«Աֆղանական պատերազմ (2001-2014)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
չ Բոտ: կոսմետիկ փոփոխություններ
Տող 16.
|Կորուստներ2 =
}}
'''Աֆղանստանի պատերազմ (2001-2014)''' ({{lang-ru|Война в Афганистане (2001-2014)}}), ասիմետրիկ ռազմական հակամարտություն [[Անվտանգության աջակցության միջազգային ուժեր (ISAF)|Անվտանգության աջակցության միջազգային ուժերուժերի]]ի ({{lang-en|ISAF}}) և [[Թալիբան]] իսլամիստական կազմակերպության միջև, որը մինչ այդ վերահսկում էր [[Աֆղանստան]]ի մեծ մասը: Այդ պատերազմը համարվում է [[1978]] թվականից շարունակվող [[Աֆղանստանի քաղաքացիական պատերազմ]]ի փուլերից մեկը:
 
ԱՄՆ-ն ռազմագործողություն է անցկացրել Աֆղանստանում «Հարատև ազատություն» ռազմագործողությունն, որը սկսվել է [[2001]] թվականի [[սեպտեմբերի 11]]-ի ահաբեկչական գործողությանն ի պատասխան: Աֆղանստանում Անվտանգության աջակցության միջազգային ուժերը գործում են [[ՄԱԿ-ի Անվտանգության Խորհուրդ|ՄԱԿ-ի Անվտանգության Խորհրդի]] [[2001]] թվականի [[դեկտեմբերի 20]]-ի № 1386 բանաձևով<ref name="Резолюция 1386 СБ ООН">[http://daccess-dds-ny.un.org/doc/UNDOC/GEN/N01/708/57/PDF/N0170857.pdf Резолюция 1386 СБ ООН]</ref>: Դա ԱՄՆ-ի պատմության մեջ ամենաերկարատև պատերազմն է<ref>[http://www.nytimes.com/2011/06/20/world/asia/20assess.html?_r=0 Risks of Reversing the Afghanistan Surge] // «The New York Times» от 20 июня 2011</ref>:
 
[[2011]] թվականի [[հուլիս]]ից սկսվել է կոալիցիայի զորքերի դուրս բերումը Աֆղանստանից<ref>[http://www.huffingtonpost.com/2011/06/22/obama-afghanistan-troop-withdrawal_n_882451.html Obama Announces Afghanistan Troop Withdrawal In Speech To Nation]</ref>: [[2013]] թվականի հուլիսին անվտանգության ապահովումն երկրում փոխանցվել է տեղական ուժային կառույցներին, այդ պահից սկսած կոալիցիայի կոնտինգենտը օժանդակ դեր էր խաղում<ref>[http://itar-tass.com/mezhdunarodnaya-panorama/638008 НАТО передало контроль над обеспечением безопасности в Афганистане национальным силовым структурам]</ref><ref>[http://izvestia.ru/news/552164 США и НАТО передали полномочия афганским военным]</ref>: Փաստացիորեն պատերազմն ավարտվել է միայն ձևականորեն, իսկ իրականում այն շարունակվում էր:
 
== Նախապատմություն ==
[[1996]] թվականից մայրաքաղաքը և Աֆղանստանի տարածքի մեծ մասը վերահսկվում էր Թալիբան շարժման կողմից: Արդեն այդ ժամանակ ԱՄՆ-ի իշխանությունների կողմից փնտրվող ահաբեկիչ [[Ուսամա բեն Լադեն]]ը ապաստան է ստացել Աֆղանստանում<ref>[http://news.bbc.co.uk/hi/russian/news/newsid_1554000/1554926.stm США отвергают решение о бин Ладене]</ref>: Թալիբները հրաժարվում էին հանձնել բեն Լադենին նույնիսկ [[1998]] թվականին [[Քենիա]]յի և [[Տանզանիա]]յի ամերիկյան դեսպանատներում տեղի ունեցած պայթյուններից հետո: 2001 թվականի սեպտեմբերի 11-ի ահաբեկչություններից հետո ԱՄՆ նախագահ [[Ջորջ Ու. Բուշ|Ջորջ ԲուշԲուշը]]ը ահաբեկիչներին վերջնագիր է ներկայացրել՝ կարճ ժամանակահատվածում ամերիկյան արդարադատությանը հանձնել բեն Լադենին, ինչպես նաև ալ Քաիդայի ամբողջ ղեկավարությանը: [[Սեպտեմբերի 21]]-ին թալիբները պատասխանեցին մերժմամբ՝ հայտնելով, որ ԱՄՆ-ն ծանրակշիռ փաստարկներ չի ներկայացրել տվյալ կազմակերպության [[Նյու Յորք]]ի և [[Վաշինգտոն]]ի ահաբեկչություններին մասնակցության վերաբերյալ:
 
2001 թվականի սեպտեմբերի 22-ին երեք պետություններից երկուսն, որոնք ճանաչում էին [[Աֆղանստան Իսլամական Էմիրաթ]]ը ([[ԱՄԷ]] և [[Սաուդյան Արաբիա]]) Աֆղանստանի հետ խզեցին դիվանագիտական հարաբերությունները: Աֆղանստանից [[Իրան]] և [[Պակիստան]] փախստականների հսկայական հոսք է սկսվել:
Տող 35.
== Մասնակիցներ ==
=== Միջազգային ուժեր ===
[[Անվտանգության աջակցության միջազգային ուժեր (ISAF)|Անվտանգության աջակցության միջազգային ուժերուժերի]]ի (ISAF) ստեղծվել են [[ՄԱԿ-ի Անվտանգության Խորհուրդ|ՄԱԿ-ի Անվտանգության Խորհրդի]] [[2001]] թվականի [[դեկտեմբերի 20]]-ի № 1386 բանաձևին համապատասխան: Նրանց ներկայությունը երկրում թալիբների ռեժիմի տապալումից հետո անհրաժեշտ էր
<blockquote>Աֆղանական Ժամանակավոր մարմնին Քաբուլում և մոտակա տարածքներում անվտանգության ապահովման համար: Դա արվում էր նրա համար, որպեսզի Ժամանակավոր մարմինն, ինչպես նաև ՄԱԿ-ի աշխատակազմը գործեն անվտանգ պայմաններում<ref name="Резолюция 1386 СБ ООН"/>:</blockquote>
 
[[2003]] թվականի օգոստոսից ISAF հրամանատարությունն իրականացվում է [[ՆԱՏՕ]]-ի բլոկի կողմից: ISAF-ի կազմի մեջ մտել է 48 երկիր (մեծամասնությունը ՆԱՏՕ-ի անդամ), ամենամեծ թվակազմը ներկայացրել է ԱՄՆ-ն: