«Մենախեմ Բեգին»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 6.
Բեգինի ամենանշանակալի ձեռքբերումը վարչապետի պաշտոնում 1979 թվականի Իսրայել-Եգիպտոս խաղաղության պայմանագրի ստորագրումն էր, որի համար նա և Անվար Սադաթը Խաղաղության Նոբելյան մրցանակին արժանացան։ [[Քեմփ Դեվիդի համաձայնագրեր]]ից հետո, [[Իսրայելի ռազմական ուժեր]]ը դուրս բերվեցին [[Սինայի թերակղզի|Սինայի թերակղզուց]], որը Եգիպտոսից գրավվել էր [[Վեցօրյա պատերազմ]]ի ընթացքում։ Հետագայում Բեգինի կառավարությունը օժանդակեց Արևմտյան ափի և Գազայի հատվածում Իսրայելի բնակավայրերի կառուցմանը։ Բեգինը լիազորեց Իրաքի Օսիրակի ատոմակայանի ռմբակոծումը և 1982 թվականին Լիբանան ներխուժումը ([[1982 թվականի Լիբանանյան պատերազմ]]): Իսրայելի ռազմական ներգրավվածությունը խորացավ և Իսրայելի դաշնակից քրիստոնիաների կողմից իրականացվող Սաբրայի և Շատիլայի կոտորածները ցնցեցին համաշխարհային հանրության կարծիքը,<ref>Gwertzman, Bernard. [https://select.nytimes.com/gst/abstract.html?res=FB0C17FC3B5C0C7A8DDDA00894DA484D81&scp=35&sq=massacre+lebanon&st=nyt Christian Militiamen Accused of a Massacre in Beirut Camps; U.S. Says the Toll is at Least 300]. ''The New York Times''. 19 September 1982.</ref> Բեգինն ավելի մեկուսացված դարձավ։<ref>Thompson, Ian. ''Primo Levi: A Life''. 2004, page 436.</ref> Քանի որ Իսրայելի ռազմական ուժերը խրվում էին Լիբանանում և տնտեսությունը տառապում էր հիպերինֆլյացիայից, Բեգինի վրա հասարակական ճնշումներն ուժգնացան։ 1982 թվականի նոյեմբերին կնոջ մահից հետո նա աստիճանաբար դուրս եկավ հասարակական կյանքից, 1983 թվականի հոկտեմբերին հրաժարական տվեց։
 
== Կենսագրություն ==
[[Պատկեր:BeginBeitar1935.jpg|thumb|Բեգինը ստուգում է [[Բետար]] զինվորական շարասյունը Լեհաստանում, 1939]]
Մենախեմ Բեգինը ծնվել է Զիվ Դով և Հասիա Բիգուն լեհական հրեաների ընտանիքում [[Բրեստ]]ում, այն ժամանակ այն կոչվում էր Բրեստ-Լիտովսկ և Ռուսաստանի Կայսրության մաս էր կազմում, այժմ Բելառուսի, որը հայտնի էր իր Տալմուդի գիտնականներով։ Նա երեք երեխաներից ամենափոքրն էր։<ref>[http://www.ibiblio.org/sullivan/bios/MenachemBegin-Bio.html Menachem Begin Biography<!-- Bot generated title -->]</ref> Մոր կողմից նա սերում էր հանրահայտ ռաբիններից։ Նրա հայրը անտառանյութի վաճառական էր, համայնքի ղեկավար և կրքոտ սիոնիստ և [[Թեոդոր Հերցլ]]ի երկրպագուն։ Նրա ծնունդն ընդունող մանկաբարձուհին [[Արիել Շարոն]]ի տատն եղել։<ref name="autogenerated1">{{cite news|url=https://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9C07E0DC1F39F93AA25752C1A962948260|work=The New York Times|first=Christopher|last=Lehmann-Haupt|title=Books Of The Times|date=19 November 1984}}</ref>
Տող 29.
[[Հոլոքոսթ]]ի ընթացքում, Բեգինի հայրը 1941 թվականի հունիսի վերջին նացիստների կողմից Բրեստի 5,000 շրջափակման մեջ ընկածներից մեկն էր։ Աշխատանքային ճամբար ուղարկվելու փոխարեն նրանք գնդակահարվեցին և խեղդվեցին գետում։ Նրա մայրը և ավագ եղբայրը նույնպես մահացան Հոլոքոստում։<ref name="betar.co.uk">[http://www.betar.co.uk/betaris/begin.php menachem begin<!-- Bot generated title -->]</ref>
 
=== Հրեական ընդհատակ ===
[[Պատկեր:AJI view 846.TIF|thumb|Իրգունի և Լեհիի անդամները [[Պաղեստին ոստիկանություն|Պաղեստին ոստիկանության]] փնտրվում են ցուցանակում։ Բեգինի լուսանկարը վերևի ձախ անկյունում է։]]
Բեգինը շատ արագ գերիշխող Մապայ կուսակցության կատաղի քննադատի անուն վաստակեց։ Նա քննադատում էր Մապային բրիտանացիների հետ չափից ավելի համագործակցելու մեջ, և պնդում էր, որ ոչնչացման եզրին կանգնած Եվրոպայի հրեաներին փրկելու միակ ճանապարհը՝ բրիտանացիներին ստիպել հեռանալ, այդպիսով Հրեական պետություն կարող է հիմնվել։ 1942 թվականին նա միացավ Իրգունին (''Etzel'')՝ ընդհատակյա սիոնիստական ռազմանակացված կազմակերպություն, որը 1931 թվականին անջատվեց Հագանահ հրեական գլխավոր ռազմական կազմակերպությունից։ 1944 թվականին Բեգինը Իրգունի ղեկավարությունը ստանձնեց՝ որոշելով ստիպել Բրիտանական կառավարությանը ամբողջովին դուրս բերել իր զորքերը Պաղեստինից։ Պաղեստինում հրեական պաշտոնական ղեկավար կազմակերպությունները՝ Իսրայելի հրեական գործակալությունը և Հրեական ազգային խորհուրդը, ձեռնպահ մնացին ուղղակիորեն մարտահրավեր նետել Բրիտանիայի իշխանություններին։ Նրանք համոզված էին, որ պատերազմից հետո Բրիտանիան կհիմնի Հրեական պետություն աջակցելու սիոնիստական գործին թե կոնսերվատորների և թե աշխատվորական կուսակցության մեջ։ Բեգինը որոշեց խզել համագործակցությունը պաշտոնական հաստատությունների հետ և Բրիտանական իշխանության դեմ զինված ապստամբություն սկսել՝ պատճառ բերելով, որ բրիտանացիները հրաժարվել են Բալֆուրի հռչակագրի խոստումներից և ընդունել [[1939 թվականի սպիտակ թուղթ]]ը, որը սահմանափակում էր հրեաների ներգաղթը Պաղեստին, ուժգնացնելով իրենց արաբամետ քաղաքականությունը։
 
Բեգին ուսումնասիրել էր [[Իռլանդական անկախության պատերազմ]]ը և [[Հնդկաստանի անկախության շարժում]]ը, և Իրգունի հրամանատարների հետ ապստամբություն ծրագրելու ընթացքում, մշակեց լծակների ռազմավարություն, որով նա հավատում էր կստիպի բրիտանացիներին հեռանալ։ Նա առաջարկեց պարտիզանական հարձակումների շարք, որոնք կստորացնեն բրիտանացիներին և կվնասեն նրանց հեղինակությանը, ինչը և կստիպի նրանց ռեպրեսիվ միջոցների դիմել, որոնք իրենց հերթին կօտարեն Իշուվին։ Բեգինը միջազգային լրատվամիջոցների ուշադրությունը հրավիրեց Պաղեստինը "ապակե տուն" դարձնելու և աշխարհը որպես դիտորդ ակցիային։ Սա միջազգային ուշադրություն կբերի և բրիտանական ռեպրեսիաները Իրգունի նկատմամբ գլոբալ համակրանք կառաջացնեն, որը և իր հերթին կբերի Բրիտանիայի հանդեպ քաղաքական ճնշման։ Ի վերջո բրիտանացիները ստիպված կլինեն ընտրություն կատարել շարունակական ռեպրեսիաների և հեռանալու միջև, և Բեգինը համոզված էր, որ վերջ ի վերջո բրիտանացիները կհեռանան։ Բացի այդ Բրիտանիայի ռազմական ուժերը չեն թողնի Գերմանիայի դեմ պատերազմը, միայն կառավարական և ոստիկանական ուժերը կմասնակցեն հարձակումներին, ռազմական ուժերը կարող են գործի դրվել պատերազմից հետո։ <ref name=Bell>Bell, Bowyer J.: ''Terror out of Zion'' (1976)</ref>1944 թվականի փետրվարի 1-ին Իրգունը ապստամբություն հայտարարեց։ Տասներկու օր անց Իրգունի խմբերը ռմբակոծեցին Բրիտանական մանդատի Երուսաղեմի, Թել Ավիվի և Հայֆայի ներգաղթի վարչության դատարկ գրասենյակները։ Հետագայում Իրգունը ռմբակոծեց այդ երեք քաղաքների հարկային վարչությունների գրասենյակները, որոնց հետևեցին ոստիկանության վրա հարձակումների շարքը, որում Իրգունի երկու զինյալ և վեց ոստիկան զոհվեցին։ Այդ ընթացքում Լեհին՝ ոստիկանության վրա հարձակումների շարքով, միացավ ապստամբությանը։ <ref name=Bell/> 1944 թվականի ընթացքում Իրգունի և Լեհիի հարձակումները ուժգնացան։ Այս գործողությունները ֆինանսավորվում էին հրեա վաճառականներից և տեղական ադամանդագործության ոլորտում ապահովագրության խարդախներից դրամ պարտադրաբար հավաքելով։<ref>[[Yehuda Bauer]], ''From Diplomacy to Resistance: A history of Jewish Palestine,'' Jewish Publication Society of America, Philadelphia, 1970 p.325.</ref>
1944 թվականի փետրվարի 1-ին Իրգունը ապստամբություն հայտարարեց։ Տասներկու օր անց Իրգունի խմբերը ռմբակոծեցին Բրիտանական մանդատի Երուսաղեմի, Թել Ավիվի և Հայֆայի ներգաղթի վարչության դատարկ գրասենյակները։ Հետագայում Իրգունը ռմբակոծեց այդ երեք քաղաքների հարկային վարչությունների գրասենյակները, որոնց հետևեցին ոստիկանության վրա հարձակումների շարքը, որում Իրգունի երկու զինյալ և վեց ոստիկան զոհվեցին։ Այդ ընթացքում Լեհին՝ ոստիկանության վրա հարձակումների շարքով, միացավ ապստամբությանը։ <ref name=Bell/>
1944 թվականի ընթացքում Իրգունի և Լեհիի հարձակումները ուժգնացան։ Այս գործողությունները ֆինանսավորվում էին հրեա վաճառականներից և տեղական ադամանդագործության ոլորտում ապահովագրության խարդախներից դրամ պարտադրաբար հավաքելով։<ref>[[Yehuda Bauer]], ''From Diplomacy to Resistance: A history of Jewish Palestine,'' Jewish Publication Society of America, Philadelphia, 1970 p.325.</ref>
[[Պատկեր:Begin-underground.jpg|thumb|Բեգինը "Rabbi Sassover" տեսքով կնոջ Ալիսայի և որդու Բենյամին Զիվի հետ, Թել Ավիվ, դեկտեմբեր 1946]]
[[Պատկեր:Begin1948.jpg|thumb|Բեգինը Իրգունի անդամների հետ, 1948]]
Տող 41 ⟶ 39՝
 
1945 թվականի ամռանը, երբ պարզ դարձավ, որ բրիտանացիները չէին պատրաստվում Հրեական պետություն հիմնել և զգալի հրեական ներգաղթ դեպի Պաղեստին թույլ չեն տա, հրեական հասարակական կարծիքը վճռականորեն տեղաշարժվեց ընդդեմ բրիտանացիների, և Հրեական իշխանությունները դաշինք կազմելու տրամադրությունները շոշափելու համար Իրգուն և Լեհի ներկայացուցիչներ ուղարկեցին։ Վերջնական արդյունքում Հրեական դիմադրության շարժում հիմնվեց, որի ներքո Իրգունը և Լեհին ձեռնարկեցին հակաբրիտանական գործողությունների համակարգված շարք։ 1945–46 թվականներին, մի քանի ամիս շարունակ, Իրգունը կռվում էր որպես Հրեական դիմադրության շարժման մաս։ [[Ագաթա գործողություն]]ից հետո, որի ընթացքում բրիտանացիները բազմաթիվ հրեաներ ձերբակալեցին, զենքի պահեստներ և Հրեական գործակալության շենքը գրավեցին, որտեղից շատ փաստաթղթեր հեռացրին, Բեգինը հրամայեց հարձակվել Քինգ Դեյվիդ հյուրանոցում գտնվող բրիտանական ռազմական և վարչական շտաբների վրա։ Գործողության թույտվություն Հագանայից ստացվեց ավելի ուշ։ Քինգ Դեյվիդ հյուրանոցի ռմբակոծման հետևանքով շենքի հարավային թևը փլուզվեց և 91 մարդ, հիմնականում բրիտանացի, արաբներ և հրեաներ զոհվեցին։
 
Ռմբակոծությից հետո փխրուն համագործակցությունը փլուզվեց, մասամբ հակառակ հրահանգների ռմբակոծությունը հյուրանոցում իրականացվել էր օրվա ամենաեռուն ժամանակահատվածում։ Դրանից հետո Հագանան հազվադեպ էր բրիտանական ուժերի դեմ հարձակումներ ձեռնարկում, կենտրոնանալով հիմնականում ապօրենի ներգաղթի արշավի վրա, քանի Հագանան երբեմն կիսատ միջոցների էր դիմում Իրգունի նկատմամբ, բրիտանացիների հետ լայնամասշտաբ համագործակցության այլևս երբեք չվերադարձավ։ Իրգունը և Լեհին շարունակեցին լայնածավալ ապստամբությունը բրիտանացիների դեմ, և Հագանայի հետ միասին , որը բրիտանացիներին ստիպեց լայն հանձնառություն վերցնել Պաղեստինի նկատմամբ, ինչը աստիճանաբար քամեց բրիտանական ֆինանսական միջոցները։ Անմիջապես Բեգինի կողմից հրաման տրված երեք գործողությունները, որոնք ազդեցին Բրիտանիայի հեղինակության անկման և հանրային դիմադրության աճի վրա, հատկապես ազդեցին բրիտանացիների հեռանալու վրա։ 1947 սեպտեմբերին Բրիտանական կառավարությունը քվեարկեց Պաղեստինը լքելու օգտին, և այդ տարվա նոյեմբերին Միացյալ Ազգերի Կազմակերպությունը հաստատեց երկիրը արաբների և հրեաների միջև բաժանելու բանաձևը հաստատեց։<ref name=Hoffman>Hoffman, Bruce: ''Anonymous Soldiers'' (2015)</ref><ref>Charters, David A.: ''The British Army and Jewish Insurgency in Palestine, 1945–47'' (1989), p. 63</ref>
 
1947 թվականի դեկտեմբերին, ՄԱԿ-ի քվեարկությունից անմիջապես հետո, Յիշուվի և Պաղեստինի արաբների միջև քաղաքացիական պատերազմ բռնկվեց։ Այդ ժամանակահատվածում Իրգունը հռվում էր Հագանայի և Լեհիի հետ միասին։ Հատկանշական գործողությունները, որոնց նրանք մասնակցեցին [[Ջաֆֆա]]յի համար կռիվը և Հորդանանի կողմից Երուսաղեմի հին քաղաքում հրեական թաղամասի պաշարումը։ Այդ ժամանակահատվածում Իրգունի ամենահակասական գործողությունը Լեհիի հետ արաբական Դեյր Յասին գյուղի վրա հարձակումն էր, որում հարյուրից ավելի գյուղացիներ և չորս հարձակվողներ սպանվեցին։ Հետագայում միջադեպը [[Դեյր Յասինի կոտորած]] անունը ստացավ, չնայած Իրգունի և Լեհիի աղբյուրները ժխտում են, որ կոտորած էր տեղի ունեցել։ Բեգին նաև բազմիցս սպառնում էր անկախություն հռչակել, եթե Հրեական գործակալությունը դա չանի։<ref name=Bell/>
 
Բրիտանացիների դեմ ապստամբության և արաբների դեմ քաղաքացիական պատերազմի ընթացքում, Բեգինը բաց ապրում էր տարբեր մտածածին անունների տակ, հաճախ մորուքով։ Բեգինը մինչև Begin would not come out of hiding until April 1948 թվականի ապրիլը ընդհատակից դուրս չեկավ, մինչև բրիտանացիները, որոնք դեռևս շարունակում էին Պաղեստինը վերահսկել, ամբողջովին դուրս չեկան։ Ապստամբության ընթացքում Բեգինը ամենաորոնվող մարդն էր և նրա գլխի համար, մեռած կամ կենդանի, [[ՌՀ5]]-ը 10,000 ֆունտ ստեռլինգ էր խոստացել։ Բեգինը ապստամբություն հայտարարելուց անմիջապես հետո ստիպված էր թաքնվել, երբ Ալիսան նկատեց, որ իրենց տանը հետևում են։ Նա սկզբում բնակվում էր Թել Ավիվի փոքր հյուրանոցի սենյակում, որի սեփականատերը համակրում էր Իրգունի գործին, և նրա կինը և որդին գաղտնի միացան երկու ամիս անց։ Նա որոշեց ավելի լավ է մորուք թողնել և բաց ապրել ուրիշ անվան տակ, քան լիովին թաքնվել։ He was aided by the fact that the British authorities possessed only two photographs of his likeness, of which one, which they believed to be his military identity card, bore only a slight resemblance to him, according to Begin, and were fed misinformation by [[Yaakov Meridor]] that he had had plastic surgery, and were thus confused over his appearance. Due to the British police conducting searches in the hotel's vicinity, he relocated to a Yemenite neighborhood in [[Petah Tikva]], and after a month, moved to the Hasidof neighborhood near [[Kfar Sirkin]], where he pretended to be a lawyer named Yisrael Halperin. After the British searched the area but missed the street where his house was located, Begin and his family moved to a new home on a Tel Aviv side street, where he assumed the name Yisrael Sassover and masqueraded as a rabbi. Following the King David Hotel bombing, when the British searched the entire city of Tel Aviv, Begin evaded capture by hiding in a secret compartment in his home.<ref name=Bell/> In 1947, he moved to the heart of Tel Aviv and took the identity of Dr. Yonah Koenigshoffer, the name he found on an abandoned passport in a library.
 
Իսրայելի անկախությանը հետևած տարիներին, Իրգունի ներդրումը բրիտանացիների հեռանալն արագացնելու գործում, թեժ վիճահարույց քննարկումների արժանացան, քանի որ տարբեր խմբակցություններ պայքարում էին Իսրայելի անկախությունը սեփականաշնորհելու համար։<ref>[[Tom Segev]], ''One Palestine, Complete: Jews and Arabs Under the British Mandate'', Henry Holt and Co. 2000, p. 490</ref> Բեգինը զայրանում էր, որ իրեն ներկայացնում են որպես ռազմատենչ դիսիդենտ։<ref>In his book ‘The Revolt’ (1951), Begin outlines the history of the Irgun’s fight against British rule.</ref>
 
=== ''Ալթալենա'' և 1948 Արաբա-Իսրայելական պատերազմ ===
[[Պատկեր:Altalena off Tel-Aviv beach.jpg|thumb|''Ալթանելան'' կրակի մեջ է]]
1948 մայիսի 14-ի Իսրայելի անկախության հռչակագրի հրապարակումից և [[1948 Արաբա-Իսրայելական պատերազմ]]ի սկսվելուց հետո, Իրգունը շարունակում էր պայքարել Հագանայի և Լեհիի դեմ։ 1948 թվականի մայիսի 15-ին Բեգինը ռադիոյով հայտարարեց, որ Իրգունը վերջապես դուրս է գալիս ընդհատակից։<ref>[http://www.begincenter.org.il/uploads/articles/english/Speech%20May%2015%201948.pdf Begin's Speech on Saturday 15 May 1948] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130929125301/http://www.begincenter.org.il/uploads/articles/english/Speech%20May%2015%201948.pdf |date=29 September 2013 }}</ref> Հունիսի 1-ին Բեգինը Դավիդ Բեն Գուրիոնի ժամանակավոր կառավարության հետ համաձայնագիր էր ստորագրել, որով Իրգունը համաձայնվում է պաշտոնապես հեռանալ և իր ուժերը միավորել նոր ձևավորվող Իսրայելի զինված ուժերի հետ։ {{Citation needed|date=August 2010}} but was not truthful of the armaments aboard the ''Altalena'' as it was scheduled to arrive during the cease-fire ordered by the United Nations and therefore would have put the State of Israel in peril as Britain was adamant the partition of Jewish and Arab Palestine would not occur. This delivery was the smoking gun Britain would need to urge the UN to end the partition action.
 
''Ալթալենա'' նավի Ֆրանսիայից դուրս գալուց հետո, Իսրայելի ժամանակավոր կառավարության ներկայացուցիչների (Բեն-Գուրիոնի գլխավորությամբ) և Իրգունի ներկայացուցիչների (Բեգինի գլխավորությամբ) ինտենսիվ բանակցություններ սկսվեցին։ Քննարկվող խնդիրների մեջ էին նավերի տեղավորումը և ռազմական կազմակերպությունների միջև բեռի բաշխումը։ ''Ալթալենայի'' խարիսխման վայրի համաձայնություն ձեռք բերվեց, մինչդեռ զենքի բաշխման հարցում կարծիքները բաժանվեցին։ Բեն Գուրիոնը համաձայնվեց Բեգինի սկզբնական առաջարկի հետ՝ զենքի 20% հատկացվի Իրգունի Երուսաղեմի գումարտակին, որը դեռևս առանձին էր կռվում։ Նրա երկրորդ խնդրանքն այն էր, որպեսզի մնացած զենքը հանձնվի Իրգունի նոր կազմավորված գումարտակներին, որը կառավարության ներկայացուցիչների կողմից մերժվեց, որոնք այդ խնդրանքը մեկնաբանեցին որպես "բանակի մեջ բանակ" ամրապնդելու պահանջ։
''Ալթալենան'' Կֆար Վիտկինի հասավ կիրակի կեսօրին, հունիսի 20։ Ափում սպասող Իրգունի անդամների մեջ էր նաև Մենախեմ Բեգինը, ով ժամանողներին ողջունեց մեծ ոգևորությամբ։ Ուղևորների իջնելուց հետո, ձկնորսական գյուղի [[Միխմորեթ]] ձկնորսական գյուղի բնակիչները օգնեցին ռազմական տեխնիկան բեռնաթափել։ Միևնույն ժամանակ կառավարությունը Թել Ավիվում շաբաթվա ժողով էր հրավիրել։ Բեն-Գուրիոնը ժողովին զեկուցեց ''Ալթալենայի'' ժամանումին նախորդած հանդիպումների մասին և անդրդվելի էր իր պահանջում, որ Բեգինը պետք է հանձնվի և հանձնի ողջ զենքը։
Տող 56 ⟶ 58՝
 
Բանավեճն ավարտվեց Իրգունին չեզոքացնելու և նավը և զենքը բռնագրավելու հրամանով՝ անհրաժեշտության դեպքում բանակին ուժ կիրառելու իրավունք տրվեց։ Այս որոշման իրականացումը հանձնարարվեց Ալեքսանդրոնի բրիգադին, Դան Իվենի (Epstein) գլխավորությամբ, որը հաջորդ օրը շրջապատեց Կֆար Վիտկին շրջանը։ Դան Իվենը հետևյալ վերջնագիրը հրապարակեց․
<blockquote>Պ․Պ. Բեգինին<br>Իսրայելի Պաշտպանության ուժերի Գլխավոր շտաբի պետի հատուկ հանձնարարությամբ ես լիազորված եմ Իսրայելի կառավարության անունից, իմ իրավասության շրջանակներում, Իսրայելի ափին գտնվող զենքը և ռազմական նյութերը առգրավել: Ես լիազորված եմ պահանջել, որ ձեր մոտ եղած զենքերը հանձնեք պահպանության համար և տեղեկացնել, որ դուք պետք է կապ հաստատեք գերագույն հրամանատարի հետ։ Ձեզնից պահանջվում է անհապաղ կատարել այս հրամանը: Եթե ​​դուք համաձայն չեք իրականացնել այս հրամանը, ես կօգտագործեմ իմ տրամադրության տակ գտնվող բոլոր միջոցները այն իրականացնելու համար՝ պահանջել ափին հասած զենքերը և փոխանցել Իսրայելի կառավարությանը: Ցանկանում եմ ձեզ տեղեկացնել, որ ամբողջ տարածքը շրջապատված է ամբողջովին զինված զորամասերով և զրահամեքենաներով և բոլոր ճանապարհները արգելափակված են: Ձեր հրաժարականի դեպքում, հետեւանքների համար ողջ պատասխանատվությունն ընկնում է ձեր վրա: Համաձայն ձեր պայմանավորվածությունների անզեն ներգաղթյալներին թույլատրվում է ճամփորդել դեպի ճամբարներ: Պատասխանի համար դուք ունեք տասը րոպե: <br> Դ.Ի., Բրիգադի հրամանատար</blockquote>
 
Ըստ Իվենի վերջնագիրն արվել էր "որպեսզի Իրգունի հրամանատարությանը երկար մտածելու ժամանակ չտրվի և անակնկալի բերել։" Բեգինը հրաժարվեց վերջնագրին արձագանքել, և միջնորդության բոլոր փորձերը ձախողվեցին։ Բեգինի չենթարկվելը հարված էր Իվենի հեղինակությանը, և բախումը արդեն անխուսափելի էր։ Հետևեցին ռազմական գործողություններ և շատ զոհեր եղան։ Հետագա արյունահեղությունը կանխելու համար, Կֆար Վիտկինի բնակիչները բանակցություններ սկսեցին Բեգինի տեղակալ [[Յակով Մորիդոր]]ի և Դան Իվենի միջև, որն ավարտվեց հրադադարով և զենքի փոխանցմամբ Իսրայելի պաշտմանական ուժերի տեղական հրամանատարին։
 
[[Պատկեր:Atalena crew.jpg|thumb|right|''Ալթալենայի'' անձնակազմի մի մասը։]]
Այդ ժամանակ ''Ալթալենան'' տարավ դեպի Թել Ավիվ, որտեղ Իրգունը ավելի շատ աջակիցներ ուներ։ Իրգունի շատ անդամներ, որ միացել էին ԻՊՈՒ-ին, թողել էին իրենց զինվորական բազաները և կուտակվել Տել Ավիվի ափին։ Նրանց և ԻՊՈՒ-երի միջև պայքար սկսվեց։ Ի պատասխան Բեն-Գուրիոնը հրամայեց մեծ ուժեր կենտրոնացնել Թել Ավիվի ափին և նավը ուժով վերցնել։ Ծանր հրետանի բերվեց տարածք, Բեն-Գուրիոնը նավը ռմբակոծելու հրաման տվեց։ Արկերից մեկը նավին հարվածեց, որը սկսեց այրվել։ Հետագայում Յիգալ Ալոնը՝ ափի զորքերի հրամանատարը, հայտարարեց, որ միայն հինգ կամ վեց արկ են կրակել, որպես նախազգուշական կրակոցներ, և նավին դիպչել են պատահաբար։<ref>Silver, Eric (1984) ''Begin: A Biography''. Weidenfeld and Nicolson, {{ISBN|0-297-78399-8}}. Page 107.</ref>
Տող 68 ⟶ 69՝
 
Մոտ մեկ տարի անց ''Ալթալենան'' շրջվել և ափից 15 մղոն հեռավորության վրա և խորտակվել։ <ref name="Altalena_PalYam">[http://www.palyam.org/English/IS/Kaplan_Aryeh_Kippy Aryeh Kaplan, ''This is the Way it Was'' at Palyam site]</ref>
==Քաղաքական կարիերա==
 
== Քաղաքական կարիերա ==
=== Հերութի ընդդիմադիր տարիներ ===
[[Պատկեր:Begin003.jpg|thumb|Բեգին; օգոստոս, 1948]]
1948 թվականի օգոստոսին Բեգինը և Իրգունի բարձրագույն հրամանատարությունը դուրս եկավ ընդհատակից և ձևավոևեց աջակողմյան քաղաքական կուսակցություն՝ [[Հերութ]] ("Ազատություն")։<ref>[https://www.knesset.gov.il/lexicon/eng/begin_eng.htm Menahem Begin (1913–1992)<!-- Bot generated title -->]</ref> Հերութ կուսակցությունը կարելի է համարել այժմեական [[Լիկուդ]] կուսակցության նախորդը։
 
1948 նոյեմբերին, Բեգինը ընտրական քարոզարշավով այցելեց ԱՄՆ։ Նրա այցի ընթացքում [[Ալբերտ Այնշտայն]]ը, [[Սիդնեյ Հուկ]]ը, [[Հանա Արենդտ]]ը և այլ հայտնի ամերիկացիներ և մի քանի ռաբիներ նամակ հրապարակեցին, որում Բեգինի Հերութ կուսակցությունը նկարագրվում էր որպես "ահաբեկչական աջակողմյան շովինիստական կազմակմակերպություն Պաղեստինում"<ref>{{cite news |last=Schuster |first=Ruth |title='This Day in Jewish History / N.Y. Times publishes letter by Einstein, other Jews accusing Menachem Begin of fascism |date=December 4, 2014 |work=Haaretz |url=http://www.haaretz.com/news/features/this-day-in-jewish-history/.premium-1.629813 }}</ref><ref>''"The Gun and the Olive Branch"'' p 472-473, David Hirst, quotes ''Lilienthal, Alfred M., The Zionist Connection, What Price Peace?, Dodd, Mead and Company, New York, 1978, pp.350–3'' – ''Albert Einstein joined other distinguished citizens in chiding these `Americans of national repute' for honoring a man whose party was `closely akin in its organization, methods, political philosophy and social appeal to the Nazi and Fascist parties'.'' See text at [http://phys4.harvard.edu/~wilson/NYTimes1948.html Harvard.edu] and image here [http://www.yayacanada.com/einstein_ltr_fascism.html]. Verified 5 December 2007.</ref><ref>[[Einstein]] had already publicly denounced the [[Revisionist Zionism|Revisionists]] in 1939; at the same time Rabbi [[Stephen Wise]] denounced the movement as, "Fascism in [[Yiddish]] or [[Hebrew]]." See Rosen, Robert N., ''Saving the Jews: Franklin D. Roosevelt and the Holocaust'', Thunder's Mouth Press, New York, 2006, p. 318.</ref>
 
1949 թվականի Իսրայելի առաջին ընտրություններում Հերութը 11.5 տոկոս արդյունքով 14 տեղ ստացավ, մինչդեռ Հացոհարը ստորին շեմը չանցավ և կարճ ժամանակ անց քանդվեց։ Սա Բեգինին թույլ տվեց օրինականորեն դառնալ Սիոնիզմի ռևիզիոնիստ թևի առաջնորդը։ 1950 թվականներին Բեգինին արգելված էր [[Միացյալ Թագավորություն]] մուտք գործել, քանի որ Բրիտանական կառավարությունը նրան համարում էր"տխրահռչակ Իրգուն ահաբեկչական կազմակերպության առաջնորդ"։<ref>http://www.haaretz.com/print-edition/news/british-documents-reveal-begin-refused-entry-to-u-k-in-1950s-1.371838</ref>
Տող 81 ⟶ 82՝
 
Բեն Գուրիոնի և Բեգինի անձնական թշնամանքը, վերաճեց Մապայի և Հերութի մեջ քաղաքական բևեռացման։ Բեգինը Մապային սուր քննադատում էր և մեղադրում բոլշևիզմի պարտադրման և խոր արմատավորված կոռուպցիայի մեջ։ Նա գերադասում էր կրել պաշտոնական կոստյում, ցուցադրելով օրենսդիրի չոր պահվածք, ընդգծելու Մապայի սոցիալիստական ոչ պաշտոնական կեցածքի միջև տարբերությունը։
 
Բեգինի և Բեն Գուրիոնի միջև ամենախիստ հակասությունը 1952 թվականին ստորագրած Իսրայելի և Արևմտյան Գերմանիայի միջև փոխհատուցման պայմանագրի շուրջ էր։ Բեգինը խստորեն դեմ էր պայմանագրին՝ պնդելով, որ դա հավասարազոր է հրեաների դեմ նացիստական ​​հանցագործությունների ներմանը։<ref>[http://www.jpost.com/servlet/Satellite?cid=1230111698016&pagename=JPost%2FJPArticle%2FPrinter, By George]{{dead link|date=June 2012}}</ref> Մինչ 1952 թվականի հունվարին համաձայնագիրը քննարկվում էր Քնեսեթում, նա Երուսաղեմում 15,000-անոց ցույց էր կազմակերպել, որտեղ զգացմունքային և դրամատիկ ելույթ ունեցավ, որով կոչ էր անում բռնի ուժով տապալել կառավարությունը։ Անդրադառնալով Ալթալենային, նա հայտարարեց, "երբ դու կրակում էիր թնդանոթով, ես մի կրակիր հրաման արձակեցի։ Այսօր ես կհրամայեմ 'Կրակի՛ր'"<ref>[See his Speech (Hebrew) http://lib.cet.ac.il/Pages/item.asp?item=7188]</ref> Բեգինի ելույթով քաջալերված ամբոխը երթով շարժվեց դեպի Քնեսեթ և քարեր շպրտեց պատուհաններ և ոստիկանների վրա, երբ նրանք միջամտեցին։ Հինգ ժամ տևած անկարգություններից հետո միայն ոստիկանությանը հաջողվեց ճնշել ապստամբներին ջրային թնդանոթների և արցունքաբեր գազի օգնությամբ։ Հարյուրավոր մարդիկ ձերբակալվեցին, 200 ապստամբներ, 140 ոստիկաններ և մի քանի Քնեսեթի անդամներ վիրավորվել էին։ Շատերը համարում էին, որ բռնության համար Բեգինն է մեղավոր, և արդյունքում նա մի քանի ամսով հեռացվեց Քնեսեթից։ Նրա վարքագիծը խիստ քննադատության դատապարտվեց հանրության կողմից, և նա սադրիչի անուն վաստակեց։ 1952 թվականի մարտին, փոխհատուցման բանակցությունների ընթացքում, Գերմանիայի փոստերից մեկում [[Կոնրադ Ադենաուեր]]ին հասցեագրված ծանրոց ռումբ էր հայտնաբերվել։ Վնասազերծման ընթացքում ռումբը պայթել էր և սպանել սակրավորներից մեկին և վիրավորել մյուս երկուսին։ Հինգ իսրայելցի, բոլորն էլ Իրգունի նախկին անդամաներ հետագայում Փարիզում ձերբակալվեցին հանցագործության մեջ ներգրավված լինելու համար։ Կանցլեր Ադենաուերը որոշեց գաղտնի պահել Իսրայելի ընդդիմադիր կուսակցության անդամների ներգրավվածությունը, այդպիսով խուսափելով հետագա արձագանքից։ Ավելի ուշ Իրգունի հինգ դավադիր անդամները առանց որևէ պատիժ կրելու, Ֆրանսիայից և Գերմանիայից արտաքսվեցին Իրայել։ Դեպքից 40 տարի անց, դավադիրներից մեկն իր հուշերում գրել էր, որ դավադրությունը կազմակերպվել էր Բեգինի կողմից։<ref>[https://www.theguardian.com/world/2006/jun/15/germany.lukeharding Menachem Begin plotted assassination attempt to kill German chancellor], Luke Harding, [[The Guardian]], 15 June 2006</ref><ref>Nachman Ben-Yehuda, [https://books.google.com/books?id=19ZMulluIgkC&pg=PA275&source=gbs_toc_r&cad=0_0#v=onepage&q=&f=false ''Political Assassinations by Jews: A Rhetorical Device for Justice''], SUNY Press, New York, 1993</ref><ref>[http://www.dw-world.de/dw/article/0,2144,2054061,00.html Report Says Begin Was Behind Adenauer Letter Bomb], Deutsche Welle, 13 June 2006</ref><ref>[http://www.haaretz.co.il/hasite/pages/ShArtPE.jhtml?itemNo=726635&contrassID=2&subContrassID=21&sbSubContrassID=0 Sudite: I sent the bomb on Begin's order], in Hebrew</ref>
 
