«Ղարաբաղի կուսակալություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

[[1722]]-[[1728]] թվականների թուրք-պարսկական պատերազմի արդյունքում [[Ղարաբաղ]]ըկուսակալությունը միացվել էր Օսմանյան կայսրությանը։ [[1736]] թվականին Նադիր շահը այն կրկին միացրել է [[Իրան]]ին: [[1747]] թվականին կուսակալության տարածքի վրա ստեղծվում են [[Ղարաբաղի խանություն|Ղարաբաղի]] և [[Գանձակի խանություն]]ները:

[[Արցախ]]ի նշանավոր մելիքներից էին [[ԳյուլիստանԳյուլիստանի մելիքություն|Գյուլիստանի]]ի ([[Շահումյանի շրջան]]), [[ՋրաբերդՋրաբերդի մելիքություն|Ջրաբերդի]]ի ([[Մարտակերտի շրջան]]), [[ԽաչենԽաչենի մելիքություն|Խաչենի]]ի ([[Ասկերանի շրջան]]), [[ՎարանդաՎարանդայի մելիքություն|Վարանդայի]]յի ([[ՇուշիՇուշիի շրջան (Արցախ)|Շուշիի]]ի և [[Մարտունու շրջան (Արցախ)|Մարտունու]] շրջաններ), [[ԴիզակԴիզակի մելիքություն|Դիզակի]]ի ([[Հադրութի շրջան]]) մելիքությունները։ [[Սյունիք]]ում հայտնի էին [[Քաշաթաղ]]ի ([[Քարվաճառ|Քարվաճառի շրջան]]), [[Սյունիքի մարզ|Զանգեզուր]]ի ([[Սիսիան]]ի, [[Գորիս]]ի և [[Կապան]]ի շրջաններ) և [[Մեղրի]]ի մելիքությունները։ Ընդհուպ մինչև [[18]]-րդ դարը այս մելիքությունների բնակչությունը բացառապես հայկական էր։ Համաձայն ադրբեջանցիների՝ դեռ Լենկթեմուրը Արևելյան Հայաստանի տարածքներում բնակեցրել էր 50 000 ղաջարական թյուրքական ընտանիքներ<ref>[[Аббас-Кули-Ага Бакиханов]]. [http://www.vostlit.info/Texts/rus2/Bakihanov/frametext5.htm Гюлистан-и Ирам («История восточной части Кавказа»).] - Баку, 1991. - С.172. ''Часть каджаров некогда переселилась в Анатолию и Сирию. Эмир Теймур (Тамерлан) переселил 50 тысяч семейств каджаров в Кавказский край и поселил их в Эриване, Гандже и Карабаге, где они в течение времени еще более умножились. Многие из этих каджаров при сефевидских шахах были государственными деятелями и управляли Арменией и Ширваном. Это от них произошли эриванские и ганджинские ханы, из которых последние, по имени Зияд оглы, раньше были владыками земель от Худаферинского моста до деревни Шулавер, что выше Красного моста в Грузии.''</ref>: Ինչ վերաբերվում է կուսակալության մայրաքաղաք [[Գանձակ]]ին, ապա այն հիմնականում մուսուլմաններով, առաջին հերթին՝ պարսիկներով էր բնակեցված։ Գանձակը հայկական քաղաք չէր, հիմնվել էր արաբների տիրապետության ժամանակ՝ [[859]] թվականին՝ որպես [[Աղվանք]]ի (Առան) վարչական կենտրոն։ Այդ մասին նշում է նաև [[Կիրակոս Գանձակեցի]]ն՝ քաղաքը ներկայացնելով որպես սակավամարդ հայ, հիմնականում՝ պարսիկ բնակչությամբ քաղաք։ Գանձակը այդպես էլ չէր մտել ոչ Բագրատունյաց Հայաստանի, ոչ Զաքարյան իշխանապետության կազմում։ Այստեղ էր ծնվել աշխարհահռչակ պարսիկ բանաստեղծ [[Նիզամի Գյանջևի]]ն: