«Ծովային կաթնասուններ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 5.
Ծովային կաթնասուններն առաջին հերթին ոչնչացվում են տեղացի բնիկ ժողովուրդների կողմից՝ [[սնունդ]] և այլ ռեսուրսներ ստանալու նպատակով։ Շատ ժամանակ վերջիններս օգտագործվում էին առևտրա-արդյունաբերական նկատառումներով, ինչն էլ հանգեցնրեց է պոպուլյացիաներում տեսակների թվի կտրուկ անկմանը։ Մարդու կենսագործունեության, հատկապես՝ կենցաղային [[Որսագողություն|որսագողության]] ազդեցությամբ է պայմանավորված ջովային երկու կաթնասունների՝ [[Ստելլերյան կով|ստելլերյան ծովակովի]] և [[Կարիբյան ծով|կարիբյան]] [[Փոկեր|փոկի]] իսպառ ոչնչացված լինելու փաստը։ Առևտրային որսի արդյունքում այնպիսի տեսակներ, ինչպիսիք են [[Կետեր|մոխրագույն կետն]] ու [[Հյուսիսային ծովափիղ|հյուսիսային ծովափիղը]], հայտնվել են վերացման եզրին։ Ծովային կաթնասուններին սպառնացող լուրջ վտանգ է նաև [[Ձկնորսություն|ձկնորսությունը]]։ Շատ հաճախ ծովային կաթնասունները խճճվում են ձկնորսների ցանցերում և ապա խեղդվում կամ սովից սատկում։ Շատ հաճախ ծովային կաթնասունների համար վտանգ է հանդիսանում նաև օվկիանոսային երթևեկությունը։ [[Էկոլոգիական խնդիրներ|Բնական միջավայրի դեգրադացիան]] սպառնում է ծովային կաթնասուններին ևս․ այս ենթադասի ներկայացուցիչների գոյությանը սպառնացող կարևոր խնդիրներից է [[Գոյության կռիվ|միջտեսակային և ներտեսակային գոյության կռիվը]] և [[Աղտոտում|միջավայրի աղտոտումը]]։ Արտաքին գործոնների ներգործմամբ [[Ծով|ջրային ավազանի]] [[Աղտոտում|աղտոտումը]] կարող է բացասաբար անդրադառնալ ինչպես ծովային կենսաբազմազանության, այնպես էլ [[Գլոբալ տաքացում|գլոբալ տաքացման]] վտանգի տակ գտնվող [[Արկտիկա|արկտիկական միջավայրի]] վրա։
 
== Կարգաբանություն ==
== Տաքսոնոմիա ==
 
=== Տեսակային դասակարգում ===
Տող 132.
 
}}
Ներկայումս մեզ հայտնի են ծովային կաթնասունների շուրջ 128 տեսակներ, որոնք պայմանականորեն բաժանվում են հետևյալ խմբերի<ref name="FAO1993" /><ref>Hoelzel, A. R. (Ed.) 2002. Marine mammal biology: an evolutionary approach. Oxford: Blackwell Publishing. ISBN 0632-05232-5</ref><ref name="Mammals2007">{{Книга:Полная иллюстрированная энциклопедия. «Млекопитающие». Кн. 2|с=504}}</ref>․
 
* OrderԿարգ՝ [[CetartiodactylaԵրկսմբակավորներ]]<ref name="marinemammalscience.org">{{cite web|url=http://www.marinemammalscience.org/wp-content/uploads/2014/12/Society-for-Marine-Mammalogy-Taxonomy-List-2014-10-24.pdf|title=The Society for Marine Mammalogy's Taxonomy Committee List of Species and subspecies|editor1-first=William F.|editor1-last=Perrin|editor2-first=C. Scott|editor2-last=Baker|editor3-first=Annalisa|editor3-last=Berta|editor4-first=Daryl J.|editor4-last=Boness|editor5-first=Robert L.|editor5-last=Brownell Jr.|editor6-first=Daryl P.|editor6-last=Domning|editor7-first=R. Ewan|editor7-last=Fordyce|editor8-first=Angie|editor8-last=Srembaa|editor9-first=Thomas A.|editor9-last=Jefferson|editor10-first=Carl|editor10-last=Kinze|editor11-first=James G.|editor11-last=Mead|editor12-first=Larissa R.|editor12-last=Oliveira|editor13-first=Dale W.|editor13-last=Rice|editor14-first=Patricia E.|editor14-last=Rosel|editor15-first=John Y.|editor15-last=Wang|editor16-first=Tadasu|editor16-last=Yamada|year=2014|accessdate=25 June 2016}}</ref>
** SuborderԵնթակարգ՝ [[Whippomorpha]]
* '''[[Կարգ|Կարգ՝]]''' ծովակովեր
*** Family [[Balaenidae]] ([[right whale|right]] and [[bowhead whale|bowhead]] whales), two genera and four species
** ընտանիք՝ լամանտիններ (3 տեսակ)
*** Family [[Cetotheriidae]] (pygmy right whale), one species
** ընտանիք՝ դյուգոններ (1 տեսակ)
*** Family [[Balaenopteridae]] (rorquals), two genera and eight species
* '''[[Отряд (биология)|Կարգ]]'''՝ կետանմաններ
*** Family [[Eschrichtiidae]] ([[gray whale]]), one species
** ենթակարգ՝ բեղավոր կետեր (14 և 15 տեսակ)
*** Family [[Physeteridae]] ([[sperm whale]]), one species
** ենթակարգ՝ ատամնավոր կետեր (շուրջ 73 տեսակ)
*** Family [[Kogiidae]] ([[pygmy sperm whale|pygmy]] and [[dwarf sperm whale|dwarf]] sperm whales), one genus and two species
* [[Կարգ|'''Կարգ''']]՝ գիշատիչներ
*** Family [[Monodontidae]] ([[narwhal]] and [[beluga whale|beluga]]), two genera and two species
** '''պոլիֆիլիական խումբ՝''' մաշկոտանիներ
*** Family [[Ziphiidae]] (beaked whales), six genera and 21 species
*** ընտանիք՝ իրական փոկեր (շուրջ 20 տեսակ)
*** Family [[Delphinidae]] (oceanic dolphins), 17 genera and 38 species
*** ընտանիք՝ ականջավոր փոկեր (շուրջ 16 տեսակ)
*** Family [[Phocoenidae]] (porpoises), two genera and seven species
*** ընտանի՝ ծովառյուծներ (1 տեսակ)
* Order [[Sirenia]] (sea cows)<ref name="marinemammalscience.org"/>
** '''ընտանիք՝''' կալաններ
*** Family [[Trichechidae]] (manatees), two species
*** կալան (''Enhydra lutris'')
*** Family [[Dugongidae]] ([[dugong]]s), one species
*** կատվային ջրասամույր (''Lontra felina'')
* Order [[Carnivora]] ([[carnivore]]s)<ref name="marinemammalscience.org"/>
** '''ընտանիք՝''' արջեր
** Suborder [[Caniformia]]
*** բևեռային արջ (''Ursus maritimus'')
*** Family [[Mustelidae]], three species
*** Family [[Ursidae]] (bears), one species
** Suborder [[Pinniped]]ia (sealions, walruses, seals)
*** Family [[Eared seal|Otariidae]] (eared seals), seven genera and 15 species
*** Family [[Odobenidae]] ([[walrus]]), one species
*** Family [[Earless seal|Phocidae]] (earless seals), 14 genera and 18 species
 
=== Էվոլյուցիա ===