«Աստղային քարտեզագիրք»–ի խմբագրումների տարբերություն

Ամենահին հայտնի աստղային երկնքի քարտեզ, քանդակված է եղել մամոնտի փղաժանիքի փղոսկրի վրա, որ հայտնագործվեց [[1979 թվական]]ին [[Գերմանիա]]յում: Այս արտեֆակտն 32,500 տարեկան է և քանդակումներ ունի, որոնք նման են [[համաստեղություն]]ների, որոնցից է [[Օրիոն (համաստեղություն)|Օրիոնը]]<ref>{{cite news | first=Դավիթ | last=Ուայթհաուս | date=հունվարի 21, 2003 | title='Հնագույն աստղային երկնքի քարտեզը' գտնվել է | publisher=BBC | url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/2679675.stm | accessdate=2009-09-29 }}</ref>: Ֆրանսիայում Լասկոյի քարանձավների պատերին պատկերը նման է Պլեադայի({{lang-el|}} յոթ քույրեր) աստղափնջին։ Սա եղել է 33,000-ից 10,000 տարի առաջ։ Հետազոտող Մայքլ Ա. Ռափփենգլյուքը առաջարկել է նաև մի տարբերակ, որ պատկերվածները՝ հարձակվող բիզոն, մի մարդ թռչնի գլխով և թռչնի գլուխ փայտի կտորի վրա, միասին կարող են խորհրդանշել [[ամառային եռանկյունի]]ն, որն այդ ժամանակ [[Մայր չմտնող աստղեր|մայր չմտնող գոյացում]] էր։էր<ref>{{cite news | first=Ջեք | last=Լուչենտինի | title=Դոկտոր Մայքլ Ա. Ռափփենգլյուքը տեսնում է գիշերային երկնքի քարտեզը, և շամանական արարողությունների պատկերները տիեզերակագիտական նշանակությամբ | publisher=space.com | url=http://www.space.com/scienceastronomy/planetearth/cave_paintings_000810.html | accessdate=2009-09-29 }}</ref>: Մեկ այլ աստղային քարտեզ, ստեղծված ավելի քան 21,000 տարի առաջ, գտնվել է Մարոկկոյի Տիզնիտ քաղաքում։ Եզն այս վահանակում կարող է լինել [[Տավրոս (համաստեղություն)|Տավրոս համաստեղությունը]], որի վրա կարելի նաև տեսնել Պլեադայի ուրվագծերը։ուրվագծերը<ref>{{cite arXiv | last=Սպարավիգնա | first=Ամելիա | title=Պլեադա. հնադարյան ժամապահ մրցավարների երկնային հոտը | date=Հոկտեմբեր 2008 | eprint=0810.1592v1 | class=physics.hist-ph }}</ref>:

Հստակորեն թվագրված հնագույն աստղային քարտեզը հայտնվել է [[Հին Եգիպտոս]]ի աստղագիտության մեջ Ք.ա. 1534 թ.-ին<ref>{{cite journal | last=von Spaeth | first=Ove | title=Dating the Oldest Egyptian Star Map | journal=Centaurus International Magazine of the History of Mathematics, Science and Technology | date=2000 | volume=42 | issue=3 | pages=159–179 | url=http://www.moses-egypt.net/star-map/senmut1-mapdate_en.as | accessdate=2007-10-21 | doi=10.1034/j.1600-0498.2000.420301.x|bibcode= 2000Cent...42..159V}}</ref>: Հնագույն աստղային քարտեզները կազմվել էին [[Միջագետք]]ի Բաբելոնյան աստղագետների կողմից մ.թ.ա. երկրորդ հազարամյակի վերջում, Քասսիտյանների օրոք (''ca.'' մ.թ.ա. 1531–1155).<ref name="north 1995 30 31">{{cite book | last=North | first=John | date=1995 | title=The Norton History of Astronomy and Cosmology | location=New York and London | pages=30–31 | publisher=W.W. Norton & Company | isbn=0-393-03656-1}}</ref>:

[[Ֆարնեզեի Ատլաս]]ը [[Հելլենականության դարաշրջան]]ի արձանի երկրորդ-դարյան նմանակն է, որը խորհրդանշում է [[Տիտաններ (դիցաբանություն)|Տիտան]] [[Ատլաս (դիցաբանություն)|Ատլասին]], ով պահում է [[երկրագունդ]]ը իր ուսերին։ Սա հնագույն պահպանված [[Հին Հունաստան|հին հույների]] համաստեղությունների մասին նկարագրությունն է, և ներառում է ցանցաշրջաններ, որոնք տալիս են կոորդինատային դիրքեր։ [[Պրեցեսսիա]]յի պատճառով, համաստեղությունների դիրքերը ժամանակի ընթացքում աստիճանաբար փոխվում է։ Հիմնվելով այս տեղեկությունների վրա, համաստեղությունները ցանկագրվել են մոտ {{nowrap|մ.թ.ա. 125 ± 55}} թվականին։ Այս դեպքը ցույց է տալիս, որ օգտագործվել էր հույն աստղագետ [[Հիպարքոս]]ի աստղային ցանկը։ցանկը<ref>{{cite journal | last=Schaefer | first=Bradley E. | title=The epoch of the constellations on the Farnese Atlas and their origin in Hipparchus's lost catalogue | journal=Journal for the History of Astronomy | volume=36/2 | issue=123 | pages=167–196 | date=May 2005 | bibcode=2005JHA....36..167S }}</ref>: