«Պորտուգալիա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Տող 193.
 
=== Աշխարհամարտեր և հետպատերազմյան շրջան ===
Պորտուգալիան [[առաջինԱռաջին համաշխարհային պատերազմ]]ին մասնակցում է [[Անտանտ]]ի կողմում՝ [[1916|1916 թվականին]] պատերազմ հայտարարելով [[Գերմանիա]]յին։ Այդ ժամանակահատվածում Պորտուգալիայում ուժեղանում է [[Հեղափոխական դեմոկրատներ|հեղափոխական]] ու [[Դեմոկրատական սոցիալիզմ|դեմոկրատական շարժումը։շարժումը]]։ Տնտեսական և քաղաքական ճգնաժամի աճի պայմաններում [[1926|1926 թվականին]] երկրում հաստատվում է գեներալ Կարմոնայի բռնատիրական վարչակարգը։ [[1932|1932 թվականին]] կառավարության ղեկն անցնում է [[Օլիվեյրա Սալազար|Օլիվեյրա Սալազարը]], ով հենվելով կալվածատերերի, ֆինանսիական օլիգարխիայի և եկեղեցական վերնախավի վրա ֆաշիստականացնում է երկիրը՝ արգելվելով բոլոր կուսակցությունների գործունեությունը։ [[Իսպանիայի հեղափոխական պատերազմ|Իսպանիայի հեղափոխական պատերազմի]] ժամանակ Պորտուգալիան աջակցում էր իսպանացի ֆաշիստներին և իտալա-գերմանական ինտերվենտներին։
 
[[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ|Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի]] սկզբնափուլում Պորտուգալիան ձևականորեն [[Չեզոքություն|չեզոք]] դիրք էր գրավում։ [[1940]]|1940-ական թվականների]] վերջին Պորտուգալիան սատարում է [[Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներին։Նահանգներ|Միացյալ Նահանգներին]]։ Այդ ճանապարհին պորտուգալացիների առաջին քայլը լինում է այն, որ երկիրը սկսում է անդամակցել [[ՆԱՏՕ]]|ՆԱՏՕ-ի ռազմաքաղաքական դաշինքին՝դաշինքին]]՝ [[1950 թվական|1950 թվականին]] ստորագրելով ''«անվտանգության փոխապահովման»'' երկկողմ համաձայնագիր։ [[1950]]|1950-ական թվականներին]] պորտուգալական գաղութներում ([[1951|1951 թվականից]] թվականից՝՝ «անդրծովյան նահանգներ») ստեղծվեցին քաղաքական կուսակցություններ, որոնք գլխավորեցին ազգային-ազատագրական շարժումն [[Անգոլա]]յում և [[Գվինեա Բիսաու]]ում։ [[1973|1973 թվականին]] անկախ է հռչակվում առաջին պորտուգալական գաղութը՝ [[Գվինեա Բիսաու|Գվինեա Բիսաուն]], որտեղ հաստատվում է հանրապետական կառավարման համակարգ։ Դեռևս [[1961|1961 թվականին]] պորտուգալական տիրապետությունից ազատագրվել էին [[Գոա|Գոան]], Դաման և Դիուն և վերամիավորվել [[Հնդկաստան]]ին։ Գաղութային պատերազմը հյուծում էր [[Պորտուգալիայի տնտեսությունը]], դժգոհություն առաջ բերում բնակչության մեջ և բանակում։ [[1974]]|1974 թվականի]] [[ապրիլի 25]]-ին ապստամբ զորքերը մտնում են քաղաքամայր [[Լիսաբոն]]։ Կաետանուի կառավարությունը տապալվում է, իսկ գեներալ դի Սպինոլան հռչակվում է [[Նախագահ|հանրապետության նախագահ։նախագահ]]։ Ներքաղաքական սուր պայքարը, Զինված ուժերի շարժման ներսում եղած հակասություններն ու կոնֆլիկտները, ձախերի շարքերում միասնության բացակայությունը, տնտեսական դժվարությունները և արևմտյան երկրների քաղաքական և տնտեսական ճնշումը [[1975|1975 թվականի]] վերջին լրջորեն բարդացրին իրավիճակը Պորտուգալիայում։ Չնայած դրան, ազգայնացվեցին արդյունաբերության հիմնական ճյուղերն ու բանկերը։
 
[[1975]]|1975 թվականի]] [[ապրիլ]]ին տեղի է ունենում սահմանադիր ժողովի ընտրություններ, որոնք ավարտվում են կառավարական կոալիցիայի հաղթանակով։ [[1976|1976 թվականի]] [[ապրիլ]]ին ընդունվում է [[Պորտուգալիայի սահմանադրություն|հանրապետության սահմանադրությունը]], որը երաշխավորում էր պորտուգալացիների քաղաքացիական իրավունքներն ու դեմոկրատական ազատությունները։
 
=== Կակաչների հեղափոխություն և Պորտուգալիայի Եվրաինտեգրման գործընթաց ===