Վիքիպեդիա

«Մեծ ճգնաժամ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
No edit summary
Տող 1.
[[Պատկեր:Lange-MigrantMother02.jpg|upright=1.2|մինի|200px|Ճգնաժամի հետևանքով տուժած քաղաքացի ([[Ֆլորենս Օուենս Թոմփսոն]])]]
'''Մեծ ճգնաժամ''' համաշխարհային [[տնտեսական ճգնաժամ]], որը տեղի է ունեցել հիմնականում 1930-ական թվականներին և սկիզբ առել [[Միացյալ Նահանգներ]]ից: Մեծ ճգնաժամի ժամանակահատվածը տարբեր երկրներում տարվեր է, շատ երկրներում այն սկսվել է 1929 թվականին և ավարտվել 1941 թվականին<ref>John A. Garraty, ''The Great Depression'' (1986)</ref>: Այն ամենաերկար, ամենախորը և ամենասփռված տնտեսական ճգնաժամն էր 20-րդ դարում<ref name="ReferenceA">Charles Duhigg, "Depression, You Say? Check Those Safety Nets", ''The New York Times'', March 23, 2008.</ref>: 21-րդ դարում Մեծ ճգնաժամի օրինակը օգտագործում են համաշխարհային տնտեսական ճգնաժամները հաղթահարելու համար<ref>Barry Eichengreen, ''Hall of Mirrors: The Great Depression, The Great Recession, and the Uses-and Misuses-of History'' (2014)</ref>:
'''Մեծ ճգնաժամ''', [[տնտեսական ճգնաժամ]] էր, որ տեղի ունեցավ [[1929]]-[[1939]] թթ., չնայած որոշ երկրներում շարունակվեց մինչև [[1945]] թ.։ Մեծ ճգնաժամը սկիզբ առավ [[ԱՄՆ]]-ում և հետագայում տարածվեց ողջ աշխարհով մեկ։ Մեծ Ճգնաժամը հատկապես մեծ վնաս հասցրեց ԱՄՆ-ի, [[Մեծ Բրիտանիա]]յի, [[Կանադա]]յի, [[Գերմանիա]]յի և [[Ֆրանսիա]]յի տնտեսություններին։ Ճգնաժամի ազդեցությունն առավել զգալի է եղել 1929-[[1933]] թվականներին<ref>Քրիստինա Ռոմերի՝ «[[Բրիտանիկա հանրագիտարան|Բրիտանիկա]]» հանրագիտարանում տպագրված հոդվածում նշվում է, որ Մեծ ճգնաժամը շարունակվել է մոտավորապես մինչև 1939 թվականը: Տե՛ս http://elsa.berkeley.edu/~cromer/great_depression.pdf</ref>: 1930-ական թվականները համարվում են Մեծ ճգնաժամի ժամանակաշրջան։
 
Ճգնաժամը սկսվեց Միացյալ Նահանգներում երբ 1929 թվականի սեպտեմբերի 4-ին տեղի ունեցավ արժեթղթերի մեծ անկում, և համաշխարհային նորություններում այն հայտնի դարձավ 1929 թվականի հոկտեմբերի 29-ի ֆոնդային բորսաներ ինդեքսների աննախադեպ մեծ անկումից հետո (հայտնի որպես [[Ուոլ Սթրիթի անկում 1929|Սև չորեքշաբթի]]): 1929-ից 1932 թվականներին համաշխարհային [[Համախառն ներքին արդյունք|Համախառն ներքին արդյունքը (ՀՆԱ)]] ընկավ 15%-ով: Համեմատության համար, 2008-2009 թվականների համաշխարհային ճգնաժամի արդյունքում համաշխարհային ՀՆԱ-ն ընկավ մոտ 1%<ref>Roger Lowenstein, "History Repeating," [https://www.wsj.com/articles/book-review-hall-of-mirrors-by-barry-eichengreen-1421192283?autologin=y ''Wall Street Journal'' Jan 14, 2015]</ref>: Որոշ տնտեսություններ սկսեցին վերականգնվել 1930-ական թվականների կեսերից, սակայն շատ երկրներում Մեծ ճգնաժամի բացասական հետևանքները տևեցին մինչև [[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ]]ի սկիզբը<ref>Garraty, ''Great Depression'' (1986) ch1</ref>:
Մեծ ճգնաժամի հետևանքով առավել մեծ վնաս կրեցին արդյունաբերական քաղաքները, որոշ երկրներում գրեթե դադարեցվեց շինարարությունը։ Վճարունակ պահանջարկի նվազմանը զուգընթաց գյուղատնտեսական ապրանքների գները նվազեցին 40—60 %-ով։
 
Մեծ ճգնաժամը ծանր հարված հասցրեց և [[զարգացած երկիր|հարուստ]] և [[զարգացող երկիր|աղքատ]] երկրներին: [[Անձնական եկամուտ]]ը, հավաքված հարկերը, շահույթը և գները անկում ապրեցին, իսկ միջազհգային առևտուրը նվազեց ավելի քան 50%-ով: ԱՄՆ-ում գործազրկությունը հասավ 25%-ի, իսկ շատ երկրներում այդ ցուցանիշը 33% էր<ref name="Frank_Bernanke">{{cite book|last1=Frank|first1=Robert H.|last2=Bernanke|first2=Ben S.|title= Principles of Macroeconomics|publisher=McGraw-Hill/Irwin|year=2007|edition=3rd|page=98|isbn= 0-07-319397-6|volume=|url=|accessdate=|location=Boston}}</ref>:
 
Ամբողջ աշխարհի քաղաքներին մեծ հարված հասցվեց, հատկապես նրանց, որտեղ [[ծանր արդյունաբերություն]] մեծ տեղ էր գրավում: Համաշխարհային պահանջարկը մեծ անկում ապրեց: Գյուղատնտեսությունը նույնպես անմասն չմնաց, քանի որ հացահատիկի գները ընկան 60%-ով<ref name="USBLS">{{cite web|url=http://www.bls.gov/data/|title= Commodity Data|publisher=US Bureau of Labor Statistics|accessdate=2008-11-30}}</ref><ref>{{cite journal|author=Cochrane, Willard W.|authorlink=Willard Cochrane |title=Farm Prices, Myth and Reality|year=1958|page=15|ref= harv}}</ref><ref>{{cite journal|journal=[[League of Nations]]|title=World Economic Survey 1932–33| page=43|ref=harv}}</ref>:
 
== Ծանոթագրություններ ==
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Մեծ_ճգնաժամ» էջից