerald W. |author2=Lapidus, Michel L. |publisher=[[Oxford University Press]] |year=2002 |isbn=0-8218-2413-9}}</ref
Որոշ մաթեմատիկաներ վերաբերում են միայն այն բնագավառին, որն այն առաջացրել է։ Սակայն, շատ հաճախ, մի բնագավառում առաջացած մաթեմատիկան օգտակար է դառնում շատ ոլորտներում և միանում է մաթեմատիկական հասկացությունների ընդհանուր ֆոնդին։ Հաճախ տարբերակում են [[մաքուր մաթեմատիկա]]ն և [[կիրառական մաթեմատիկա]]ն։ Այնուամենայնիվ, մաքուր մաթեմատիկայի թեմաները հաճախ կիրառություններ են ունենում, օրինակ [[թվերի տեսություն]]ը [[Կրիպտոգրաֆիա]]յում։ Այս կարևոր փաստը, որ նույնիսկ "մաքրագույն" մաթեմատիկան հաճախ գործնական կիրառություն է ունենում, աայն է, որ [[Յուջին Վիգներ]]ը անվանել էր "[[Մաթեմատիկայի անտրամաբանական արդյունավետություն]]"։<ref>{{cite journal |last=Wigner |first=Eugene |year=1960 |title=The Unreasonable Effectiveness of Mathematics in the Natural Sciences |url=http://www.dartmouth.edu/~matc/MathDrama/reading/Wigner.html |journal=[[Communications on Pure and Applied Mathematics]] |volume=13 |issue=1 |pages=1–14 |doi=10.1002/cpa.3160130102 |ref=harv |bibcode=1960CPAM...13....1W |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110228152633/http://www.dartmouth.edu/~matc/MathDrama/reading/Wigner.html |archivedate=February 28, 2011 |df=mdy-all }}</ref> ինչպես հետազոտությունների բոլոր ոլորտներում, գիտելիքի պայթյունը գիտության դարում հանգեցրեց մասնագիտացման՝ այժմ մաթեմատիկայում հաշվվում են հարյուրավոր մասնագիտական բնագավառներ և վերջին [[Մաթեմատիկական առարկայական դասակարգում]]ը 46&nbsp;էջ է զբաղեցնում։<ref>{{cite web |url=http://www.ams.org/mathscinet/msc/pdfs/classification2010.pdf |title=Mathematics Subject Classification 2010 |format=PDF |date= |accessdate=November 9, 2010 |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110514091144/http://www.ams.org/mathscinet/msc/pdfs/classification2010.pdf |archivedate=May 14, 2011 |df=mdy-all }}</ref> Կիրառական մաթեմատիկայի որոշ բնագավառներ միաձուլվել են արտաքին համապատասխան ավանդույթների հետ և դարձել են ինքնուրույն գիտության ճյուղ, ներառյալ [[վիճակագրություն|վիճակագրությունը]], [[գործողությունների հետազոտություն]]ը և [[կոմպյուտերային գիտություն]]։