«Չեխիայի սահմանադրություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ Բոտ: կոսմետիկ փոփոխություններ
Տող 1.
[[Պատկեր:Sbírka zákonů 1993 částka 001 strana 01.png|alt=|մինի|Չեխիայի հանրապետության տպագիր
սահմանադրության առաջին էջը <br /><br />
 
Տող 13.
 
 
'''Նպատակը՝''' փոխարինել 1960 թվականի Չեխոսլովակիայի սահմանադրությանը:
 
]]
'''Չեխիայի սահմանադրություն''' ({{lang-cz|Ústava České republiky}}), ընդունվել է [[Չեխիայի Ազգային խորհրդի]] կողմից՝ [[1992 թվական]]ի [[դեկտեմբերի 16]]-ին և օրինական ուժի մեջ մտել հաջորդ տարվա [[հունվարի 1]]-ից՝ փոխարինելով [[1960 թվական]]ի Չեխոսլովակիայի սահմանադրությանն ու թիվ 143/1968 սահմանադրական ակտին: Այնուհետև [[Չեխոսլովակիա]]ն խաղաղ բաժանվեց [[Չեխիա]]յի ու [[Սլովակիա]]յի:
Սահմանադրությունը Հիմնարար իրավունքների ու հիմնական ազատությունների խարտիայի հետ մեկտեղ համարվում է կարևոր սահմանադրական ակտ: Բաղկացած է նախաբանից և 8 գլխից:
 
== Չեխոսլովակիայի դաշնայնացում ==
Չեխոսլովակիայի սոցիալիստական հանրապետության Ազգային ժողովի 28-րդ գումարման ընթացքում՝ 1968 թվականի հոկտեմբերի 27-ին, Չեխիայի ու Սլովակիայի Ազգային խորհուրդների ու Չեխոսլովական կաբինետի հետ համատեղ ներկայացվեց Չեխոսլովակիայի դաշնության Սահմանադրական ակտը: 1969 թվականի հունվարի 1-ից օրինական ուժի մեջ մտնելուց հետո այն ստեղծեց Չեխիայի ու Սլովակիայի սոցիալիստական հանրապետությունները, որոնք դաշնության կազմում հավասարազոր էին:
Դաշնային սահմանադրության նոր անհրաժեշտությունն առաջին անգամ ներկայացվեց 1986 թվականի գարնանը՝ Չեխոսլովակիայի Կոմունիստական կուսակցության 17-րդ համագումարի ընթացքում:
 
== Դաշնության լուծարմանն ուղղված նախապատրաստական աշխատանքներ ==
1992 թվականի հունիսի 5-ին և 6-ին կայացան Չեխիայի ու Սլովակիայի դաշնային հանրապետության (խորհրդարանի), Չեխիայի Ազգային խորհրդի ու Սլովակիայի Ազգային խորհրդի ընտրությունները:
Չեխիայում հաղթանակ տարավ Քաղաքացիա-ժողովրդավարական կուսակցությունը, իսկ Սլովակիայում՝ Ժողովրդական Սլովակիա շարժում կուսակցությունը:
1992 թվականի հոկտեմբերի 19-ից 24-ը [[Կառլովի Վարի]]ում մեկնարկեցին աշխատանքները սահմանադրության վերջնական նախագծի ուղղությամբ:<ref>http://eurocrisislaw.eui.eu/country/czech-republic/topic/national-law-changes/</ref><br />
 
''Սահմանադրության առաջին գլխում'' ներկայացված են հիմնարար դրույթներ կառավարության, դատական ու քաղաքական համակարգերի, բնապահպանության, տարածքային ինքնակառավարման, սահմանադրական փոփոխությունների, միջազգային պայմանագրերի, տարածքային ամբողջականության, Չեխիայի քաղաքացիության ձեռբերման, մայրաքաղաքի ու պետության խորհրդանիշների մասին:<br />
 
''Երկրորդ գլխում'' ներկայացված է օրենսդիր մարմինը՝ խորհրդարանը, իր պալատներով ու անդամներով: Խորհրդարանը բաղկացած է Պատգամավորների պալատից ու Սենատից: Առաջինն ունի 200 անդամ, ովքեր ընտրվում են 4-ամյա ժամկետով՝ համամասնական ընտրակարգով: Երկրորդն ունի 81 անդամ, ովքեր ընտրվում են 6-ամյա ժամկետով՝ մեծամասնական ընտրակարգով:<br />
 
''Երրորդ գլխում'' ներկայացված է գործադիր իշխանությունը, որն իրականացնում են հանրապետության նախագահն ու կառավարությունը:
Տող 41.
''Ութերորդ գլուխը'' վերաբերում է հանրապետության ձևավորման առաջին ժամանակահատվածում ծառացած տարատեսակ խնդիրների իրավական կարգավորմանը:<ref>http://eur-lex.europa.eu/n-lex/info/info-cz/index_en</ref>
 
== Ծանոթագրություններ ==
{{Ծանցանկ}}