«Տարի»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
ավելացվել են տարվա եղանակներ, հայկական տոմարի հղում և այլ տվյալներ
Տող 1.
'''Տարին''' ժամանակի միավոր է, որը համապատասխանում է [[Երկիր|Երկիր մոլորակի]] առանցքի մեկ պտույտի տևողությանը [[Արեգակ]]ի շուրջ: Աստղագիտության մեջ այն համապատասխանում է Երկիր մոլորակի [[սիդերիկ պարբերություն|սիդերիկ պարբերությանը]]:
'''Տարին''' [[Երկիր|Երկրի]] իր առանցքով [[Արեգակ]]ի շուրջ [[սիդերիկ պարբերություն]]ն է: Երկրի առանցի թեքությունը տարվա ընթացքում ստեղծում է [[եղանակ]]ները, ինչի արդյուքնում փոխվում են նաև ցերեկվա և գիշերվա տևողություները: Տարվա ընթացքում փոխվում է չորս եղանակ, որոնք կոչվում են ''[[գարուն]]'', ''[[ամառ]]'', ''[[աշուն]]'' և ''[[ձմեռ]]'': [[Արևադարձային գոտիներ|Արևադարձային]] և [[Մերձարևադարձային կլիմա|Մերձարևադարձային]] գոտիներում և որոշ աշխարհագրական վայրերում եղանակի փոփոխությունները հիմնականում չեն զգացվում, փոխարենը լինում են չոր կամ թաց եղանակներ:
 
== Օրացուցային տարի ==
[[Օրացույցային տարի]]նտարին ցույց է տալի օրերի քանակը, որի ընթացքում Երկիրը մի ամբողջ շրջան է պտտվում [[Արեգակ|Արեգակի]] շուրդ: [[Գրիգորյան օրացույց|Գրիգորյան կամ ժամանակակից օրացույցով]] օրացույցային տարին բաժանվում է 12 ամիսների և ընդգրկում է ոչ նահանջ տարիներին 365 օր է, իսկ [[նահանջ տարի]]ներիններին՝ 366 օր:
 
Քանի որ [[Երկիր|Երկիր մոլորակի]] պտույտը Արեգակի շուրջ անընդմեջ և անհամաչափ դանդաղում է, [[Աստղագիտություն|աստղագիտական]] դիտարկումներին համաձայն որոշ տարինենին տարվա տևողությունը երկարացվում է [[Կոորդինացիոն վայրկյան|կոորդինացիոն վարկյանով]]:
 
Աստղագիտության մեջ տարվա սկզբի համարժեք չկա: Գրիգորյան օրացույցով տարին սկսում է հունվարի մեկին: Այլ օրացույցներում որպես տարվա սկիզբ հաճախ ընտրվել է գարնանային [[Գիշերահավասար|գիշերահավասարի]] օրը: Իսկ ըստ [[Հայկյան տոմար|հին հայկական օրացույցի]]՝ տարին սկսվում էր Նավասարդ ամսվա1-ին (համապատասխանում է օգոստոսի 11-ին)։ 
 
== Տարվա եղանակներ ==
Երկրի առանցի թեքությունը տարվա ընթացքում ստեղծում է [[եղանակ]]ները, ինչի արդյուքնում փոխվում են նաև ցերեկվա և գիշերվա տևողություները:
 
Տարին ընդունված է բաժանել չորս [[Տարվա եղանակներ|տարվա եղանակների]], որոնք կոչվում են [[գարուն]], [[ամառ]], [[աշուն]] և [[ձմեռ]]: Աստղագիտականորեն տարվա եղանակները իրարից բաժանվում են գիշերահավասարի և առավել երկար լուսային օրվա և գիշերվա օրերին: Օրացույցով տարվա եղանակների բաժանումը կարատվում է ամիսներին 1-ին օրով:
 
Հետխորհրդային երկրներում հիմնականում գործածվում է օրացուցային եղանակի սահմանումը: Իսկ եվրոպական երկրներում՝ հիմնակում աստղագիտական տարվա սահմանումը: Այսինքն՝ ասելով գարուն եվրոպացին հավանաբար նկատի կունենա մարտի 21-ից միչև հունիսի 21-ը ընկած ժամանակահատվածը, իսկ ռուսը՝ մարտի 1-ից մայիսի 31-ը:
 
== Այլ գործածումներ ==
 
=== Ուսումնական տարի ===
[[Կրթություն|Կրթության]] ոլորտում հաճախ օգտագործվում է [[Ուսումնական տարի|ուսումնական տարվա]] գաղափարը:
 
=== Ֆինանսական տարի ===
Որոշ երկրներում հաշվապահության մեչ օգտագործվում է ֆինանսական տարվա գաղափարը: Այն թույլ է տալիս [[Ձեռնարկություն|ձեռնարկություններին]] ընտրել տարեկան հաշվետվություն կազմելու և ներկայացնելու համար այլ սկզբի ժամկետ ընտրել:
 
[[Կատեգորիա:Ժամանակի չափման միավորներ]]
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Տարի» էջից