«Ջրոլորտ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ ավելացվեց Կատեգորիա:Ջրաբանություն ՀոթՔաթ գործիքով |
No edit summary |
||
Տող 1.
[[Պատկեր:Watercycleguess.jpg|մինի|Ջրի ցիկլը ջրոլորտում]]
'''Ջրոլորտը''' ({{lang-grc|Yδωρ}}
Օվկիանոսի միջին խորությունը 3,8 կմ է, առավելագույնը՝ 11022 մ (
== Ջրոլորտի առաջացումը և զարգացումը ==
Տող 9 ⟶ 10՝
Ջրոլորտի զարգացումը, փաստորեն, սկսվել է այն պահից, երբ [[Երկիր|Երկրի]] կարծր կեղևի վրա առաջացել է ջրի [[հեղուկ]] վիճակ։ Դա, մասնագետների կարծիքով, տեղի է ունեցել մոտ 3 միլիարդ տարի առաջ՝ արխեյան [[դար]]աշրջանի կեսերին։ Ջրոլորտի զարգացման առավելագույն տեմպերը նկատվել են պրոտերոզոյան դարաշրջանի կեսերին՝ մոտ 1,5 միլիարդ [[տարի]] առաջ։ Ջրոլորտի առաջացումն ընթանում էր [[մթնոլորտ]]ի, [[քարոլորտ]]ի, իսկ հետո նաև կենսոլորտի հետ փոխադարձ կապի պայմաններում։ Երկրի ընդերքից ջրի դուրս մղումը կատարվում է հրաբխի գործունեության ընթացքում։ Բազալտային լավայի բաղադրության ուսումնասիրությունները պարզել են, որ նրա կազմում 5-10%-ը [[ջուր]]ն է։ Հետևաբար, Երկրի երկրաբանական զարգացման ողջ ընթացքում մագմայի ջրերը, դուրս գալով Երկրի [[մակերևույթ]], կուտակվել են՝ առաջացնելով Համաշխարհային [[օվկիանոս]]ը և ցամաքային ջրերը։ Շատ գիտնականների կարծիքով՝ վերին և միջին միջնապատյանում գտնվող ջուրն ու ջրային [[գոլորշի]]ներն իրենց ծավալով մի քանի անգամ գերազանցում են ջրոլորտի ջրին։ Երկրի ընդերքից ջրի դուրս մղումը կատարվում է նաև մեր [[օր]]երում։
Ընդհանրապես ընդունված է ջրոլորտը առանձնացնել [[Համաշխարհային օվկիանոս]]ի, մայրցամաքային ջրերի և [[ստորգետնյա ջրեր]]ի։ Ջրի մեծ մասը կենտրոնացված է օվկիանոսում և համեմատաբար քիչ մասը՝ գետերում և ստորգետնյա ջրերում։ Ջրի մեծ զանգված էլ մթնոլորտում է
Մակերեսային ջրերը, որոնք համեմատաբար փոքր չափաբաժին են զբաղեցնում ջրոլորտի ընդհանուր ծավալում, որոշիչ են երկրային կյանքի համար և ջրամատակարարման ու ոռոգման հիմնական աղբյուրն են։ Ջրոլորտի այս հատվածը մշտական փոխազդեցության մեջ է գտնվում մթնոլորտի և [[երկրակեղև]]ի հետ։ Ջրերի փոխազդեցությունը և փոխադարձ անցումները մի վիճակից մյուսը իրենցից ներկայացնում են ջրի բարդ ցիկլ երկիր մոլորակի վրա։ Ջրոլորտում կյանքն առաջին անգամ ծագել է Երկրի վրա։ Միայն պալեոզոյան դարաշրջանի սկզբներին սկսվեց կենդանիների և բույսերի վերաբնակեցումը ցամաքի վրա։
|