«Ռազմական հեղաշրջում Զիմբաբվեում (2017)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Տող 33.
2017 թվականի հոկտեմբերի առաջին շաբաթում զգալի մեծացավ Զիմբաբվեի փոխնախագահ [[Էմերսոն Մնանգագվա]]յի ու Զիմբաբվեյի առաջին տիկին [[Գրեյս Մուգաբե]]ի միջև լարվածությունը<ref name="bbcnews">{{cw|url=http://www.bbc.com/news/world-africa-41530924|title=Zimbabwe succession row: Grace Mugabe warns of coup plot|publisher=[[BBC News]]|date=6 октября 2017|accessdate=15 ноября 2017}}</ref>: Մնանգագվան Մուգաբայի դրածոն էր ու նրա դաշնակիցը1960-ական թվականներին ընթացող [[Պատերազմ հարավային Ռոդեզիայում|անկախության պատերազմի]] ժամանակներից<ref name="abcnetau">{{cw|url=http://www.abc.net.au/news/2017-11-07/robert-mugabe-sacks-vp-seen-as-top-succession-candidate/9125040|title=Robert Mugabe fires 'disloyal' Zimbabwe VP Emmerson Mnangagwa, who was seen as successor|publisher={{нп5|ABC News (Австралия)|ABC News|en|ABC News (Australia)}}|date=7 ноября 2017|accessdate=15 ноября 2017}}</ref>: Էմերսոն Մնանգագավան 2017 թվականի օգոստոսին քաղաքական ցույցի ժամանակ հայտարարեց իր թունավորման մասին, որից հետո, օդային ճանապարհով, ստիպված էվակուացվեց Հարավային Աֆրիկայի հիվանդանոցներից մեկը՝ բուժման համար<ref name="bbcnews" />: Ընդ որում, Մնանգագվան նշեց իր հավատարմությունը իշխող՝ «Զիմբաբվեական աֆրիկյան ազգային միություն՝ հայրենասիրական ճակատ» կուսակցությանն ու նախագահ Մուգաբեյին՝ սուտ որակելով այն խոսակցությունները, որ Գրեյս Մուգաբեն պաղպաղակի օգնությամբ կազմակերպել է թունավորումը<ref name="bbcnews" />: Մնանգագվան, հայտնի է «Կոկորդիլոս» անվամբ, նա ղեկավարում է նույնանուն՝ «Կոկորդիլոսներ» խմբակցությունը, իսկ Գրեյս Մուգաբեն՝ Generation 40 խմբակցությունը: Նրանք երկուսն էլ [[Նախագահական ընտրությունները Զիմբաբվեյում (2018)|2018 թվականի նախագահական ընտրությունների]] շեմին պայքարում են կուսակցությունում առավել վերահսկողություն ունենալու համար<ref>{{cw|author=Blessing Zulu|url=https://www.voazimbabwe.com/a/zanu-pf-planning-to-hold-extra-ordinary-congress-to-decide-mnangagwas-fate/4068097.html|title=Zanu PF Planning to Hold Extra Ordinary Congress to Get Rid of VP Mnangagwa|publisher=[[Голос Америки]]|date=12 октября 2017|accessdate=15 ноября 2017}}</ref><ref name="tele" />: Միևնույն ժամանակ, 93-ամյա Մուգաբեն իշխում է մոտ 40 տարի: Գալիք ընտրություններում Մուգաբեի հնարավոր հաղթանակի մասին Գրեյս Մուգաբեն ասել է, որ նրա «դին անգամ, որպես թեկնածու» կհաղթի ընտրություններում<ref>{{cw|url=http://www.rbc.ru/photoreport/15/11/2017/5a0c063e9a7947d9fb244a94|title=Колдовской переворот: как Зимбабве перешла под контроль военных|publisher=[[РБК]]|date=15 ноября 2017|accessdate=15 ноября 2017}}</ref><ref>{{cw|url=https://meduza.io/feature/2017/11/15/vlast-v-zimbabve-zahvatili-voennye-oni-ne-hotyat-chtoby-posle-roberta-mugabe-prezidentom-stala-ego-zhena|title=Роберт Мугабе — под домашним арестом, его жена в бегах. Власть в Зимбабве захватили военные|publisher=[[Meduza]]|date=15 ноября 2017|accessdate=15 ноября 2017}}</ref>:
 
Ֆելեկեզելա Մֆոկոն՝ Զիմբաբվեյի երկրորդ փոխնախագահը, քննադատեց Մնանգագվային, հայտարարելով, որ Մնանգագվայի մեկնաբանությունըմեկնաբանությունները՝ օգոստոսյան միջադեպի մասին, միտված են թուլացնելու երկիրը, նախագահի իշխանությունը ու պառակտել կուսակցությունը, քանի որ բժիշկները եկել են այն եզրակացությանըեզրակացության, որ թունավորումը պայմանավորված է եղել փչացած սննդամտերքովսննդամթերքով<ref>{{cw|url=http://www.bbc.com/news/world-africa-41497822|title=Zimbabwe's Emmerson Mnangagwa criticised over poison claim|publisher=[[BBC News]]|date=4 октября 2017|accessdate=15 ноября 2017}}</ref>: 2017 թվականի հոկտեմբերի 6-ին Գրեյս Մուգաբեն հանդեսելույթ գալովունենալով Հարարայում[[Հարարե]]<nowiki/>ում, դուրսորի եկավժամանակ ծրագրվածխոսում խոսքի շրջանակիցէր երիտարդների իրավունքների ու հնարավորությունների մասին, խոսելիսդուրս եկավ նախօրոք գրված տեքստի շրջանակից, և հայտարարեց, որ իր կողմնակիցները մշտապես սպառնալիքներ են ստանում, որայն մասին, որ եթե Մնանգագվան չփոխարինի Մուգաբեյին, իրենքիրենց կսպանվենկսպանեն: ուՆա նաև նշել է, որ փոխնախագահին աջակցող ֆրակցիան, պատրաստում է պետական հեղաշրջում: Ինչպես նաև նաՆա հրապարակայնորեն հերքեց իր կապը թունավորման հետ և հռետորական ձևով ասաց. «Ինչո՞ւ պետք է սպանեմ նրան: Ես՝ նախագահի կինն եմ: Ո՞վ է Մնանգագվան, ո՞վ է նա»<ref>{{cw|url=http://www.herald.co.zw/first-lady-blasts-vp-mnangagwa/|title=First Lady blasts VP Mnangagwa|publisher={{нп5|The Herald (Зимбабве)|The Herald|en|The Herald (Zimbabwe)}}|date=6 октября 2017|accessdate=15 ноября 2017}}</ref><ref name="bbcnews" />:
 
Նոյեմբերի 4-ին ցույցի ժամանակ նախագահ Մուգաբեն առաջին անգամ հրապարակայնորեն քննադատեց Մնանգագվային, մինչդեռ առաջին տիկինը նրան անվանանվանել էր «հեղաշրջման հրահրող» և «վախկոտ»<ref name="abcnetau" />: Նոյեմբերի 6-ին Մուգաբեն Մնանգագվային հեռացրեց փոխնախագահի պաշտոնից<ref name="tele">{{cw|author=Peta Thornycroft |url=http://www.telegraph.co.uk/news/2017/11/06/robert-mugabe-fires-vice-president-zimbabwes-succession-battle/|title=Robert Mugabe fires vice president as Zimbabwe's succession battle intensifies|publisher=[[The Telegraph]]|date=6 ноября 2017|accessdate=15 ноября 2017}}</ref>: Տեղեկատվության նախարար՝նախարար Սայմոն Հայա-Մոյոյի հայտարարությունում նշվում էէր, որ Մնանգագվան «հետևողականորեն և համառորեն, անհարգալից վերաբերմունք, ստախոսություն ու անվստահելիություն» է ցուցաբերել<ref>{{cw|author=MacDonald Dzirutwe|url=https://www.reuters.com/article/us-zimbabwe-politics/zimbabwes-mugabe-sacks-vp-seen-as-top-succession-candidate-idUSKBN1D61WU|title=Zimbabwe's Mugabe sacks VP seen as top succession candidate|publisher=[[Reuters]]|date=6 ноября 2017|accessdate=15 ноября 2017}}</ref>: Դրանից հետո Մնանգագվան փախչեցփախավ երկրից, խոստանալով վերադառնալ ու կոչ արեց կուսակցության անդամներին հեռացնել նախագահին<ref name="theguardian">{{cw|url=https://www.theguardian.com/world/2017/nov/13/zimbabwe-army-chief-warns-military-could-step-in-over-party-purge|title=Zimbabwe army chief warns military could 'step in' over party purge|publisher=[[The Guardian]]|date=13 ноября 2017|accessdate=15 ноября 2017}}</ref>, ասելով: Մուգաբեյին հասցեագրված իր հայտարարության մեջ, նա նշեց, որ կուսակցությունը «ձեր և ձեր կնոջ սեփականությունը չէ, որպեսզի ձեր կամակատարները անեն այն ամենն, ինչ ձեզ հարմար է»<ref>{{cw|url=https://www.news24.com/Africa/Zimbabwe/breakingsacked-zimbabwe-vp-in-exile-vows-to-defy-mugabe-20171108|title=Sacked Zimbabwe VP in exile, vows to defy Mugabe|publisher={{нп5|News24|News24|en|News24}}|date=8 ноября 2017|accessdate=15 ноября 2017}}</ref>: Մինչդեռ, Մնանգագվայի կողմնակիցներից գրեթեմոտ հարյուրը, Գրեյս Մուգաբեյի կողմիցհրամանով, ենթարկվեցին կարգապահական պատժամիջոցների<ref>{{cw|url=http://www.foxnews.com/world/2017/11/14/us-tells-citizens-in-zimbabwe-to-shelter-in-place-as-troops-seen-in-capital.html|title=US tells citizens in Zimbabwe to shelter in place as troops seen in capital|publisher=[[Fox News]]|date=14 ноября 2017|accessdate=15 ноября 2017}}</ref>:
 
Մնանգագվայի հեռացումը, ըստ էության Գրեյս Մուգաբեյին թողեց, որպես Ռոբերտ Մուգաբեյի միակ ժառանգ<ref name="burke">{{cw|author=Jason Burke|url=https://www.theguardian.com/world/2017/nov/14/tensions-rise-in-zimbabwe-as-military-drives-through-outskirts-of-capital|title=Military urges calm in Zimbabwe after it seizes key sites in capital|publisher=[[The Guardian]]|date=15 ноября 2017|accessdate=15 ноября 2017}}</ref><ref name="theguardian" />: Մնանգագվան մեկն էր Մուգաբեյի վերջին քաղաքական դաշնակիցներից 1980 թվականի անկախությունից ի վեր, ով աջակցություն էր ստանում զիմբաբվեական բանակի մի քանի գնդապետներից, և մտածում էր, որ երկիրը պետք է կառավարեն միայն ազատագրական պատերազմի վերտարանները, որոնց թվում Գրեյս Մուգաբեն չեր մտնում<ref name="abcnetau"/>: Թեև Մուգաբեյի իշխանություն հենվում է զինվորական վերնախավի վրա, վերջին մի քանի տարիների ընթացքում պարբերաբար հեռացրեց հին վետերաններին կարևոր կուսակցական պաշտոններից և նրանց տեղը դրեց ռազմական փորձ չունեցող ավելի երիտասարդ պաշտոնյաների<ref name="burke" />: Այդ քայլը շատ ռիսկային էր, քանի որ Գրեյս Մուգաբեն դարձել էր հակասական ֆիգուր Զիմբաբվեյում, ով չէր կարողանում մեծ աջակցություն ստանալ կուսակցության վետերանների կողմից<ref name="cnn">{{cw|author=David McKenzie, Brent Swails, Angela Dewan|url=http://www.cnn.com/2017/11/14/africa/zimbabwe-military-chief-treasonable-conduct/index.html|title=Zimbabwe in turmoil after apparent military coup|publisher=[[CNN]]|date=15 ноября 2017|accessdate=15 ноября 2017}}</ref>: