Ավարտել է [[Մոսկվայի պետական համալսարան]]ը ([[1955]]) և Ստավրոպոլի գյուղատնտեսական ինստիտուտը ([[1967]])։ [[1966]]-[[1968]] թվականներին՝ [[ԽՄԿԿ]] Ստավրոպոլի քաղկոմի առաջին քարտուղար 1968-1978 թվականներին՝ Ստավրոպոլի երկրկոմի առաջին քարտուղար 1975-1985 թվականներին՝ ԽՄԿԿ ԿԿ քարտուղար (Քաղբյուրոյի անդամ՝ 1985-1990 թվականներին), 1988-1990 թվականին՝թվականներին՝ ԽՍՀՄ ԳԽ Նախագահության նախագահ։ ԽՍՀՄ փլուզումից հետո հիմնադրել է (1991 թվականից) Սոցիալ-տնտեսական և քաղաքագիտական հետազոտությունների միջազգային հիմնադրամ («Գորբաչով-ֆոնդ»), որի նախագահն Է։է։ Խաղաղության Նոբելյան մրցանակ (1990)։
== Գործունեություն ==
ԽՍՀՄ ղեկավարությունը Գորբաչովի գլխավորությամբ 1980-ական թվականների կեսերին, ձգտելով «նորոգել» խորհրդային ամբողջատիարկանամբողջատիրական համակարգը, այն դուրս բերել քաղաքական և տնտեսական [[ճգնաժամ]]ից, հռչակել Էէ, այսպես կոչված, [[Վերակառուցում (ԽՍՀՄ)|«վերակառուցման» քաղաքականություն]]։ Սկզբնական շրջանում որոշակի հաջողություններ արձանագրվել են [[Հրապարակայնություն (ԽՍՀՄ)|հրապարակայնության]] հաստատման, հասարակական կյանքի [[Ժողովրդավարություն|ժողովրդավարացման]], քաղաքական բազմակարծության արմատավորման, «[[սառը պատերազմ]]ի» ավարտի և այլ ուղություններով։ուղղություններով։ Սակայն այդ միջոցառումներով հնարավոր չի եղել կասեցնել երկրի տնտեսական և քաղաքական ճգնաժամը։ 1980-ական թվականների վերջին և 1990-ական թվականների սկզբին հակասությունների խորացման, «վերակառուցման» իրագործման անհետևողականության, գործաղրվողգործադրվող միջոցների սահմանափակության պատճառով հասարակական կյանքի բոլոր բնագավառներում ճգնաժամն ավելի է խորացել, և ԽՍՀՄ-ը փլուզվել Է։
