|
}}
'''Սոս Արտաշեսի Սարգսյան''' ([[հոկտեմբերի 24]], [[1929]], [[Ստեփանավան]] - [[սեպտեմբերի 26]], [[2013]], [[Երևան]]), թատրոնի և կինոյի հայ անվանի դերասան, [[ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ]]։'''
== '''Կենսագրություն''' ==
'''Ծնվել է 1929 թվականի հոկտեմբերի 24-ին Ստեփանավան քաղաքում։ 1948 թ. տեղափոխվել է Երևան և աշխատել [[Երևանի պատանի հանդիսատեսի թատրոն]]ում՝ որպես դերասան։ 1954 թ. ավարտել է Երևանի գեղարվեստաթատերական ինստիտուտի դերասանական ֆակուլտետը։ 1954-1991 թթ. եղել է Երևանի [[Գաբրիել Սունդուկյանի անվան ակադեմիական թատրոն]]ի դերասան։ 1991 թ. հիմնադրել է [[Համազգային թատրոն]]ը։ 1991 թ. նա թեկնածու է եղել նորանկախ Հայաստանի Հանրապետութեան նախագահութեան համար, Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութեան կուսակցութեան՝ թեկնածուն։ 1997-2006 թթ. [[Երևանի թատրոնի և կինոյի պետական ինստիտուտ]]Ի ռեկտորն է, 2006-ից՝ ինստիտուտի կառավարման խորհրդի նախագահը։ 2009 թ. ընտրվել է ՀՀ Հանրային խորհրդի անդամ։'''
'''Նկարահանվել է քառասունից ավելի գեղարվեստական ֆիլմերում, ինչպիսիք են՝ «Նվագախմբի տղաները»‚ «Եռանկյունի»‚ «Մենք ենք, մեր սարերը», «Նահապետ»‚ «Խաթաբալա», «Ձորի Միրո», «Սոլյարիս», Հայաստանում և ԽՍՀՄ մյուս տարածքում նկարահանված բազմաթիվ այլ ֆիլմերում։ Ռուսաստանցի բեմադրիչների նկարահանված ֆիլմերում առավել հայտնի են իր խաղացած ''Գիբարյանի'' (Տարկովսկու «Սոլյարիս»), ''թափառիկ արտիստի'' (Վ.Բորտկոյի «Առանց ընտանիքի»), ''Ֆեոֆան Պրոկոպովիչի'' ([[Ալեքսանդր Պուշկին|Ա.Պուշկինի]] «Միխայլո Լոմոնոսով») դերերը։'''
'''Մահացել է 2013 թվականի սեպտեմբերի 26-ին թոքերի բորբոքումից<ref>[http://news.am/arm/news/173175.html Մահացել է Սոս Սարգսյանը]</ref>։'''
'''ԽՍՀՄ եւ ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստ, Համազգային պետական թատրոնի հիմնադիր Սոս Սարգսյանի ծննդյան օրը՝ 2015 թվականի հոկտեմբերի 24-ին, Տերյան 65 հասցեում, որտեղ բնակվում էր վարպետը, բացվեց նրա հիշատակին նվիրված հուշատախտակը<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=VeJjFh6t6JM «Մշտական ներկայություն Սոս Սարգսյանին». Տերյան 65 հասցեում բացվեց Վարպետի հուշատախտակը]</ref>։'''
[[Պատկեր:Sos Sargsyan Monument, Stepanavan.jpg|մինի|[[Սոս Սարգսյանի հուշարձան (Ստեփանավան)|Սոս Սարգսյանի հուշարձանը Ստեփանավանում]]]]
[[Պատկեր:Սոս Սարգսյանի գերեզմանը, ArmAg.jpg|մինի|Սոս Սարգսյանի գերեզմանը [[Կոմիտասի անվան պանթեոն]]ում]]
[[Պատկեր:Սոս Սարգսյանի հուշատախտակը Երևանի Տերյան փողոցում (2).jpg|մինի|Սոս Սարգսյանի հուշատախտակը [[Տերյան փողոց (Երևան)|Երևանի Տերյան փողոցում]]]]
== '''Ֆիլմագրություն''' ==
* '''1960 - [[Նվագախմբի տղաները]]՝ ''Արտաշես'''''
* '''1961 - [[Լուսաբացից առաջ (ֆիլմ, 1961)|Լուսաբացից առաջ]]՝ ''Եգոր'''''
* '''1961 - [[Ճանապարհ (ֆիլմ, 1961)|Ճանապարհ]]՝ ''Դայան'''''
* '''1962 - [[Տերն ու ծառան (ֆիլմ)|Տերն ու ծառան]]՝ ''Մանաս'''''
* '''1964 - [[Տերտերի ուխտը (ֆիլմ)|Քահանայի ուխտը]]՝ ''քահանա'''''
* '''1967 - [[Եռանկյունի (Ֆիլմ)|Եռանկյունի]]՝ ''Մկրտիչ'''''
* '''1968 - [[Ապրում էր մի մարդ]]՝ ''Մուրադ'''''
* '''1969 - [[Գարուն ա, ձուն ա արել (Կոմիտաս)|Գարունա, ձյունա արել՝]] ''[[Կոմիտաս]]'''''
* '''1969 - [[Մենք ենք, մեր սարերը (ֆիլմ)|Մենք ենք, մեր սարերը]]՝ ''միլիցիայի լեյտենանտ'''''
* '''1970 - [[Լենինն ու Ալին]]՝ ''Ալի'''''
* '''1970 - [[Հեղնար աղբյուր (ֆիլմ)|Հեղնար աղբյուր]]՝ ''վարպետ Մկրտիչ'''''
* '''1971 - [[Խաթաբալա (ֆիլմ)|Խաթաբալա]]՝ ''Զամբախով'''''
* '''1972 - Սոլյարիս՝ ''Գիբարյան'''''
* '''1973 - [[Քաոս (ֆիլմ)|Քաոս]]՝ ''Սմբատ Ալիմյան'''''
* '''1973 - [[Ժայռը (ֆիլմ, 1973)|Ժայռը]]՝ ''Հայրապետ'''''
* '''1973 - [[Հնձան (ֆիլմ)|Հնձան]]՝ ''Վարդան'''''
* '''1974 - Պինդ քարը՝ ''Սեվոյան'''''
* '''1975 - [[Իմ սիրտը լեռներում է (ֆիլմ, 1975)|Իմ սիրտը լեռներում է]]՝ ''Բեն Ալեքսանդր'''''
* '''1975 - [[Այս կանաչ, կարմիր աշխարհը (ֆիլմ)|Այս կանաչ, կարմիր աշխարհը]]'''
* '''1975 - Ձեռք կբերես մարտադաշտում՝ ''Ապրեսյան'''''
* '''1976 - Եվ ապա դու ետ կգաս՝ ''Բաբայան'''''
* '''1976 - Ծնունդ՝ ''Մուրզա'''''
* '''1977 - [[Նահապետ (ֆիլմ)|Նահապետ]]՝ ''Նահապետ'''''
* '''1978 - [[Հուսո աստղ (ֆիլմ)|Հուսո աստղ]]՝ ''Մովսես'''''
* '''1978 - Հետաքննիչ հանձնաժողովը՝ ''Մադոյան Սարգիս'''''
* '''1979 - Կապույտ առյուծ՝ ''ոսկերիչ'''''
* '''1979 - Մահ ձիու վրա՝ ''Գայի հայրը'''''
* '''1979 - [[Ձորի Միրոն]]՝ ''Միրո'''''
* '''1979 - [[Կյանքի լավագույն կեսը|Կյանքի լավագույն օրերը]]'''
* '''1979 - [[Մահկանացուդ կնքիր թամբին]]՝ ''Գայի հայրը'''''
* '''1980 - [[Յոթ սարից այն կողմ]]՝ ''Հովսեփ'''''
* '''1982 - [[Գիքոր (ֆիլմ, 1982)|Գիքոր]]՝ ''Համբո'''''
* '''1984 - Առանց ընտանիքի՝ ''Վիտալիս (Կառլո Բալզանի)'''''
* '''1985 - [[Ճերմակ անուրջներ]]՝ ''Հակոբ'''''
* '''1985 - [[Խնձորի այգին (ֆիլմ)|Խնձորի այգին]]՝ ''Մարտին'''''
* '''1986 - Միխայլո Լոմոնոսով՝ ''Ֆեոֆան Պրոկոպովիչ'''''
* '''1986 - Մեկկոտոշավոր կովի նշանի տակ՝ ''Տոբի'''''
* '''1987 - Խաչմերուկի դեղատունը՝ ''Ադամյան'''''
* '''1987 - Հատակում՝ ''Սաթին'''''
* '''1987 - Քառյակ՝ ''Պետրոս'''''
* '''1988 - Համբարձում՝ ''Գալուստ'''''
* '''1988 - Ոճրագործի ընտանիքը (հեռուստաբեմադրություն)'''
* '''1989 - [[Եվ կրկնվելու է ամեն ինչ]]՝ ''Սահակ Խորենովիչ'''''
* '''1991 - Ձայն անապատում՝ ''բեմադրիչ'''''
* '''1992 - [[Որտե՞ղ էիր, մարդ աստծո (ֆիլմ)|Որտե՞ղ էիր, մարդ Աստծո]]՝ ''բժիշկ Ստեփան Եսայան (զառամյալ տարիքում)'''''
* '''1997 - [[Հարսնացուն Ջերմուկից (ֆիլմ)|Հարսնացուն Ջերմուկից]]՝ ''ինքը'''''
* '''2001 - [[Ուրախ ավտոբուս]]՝ ''քահանա'''''
* '''2001 - Լռության սիմֆոնիա'''
* '''2006 - Տերևաթափի բլյուզ՝ ''Արմեն Սահակովիչ'''''
* '''2006 - Փարոս'''
* '''2010 - Ես եմ'''
== '''Ծանոթագրություններ''' ==
{{ծանցանկ}}
== '''Երկեր''' ==
* '''Վարագույրից այս կողմ, Ե., 1991։'''
* '''Ընդհատում, Ե., 2000։ Մենք ու մերոնք..., Ե., 2001։'''
== '''Գրականություն''' ==
* '''Բալագյան Լ., Սոս Սարգսյան, Ե., 1989։'''
== '''Տես նաև''' ==
* [[Սոս Սարգսյանի հուշարձան (Ստեփանավան)|'''Սոս Սարգսյանի հուշարձան (Ստեփանավան)''']]
== '''Արտաքին հղումներ''' ==
* [http://www.sostheatre.am/hy/artistic-staff/26.html '''Համազգային պետական թատրոնի կայքում''']
* [http://www.anunner.com/name/biography/%D5%8D%D5%88%D5%8D_%D5%8D%D4%B1%D5%90%D4%B3%D5%8D%D5%85%D4%B1%D5%86_%D4%B1%D5%90%D5%8F%D4%B1%D5%87%D4%B5%D5%8D%D4%BB '''anunner.com կայքում''']
* [http://avproduction.am/?page=person&id=626 '''Սոս Սարգսյանը Էյ Վի Փրոդաքշն կայքում''']
{{Արտաքին հղումներ}}
{{Հայաստանի Հանրապետության Հանրային խորհրդի անդամներ}}
| 