«Սյուրռեալիզմ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ r2.7.1) (Ռոբոտը ավելացնում է․: als:Surrealismus |
No edit summary |
||
Տող 2.
{{wikify}}
'''Սյուրռեալիզմ
Սյուրռեալիզմը մի մշակութային շարժում է, որ սկսվել է վաղ 1920 –ական թվականներին, եւ հայտնի է այդ ուղղության մի քանի անդամների տեսողական արվեստի գործերով և գրվածքներով : Սյուրռեալիստների աշխատանքները տարբերում է անսպասելիության տարրը, անսպասելի զուգադրությունները, հումորը, այնուամենայնիվ շատ սյուրռեալիստ նկարիչներ և գրողներ առաջին հերթին վերաբերվում են իրենց աշխատանքին, որպես փիլիսոփայական շարժման արտահայտության: Հիմնադիր Անդրե Բրետոնը հստակ էր իր պնդման մեջ , որ սյուրռեալիզմը բարձր էր բոլոր հեղափոխական շարժումներից : Սյուրռեալիզմը զարգացավ դադիզմից առաջին համաշխարհային պատերազմի տարիներին :Շարժման ամենահայտնի կենտրոնը Փարիզն էր: 1920- ական թվաականներից շարժումը սկսեց տարածվել ամբողջ աշխարհով վերջիվերջո ազդելով տեսողական արվեստների, գրականության, կինոյի, շատ երկրների երաժշտության ինչպես նաև քաղաքական մտքի և փորձի,փիլիսոփայության և սոցիալական տեսության վրա :
Շարժման հիմնադրումը
Սյուրռալիստ բառը հորինել է Գիյոմ Ապպոլինեռը և առաջին անգամ հայտնվել է իր պիեսի առաջաբանում,որն առաջին անգամ կատարվել է 1917 թվականին : Առաջին համաշխարհային պատերազմը ցրեց գրողներին ու նկարիչներին ովքեր հաստատվել էին Փարիզում և այդ ընթացքում շատերը ընդգրկվեցին դադաիզմի հոսանքի մեջ հավատալով,որ չափից մեծ ռացիոնալ միտքը և բուրժուական արժեքները բերել էին պատերալիզմի կոնֆլիկտ աշխարհին: Դադաիստները բողոքում էին ներկայացումներով,գրվածքներով և արվեստի գործերով: Պատերազմի ավարտից հետո ,երբ նրանք վերադարձան Փարիզ, դադաիզմի գործունեությունը շարունակվեց:
Պատերազմի ժամանակ Անդրե Բրետոնը ով սովորել էր բժշկություն և հոգեբանություն ծառայում էր նյարդաբանական հիվանդանոցում որտող նա օգտագործեց Զիգմունդ Ֆռեյդի հոգեբանական մեթոդները զինվորների վրա ովքեր տառապում էին կոնտուզիայից: Հանդիպելով երիտասարդ գրող Ժակ Վաշեյին Բռետոնը զգաց,որ Վաշեն գրող Ալֆրեդ Ջերրիի հոգևոր որդին էր: Նրան գրավեց երիտասարդ գրողի հակահասարակական վերաբերմունքը և արհարանքը արվեստի ավանդույթների նկատմամբ : Հետագայում Բռետոնը գրեց.՚<<Գրականության մեջ ես հաջողությամբ հետևել եմ Ռեմբոյին,Ջերրիին, Ապպոլինեռին , Նուվոյին,Լոտռեմոնին,բայց դա Ժակ Վաշեն է ում ես պարտական եմ ամենաշատը>>:
Գալով Փարիզ Բռետոնը անդամագրվեց դադաիզմի գործունեությանը և հիմնադրեց ամսագիր Լուի Առագոնի և Ֆիլիպ Սուպոի հետ միասին:Նրամք սկսեցին փորձեր կատարեցին գրել մեխանիկորեն գրաքննության չենթարկելով իրենց մտքերը և հրատարակեցին գրվածքները ինչպես նաև իրենց երազները ամսագրում:Բռետոնը և Սուպոն ավելի են խորանում ավտոմատիզմի մեջ և գրում <<Մագնիսական Դաշտեր>> -ը 1920 թվականին: Շարունակելով գրել նրանք գրավեցին շատ նկարիչների ու գրողների, նրանք եկան այն մտքին, որ ավտոմատիզմը ամենալավ տակտիկան է հասարակական փոփոխության քան դադիզմի հարձակումը գերակա արժեքների վրա:Խումբը մեծացավ և նրա մեձ ընդգրկվեցին Բենժամին Պեռե,Ռենե Կռեվելը, Ռոբեռտ Դեսնոսը, Պոլ Ելուառդը,Մաքս Մորիսը ,Ժակ Բառոնը և այլն: Երբ նրանք զարգացրեցին իրենց փիլիսոփայությունը,նրանք հավատացին, որ սյուրռեaլիզմը պաշտպանելու է այն միտքը,որ հասարակ և պատկերավոր արտահայտությունները կենսական են և կարևոր,բայց նրանց դասավորության իմաստը պետք է բաց լինի ամբողջ երեվակայության համար համապատասխան Հեգելյան դիալեկտիկային: Նրանք նայեցին նաև Մարքսիստական դիալեկտիկայի և այնպիսի տեսաբանների աշխատանքի վրա ինչպիսիք են Վալտեր Բենժամինը և Հերբերտ Մռկուսը: Ֆռեյդի աշխատանքը ազատ ասսոցիացիաների հետ, երազի վերլուծությունները և անգիտակցությունը ամենամեծ կարևորությունը ուներ սյուրռեալիստների համար պատկերի ազատագրման զարգացող մեթոդների մեջ: Նրանք ընդունում էին անհատականացումը ,այն ժամանակ երբ մերժում էին հիմքային խելագարության միտքը : Ավելի ուշ Սալվադոր Դալին բացատրեց դա այսպես. << Կա միայն մեկ տարբերություն խելագարի և իմ միջև: Ես խելագար չեմ>>:
Բացի երազի վերլուծության օգտագործումից նրանք նշում էին,որ կարելի է մեկ պատկերում համատեղել այնպիսի տարրեր,որոնք չեն հանդիպում միասին,որպեսզի արտահայտեն անտրամաբանական և հիացնող տպավորություն: Բռետոնը ընդգրկեց հիացնող համապատասխանությունների միտքը իր 1924 թվականի մանիֆեստում 1918 թվականի բանաստեղծ Պիեռ Պառադիի ակնարկից հետո,որում ասված էր համապատասխանացում երկուսից ավելի կամ պակաս հեռավոր իրակոանություններ:Ինչքան մեծ է կապը երկու համապատասխանացված իրականությունների միջև հեռավորի և ճշմարիտի ,այնքան ուժեղ կլինի պատկերը,նրա էմոցիոնալ ուժը և բանեստեղծական իրականությունը: Խումբը նպատակադրվեց հեղափոխել մարդկային փորձը անձնական, ,մշակութային , հասարակական և քաղաքական առումներով: Նրանք ուզում էին ազատել մարդկանց կեղծբանականությունից, եւ սահմանափակող ձևերից ու կառուցվածքներից: Բրետոնը հայտարարեց, որ սյուռեալիզմի իսկական նպատակն էր հասարակական հեղափոխության երկար կյանքը և դա միայն:
աղբյուր անգլերեն վիքիփեդիա
== Այցելեք նաև ==
* [[Սալվադոր Դալի]]
|