«Պագ»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Պագ''' ({{lang-hr|Pag}}, {{lang-it|Pago}}), կղզի [[Խորվաթիա|Խորվաթիայում,]] որը պատկանում է [[Ադրիատիկ ծով|Ադրիատիկ ծովի]]ի ավազանին: Գտնվում է [[Դալմաթիա|Դալմաթիայի]]յի կենտրոնում:

Կղզու մակերեսը կազմում է 284.56 կմ², ջրափնյա գծի երկարությունը 269.2 կմ <ref name="stat">[http://www.dzs.hr/Hrv_Eng/ljetopis/2005/01-tab.pdf Центральное бюро статистики Хорватии]</ref>: Պագի երկարությունը մոտ 60 կմ է, իսկ լայնությունը տատանվում է 2-ից 10 կմ խորության վրա: [[Դալմաթիա|Դալմաթիայի]]յի շատ կղզիների նման Պագ կղզին նույնպես ձգվում է հյուսիս-արևմուտքից դեպի հարավ-արևելք: Զբաղեցնում է հինգերորդ տեղը Խորվաթիայի կղզիների շարքում: [[2001]] թվականին կղզու բնակչությունը կազմել է 8398 մարդ, այդ ցուցանիշով զբաղեցնում է վեցերորդ տեղը [[Խորվաթիա|Խորվաթիայի]]յի կղզիների շարքում: Կղզում կա միայն երկու քաղաք` Նովալյա, որի բնակչությունը կազմում է 2078 մարդ և Պագը` 2701 մարդ: Կղզու մնացած բնակիչները ապրում են բազմաթիվ գյուղերում: Հարավային մասը անջատված է կղզուց և այդ վայրում կառուցվել է կամուրջ: Պագը [[Խորվաթիա|Խորվաթիայի]]յի միակ [[կղզի|կղզին]]ն է, որը վարչականորեն բաժանված է երկու [[Կոմսություն (այլ կիրառումներ)|կոմսության]]: Կղզու հյուսիսային մասը պատկանում է Լիցկո-Սենսկո կոմսությանը, իսկ հարավայինը` Զադարսկոին:

Պագ անունը նշվել է առաջին անգամ X-րդ դարում: 976 թվականին [[Բյուզանդական կայսրություն|Բյուզանդական]] կայսր Ստեփան Ջերժիսլավը նվաճել է կղզին: 1244 թվականին Խորվաթիա-Հունգարիայի թագավոր Բելի IV-ը քաղաքին տվել է Պագ ազատ թագավորական քաղաքի կարգավիճակը: XIV-րդ դարում [[Զադար|Զադարի]]ի և [[Վենետիկի]] միջև պատերազմում կղզին շատ տուժել է: 1403 թվականին կղզին վաճառվել է Վենետիկցի թագավոր Լադիսլավին, ում Վենետիկի հանրապետությունը պատկանում էր մինչև XVIII դարի վերջը: XV-րդ դարում, հաշվի առնելով թուրքական աճող սպառնալիքը քաղաքի բնակիչները որոշել են նոր քաղաք կառուցել հին քաղաքից մի քանի կիլոմետր հեռավորության վրա: Քաղաքի կառուցումը անցել է հայտնի ճարտարապետ և քանդակագործ [[Յուրա Դալմատինացիա|Յուրա Դալմատինացիայի]]յի նախագծով:

[[1918]]-[[1921]] թվականներին կղզին զավթել են իտալացիները, [[Առաջինառաջին համաշխարհային պատերազմ|առաջին համաշխարհային պատերազմից]]ից հետո այն դարձել է [[Հարավսլավիա|Հարավսլավիայի]]յի մի մասը:

[[1941]] թվականի հունիս-օգոստոսին կղզում գործել է մահվան ճամբար, որի միջով անցել են շուրջ 16 հազար բանտարկյալներ։ [[1944]] թվականի նոյեմբերի 1-ին [[գերմանացի]] որսորդները երկու նավով՝ Ուժ-202 և Ուժ-209 պայքար սկսեցին բրիտանական Ուիտլենդ և Եյվոն Վեյլ նավերի դեմ: Երկու գերմանական նավերն էլ ճիշտ ժամանականին կարողացան հաղթել հարավսլավական պարտիզաններին:

[[1991]] թվականին քաղաքացիական պատերազմների ժամանակ, երբ հռչակվեց [[Խորվաթիա|Խորվաթիայի]]յի անկախությունը, Պագը միակ կղզին էր, որն իրար էր կապում հյուսիս-հարավ ճանապարհները և շրջանցելով սերբական ափերը` կարողանում էր բեռներ մատակարարել:

Ինչպես Դալմաթիայի և մյուս կղզիների բնակչությունը այստեղ նույնպես զբաղվում են տուրիստական ծառայությամբ, [[Ձկնորսություն|ձկնորսությամբ]] և [[Գյուղատնտեսություն|գյուղատնտեսությամբ]]: Պագ կղզու բնակիչները զբաղվում են նաև հատուկ ոլորտի արտադրությամբ, ինչպիսին են ՝ պանրի, աղի և ժանյակի արտադրությունը: [[Գյուղատնտեսություն|Գյուղատնտեսության]] գլխավոր ուղղությունը ոչ թե [[Խաղողագործությունը Հայաստանում|խաղողագործությունն]] է, այլ [[Ոչխարներ|ոչխարներիոչխարներ]]ի բուծումը: [[Ոչխարաբուծություն|Ոչխարաբուծությունը]]ը կղզում հնագույն մեթոդ է: Այժմ կղզում ապրում է մոտ 40.000 ոչխար:

Կղզում գլխավորը [[աղ|աղի]]ի արտադրությունն է: Տարեկան արդյունահանվում է 33.000 տոննա [[աղ]], այսինքն արդյունահանվում է այնքան [[աղ]], որքան կազմում է [[Խորվաթիա|Խորվաթիայի]]յի 2/3 մասը:

[[Պանիր|Պանրի]] և [[ժանյակ|ժանյակի]]ի արտադրությունը կղզուն նույնպես բերում են տարեկան զգալի եկամուտներ:

Կղզի այցելող զբոսաշրջիկների թիվը, չնայած թվով զիջում է Բրաչե կամ Խվարե կղզուն, բայց վերջին տարիներին զբոսաշրջիկների թիվը կտրուկ աճել է:

Դեպի հյուսիս-արևելք Պագ քաղաքի մոտ [[2004]] թվականին կառուցվել է առաջին հողմային էլեկտրակայանը, որը տալիս էր 5.95 Մվտ հզորությամբ էներգիա: Կայանը իր մեջ ներառում է յոթ քամու տուրբիններ «Vestas V52» <ref>[http://www.adriawindpower.hr/VE_Ravna_1/ Adria Windpower]</ref>: Բնակիչների համար կղզին երբեմն դառնում է մահվան պատճառ<ref>[http://www.volovjareber.si/gradivo/literatura/FirstrecordsofdeadbatsfromwindfarmsinCroatia.pdf Zagmajster et al. (2007): First records of dead bats (Chiroptera) from wind farms in Croatia. Nyctalus 12(2-3): 234—237]</ref>:

Կղզին հյուսիսում կապված է երեք կիլոմետր երկարությամբ Պրինզա-Ժիգլեն և հարավ-արևմուտքում ավտոմոբիլային կամրջով: Այստեղ կա բավականին զարգացած ավտոմոբիլային ճանապարհների համակարգ: Վճարովի ավտոմայրուղիները բացակայում են, երկաթուղիների և ավիացիոն տերմինալների կարիք չկա:

* Պագ - գեղեցիկ քաղաք, որը ներկայացնում միջնադարյան քաղաքաշինական պլանավորման նմուշ: Այստեղ կա իշխանների և անավարտ եպիսկոպոսի պալատ, որը կառուցվել է քաղաքի մեջ: XVI դարում Յուրա Դալմատացիայի նախագծով կառուցվել է Սուրբ Մարգարիտա տաճարը:

* Նովալյա - հին, փոքր քաղաք, որը նույնպես համարվում է [[Խորվաթիա|Խորվաթիայի]]յի տեսարժան վայրերից մեկը: