«Գերմանիայի պատմություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չNo edit summary
Տող 10.
== Գերմանիա տնտեսական և քաղաքական նվաճումնումնոր ==
[[Պատկեր:E germany-economy.jpg|250px|մինի|ձախից]]
Գերմանիա տնտեսական և քաղաքական նվաճումնումնորև քաղաաքականքաղաքական կյանքում տեղի ունեցան կարևոր տեղաշարժեր, որոնք դրսևորվեցին Ռեֆորմացիայում։ Կաթոլիկ եկեղեցու դեմ [[1517]] թվականին բռնկված շարժման գագաթնակետը հանդիսացավ գյուղացիական պատերազմը։ Այդ շարժումը, որը Ֆ․ էնգելսը բնութագրել է որպես առաջին բուրժուական հեղափոխությունը Եվրոպայում, պառակտվեց 3 ուղղությամբ՝ իշխանակաև, չափավորբյուրգերական և ժողվրդականռեֆորմացիայի, որը հասարակության հեղափոխական վերակառուցման կոչ էր անում։ Չնայած հերոսական պայքարին, գյուղացիական պատերազմը պարտություն կրեց։ Հաշտությունից հետո Գերմանիան բաժանվեց 2 լագերի՝ կաթոլի–կական և բողոքական իշխանությունների։15-17-րդ դարերում սկզբին երկիրը տնտեսական անկում էր ապրում։ Կայսրության ներսում 1618 թվականին բռնկված պատերազմը, որը վերածվեց համաևրոպականի, ծանր հետեանքներ ունեցավ երկրի սոցիալտնտեսական և քաղաքական զարգացման համար։ 1648 թվականի Վեստֆալյան հաշտությունը ամրապնդեց Գերմանիայի տարանջատումը առանձին (մոտ 300) պետություն իշխանությունների, որոնցից 16-17 դարերում․ ուժեղացան 2 խոշոր պետություններ՝ Ավստրիան և Պրուսիան։ 17-րդ դարի կեսին Ավստրիան իր իշխանությունը տարածեց Բելգիայի, Միլանի և Նեապոլիտանական թագավորության վրա, սակայն Պրուսիան, որն ուժեղացել էր Ֆրիդրիխի թագավորության ([[1774]]-[[1786]] թվականներ) շրջանում, սկսեց մրցակցել նրա հետ և Ավստրիական ժառանգության համար ([[1741]]-[[1748]]) ու Ցոթնամյա ([[1756]]-[[1763]]) պատերազմներում իրեն միացրեց Սիլեզիան։ Ավստրիան և Պրուսիան մասնակցեցին հեղափոխական, ապա նապոլեոնյան Ֆրանսիայի դեմ եվրոպական միապետների պատերազմներին։ 1806 թվականներին Գերմանիայի արևմտյան մասում, Նապոլեոնի հովանավորությամբ, կազմվեց Հռենոսյան միությունը։ Ավստրական զորքերի մի շարք պարտություններից հետո, [[1806]] թվականին, «Հռոմեական սրբազան կայսրությունը» վերացվեց։ Պարտություն կրեցին նաև պրուսացիները։ Պրուսիան կորցրեց իր հողերի գրեթե կեսը։ Նրա կառավարող շրջաններն ստիպված էին անցկացնել բուրժական բնույթի մասնակի բարեփոխումներ ([[1807]] թվականին վերացվեց գյուղացիների անձնական ճորտական կախվածությունը, [[1808]] թվականին մտցվեց քաղաքային նոր կառավարում, ռազմ, ռեֆորմ)։ Ռուսաստանում նապոլեոնյան բանակի ջախջախումից հետո, [[1813]] թվականին Գերմանիաի տերիտորիան ազատագրվեց նվաճողներից։ Վիեննայի կոնգրեսի որոշմամբ ստեղծվեց Գերմանիայի միությունը (39 պետություններից), որտեղ ղեկավար դեր էր խաղում Ավստրիան։ 19-րդ դարի 30-ական թվականներին․ Գերմանիայում սկսվեց արդյունաբերական հեղաշրջում։ [[1834]] թվականին ստեղծվեց Գերմանիայի մաքսային միությունը, որը նպաստեց ազգային շուկայի ձևավորմանը, արդյունաբերության ու առևտրի զարգացմանը։ [[1844]] թվականին տեղի ունեցավ Սիլեզիայի ջուլհակների ապստամբությունը։ 40-ական թվականներին․ Գերմանիաում ծնունդ առավ պրոլետարիատի գիտական աշխարհայացքը՝ մարքսիզմը, որի հիմնադիրներն էին գերմանական ժողովրդի մեծ զավակներ Կ․ Մարքսը ե Ֆ․ էնգելսը։ [[1844]]-[[1849]] թվականներին տեղի ունեցավ բուրժուազդեմոկրատական հեղափոխություն, որի գլխավոր խնդիրներն էին ազգային հարցի լուծումը, ֆեոդալա միապեաական վարչակարգի վերացումը, ագրարային հարցի դեմոկրատական լուծումը։ Բուրժուազիայի դավաճանական քաղաքականության հետևանքով հեղափոխությունը պարտություն կրեց (հանգամանորեն տես՝ Գերմանական բուրժուազդեմոկրատական հեղափոխություն [[1848]]-[[1849]] հոդվածում)։ [[1862]] թվականին Պրուսիայի թագավոր Վիլհելմ I կառավարության ղեկավար նշանակեց Բիսմարկին, որը Պրուսիայի շուրջը Գերմանիայի միավորումն իրականացրեց «երկթով ու արյունով»։ Այդ ուղղությամբ առաջին քայլերը եղան դանիական պատերազմը ([[1864]] թվական) և ավստրոպրուսակաև պատերազմը ([[1866]] թվական)։ Ավստրիայի պարտությունից հետո ՀՈրուսիան Մայն գետից հյուսիս գտնվող պետություններից իր գլխավորությամբ ստեղծեց հյուսիսգերմանական միությունը ([[1867]] թվական)։
 
== Գերմանիայի միավորման վերջին փուլ ==