«Նկարելուկ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ ավելացվեց Կատեգորիա:Խորհրդանիշներ ՀոթՔաթ գործիքով |
չ Բոտ: կոսմետիկ փոփոխություններ |
||
Տող 5.
Վերը բերված բացատրության համաձայն, նկարելուկներ կամ նկարելուկի «նախահայրեր» կարող են համարել նաև հնագույն [[ժողովուրդ]]ների, այդ թվում՝ [[հայեր]]ի [[ժայռապատկեր]]ները, [[Սեպագիր|սեպագիր արձանագրությունները]], գաղափարագրերը, [[Հիերոգլիֆներ|մեհենագրերը]], տապանագրերն ու որմնագրերը։ Իսկ առաջին նկարելուկները ծնվել են [[Ֆրանսիա]]յում [[XV դար]]ում: Սկզբնապես [[Պիկարդիա]]յում (պատմական մարզ [[Ֆրանսիա]]յի հյուսիսում) ռեբուս էին անվանում ամենամյա [[դիմակահանդես]]ների այն հատուկ ելույթները, որոնք պատկերում էին տեղական կենցաղի սրամիտ տեսարաններ և կոչվում էին «օրվա նորություններ» (լատիներեն՝ ''De rebus, quae geruntur'', բառացիորեն՝ ''կատարվող գործերի մասին'')։ Ռեբուսներ էին պատկերվում նաև ասպետների [[վահան]]ներին, ազնվականների [[զինանշան]]ներին, [[մեդալ]]ներին, պանդոկների և արհեստանոցների ցուցանակներին, առևտրական տների անվանումներում, զանազան գրքերում, սպասքի առարկաների, հովհարների, քաղցրեղենի ու ծխախոտի տուփերի և, անգամ, տապանաքարերի վրա։ Միայն հետագայում ''ռեբուս'' բառն ստացավ այն նշանակությունը, որով կիրառվում է ներկայումս։ Նկարելուկի առաջին ժողովածուն լույս է տեսել Ֆրանսիայում [[1582]] թ. (կազմող՝ Է. Տաբուրո)։
[[Ռուսերեն]] առաջին նկարելուկը տպագրվել է [[1845]] թ. [[պետերբուրգ]]յան «Սովրեմեննիկ» ամսագրում։ [[Հայերեն]] նկարելուկի սկզբնավորման և տարածման մասին հայտնի տվյալներ չկան։ Նույնիսկ «[[Հայկական սովետական հանրագիտարան]]» ում և 4-հատորյա «Ինչ է: Ով է» մանկական [[հանրագիտարան]]ում նկարելուկի վերաբերյալ ընդհանրապես հիշատակություններ չկան։ Հայտնի են 1960-70 թթ. հրատարակված ժամանցային բնույթի մի քանի ժողովածուներ. Վարդան Պետրոսյանի գիրքը («Հաճելի զբաղմունք», «Հայաստան», Երևան, [[1969]]), որտեղ հիմնականում պարզ պատկերային նկարելուկներ են, և Գևորգ Գասպարյանի գիրքը («Հետաքրքիր ժամանց», «Հայաստան», Երևան, [[1975]]), որտեղ նկարելուկի լուծման համառոտ բացատրության հետ կան նաև նկարելուկների օրինակներ։ Պարբերական հանդեսներից նկարելուկներ տպագրվում էին «Պիոներ կանչ» (այժմ՝ «[[Կանչ (շաբաթաթերթ)|Կանչ»]]
Նկարելուկը զարգացում ապրեց, երբ սկսեց լույս տեսնել «[[9-րդ Հրաշալիք]]» շաբաթաթերթը (առաջին համարը՝ [[1994]] թ.)։ Հրանտ Վարդանյանի և [[Վաչագան Սարգսյան]]ի առաջարկով շրջանառության մեջ դրվեց [[հայերեն]] «նկարելուկ» բառը, որը դիմացավ [[տարի]]ների փորձությանը և այժմ լայնորեն օգտագործվում է։ Իր գոյության ընթացքում թերթը կիրառել է նկարելուկներ կազմելու բազմաբնույթ եղանակներ ու հնարքներ։ Թերթում ստեղծված ավանդույթների հիման վրա գրվեց [[Վաչագան Սարգսյան]]ի և Հրանտ Վարդանյանի «Նկարելուկները հայերենում» գիրքը<ref name="ReferenceA"/>:
Տող 36.
{{clear}}
=== Նկարելուկի այլ տեսակներ ===
==== «Գումարած-հանած» նկարելուկներ ====
Այս անվանումը նկարելուկն ստացել է այն պատճառով, որ այն կազմվում է գումարման և հանման մաթեմատիկական նշանների օգնությամբ՝ նախորդ բաղադրիչի անվանման տառերին ավելացնելով հաջորդի անվանման տառերը, կամ եղած տառերից հանելով հաջորդ բաղադրիչի անվանման տառերը։ Օրինակ՝ նկարելուկ 7 (''ԿԹԵԼ = ՁՈՒԿ - ՁՈՒ + ԹԱԿ - ԱԿ + ԵԼԱԿ - ԱԿ'')։[[Պատկեր:nkareluk-6.jpg|մինի|640px|Նկարելուկ 7]]
| |||