=== Գահալ և միասնական կառավարություն ===
Հաջորդ տարիներին Բեգինը չկարողացավ հասնել ընտրական թափանցիկության, և Հերութը իր 17 տեղով մինչև 1961 թվականը շատ հեռու մնաց Աշխատավորական կուսակցությունից։ 1965 թվականին Հերութը և Լիբերալ կուսակցությունը միավորվեցին Բեգինի առաջնորդության ներքո և կազմեցին Գահալ կուսակցությունը, բայց այդ տարի կրկին ձախողեցին ավելի շատ տեղ զբաղեցնելու նպատակը։ 1966 թվականին, Հերութ կուսակցության համագումարի ընթացքում, երիտասարդ Էհուդ Օլմերտը մարտահրավեր նետեց, պահանջելով նրա հրաժարականը։ Բեգինը հայտարարեց, որ ինքը կհեռանա կուսակցության առաջնորդությունից, սակայն որոշումն անմիջապես փոխեց, երբ ամբոխը նրան խնդրեց մնալ։ 1967 թվականի հունիսին, վեցօրյա պատեչազմի սկսվելու օրը, Գահալը միացավ ազգային միասնության կառավարությանը, որը գլխավորում էր Լևի Էշկոլը Հավասարեցում կուսակցությունից։ Արդյունքում Բեգինն առաջին անգամ ընդգրկեց կառավարության կազմում՝ նախարար առանց պորտֆելի։ Այդ ժամանակ Ռաֆֆի կուսակցությունը նույնպես միացավ միասնական կառավարությանը, արդյունքում Մոշե Դայանը դարձավ պաշտպանության նախարար։ Գահալի ներգրավվածությունը կառավարության կազմում տևեց մինչև 1970 թվականի օգոստոսը, երբ Բեգւնն ւ Գահալը լքեցին կառավարությունը վարչապետ Գոլդա Մեերի հետ Ռոջերսի պլանի և Սուեզի ջրանցքի երկայնքով Եգիպտոսի հետ կրակի դադարեցման հետ կապված տարաձայնությունների պատճառով,<ref>[[Newsweek]] 30 May 1977, ''The Zealot'', <blockquote> But he quit in 1970 when Prime Minister Golda Meir, under pressure from Washington, renewed a cease-fire with Egypt along the Suez Canal.</blockquote></ref> Other sources, including [[William B. Quandt]], note that the Labor party, by formally accepting [[UN 242]] in mid-1970, had accepted "peace for withdrawal" on all fronts, and because of this Begin had left the unity government. On 5 August, Begin explained before the Knesset why he was resigning from the cabinet. He said, "As far as we are concerned, what do the words 'withdrawal from territories administered since 1967 by Israel' mean other than Judea and Samaria. Not all the territories; but by all opinion, most of them."<ref>[[William B. Quandt]], ''Peace Process, American Diplomacy and the Arab-Israeli Conflict since 1967'', p194, ff</ref>
 
=== Լիկուդի նախագահություն ===
[[Պատկեր:Flickr - Government Press Office (GPO) - Begin in the Knesset.jpg|thumb|Բեգինի ելույթը Քնեսեթում, 1974]]
1973 թվականին Բեգինը համաձայնվում է Արիել Շարոնի ծրագրին՝ ստեղծել ընդդիմադիր կուսակցությունների ավելի մեծ դաշինք, որում ընդգրկվեցին Գահալը, Ազատ Կենտրոնը և այլ փոքր խմբեր։ Նրանք Լիկուդ ("Կոնսոլիդացիա") անվանմամբ դաշինք ձևավորեցին։ Նույն տարվա ընտրություններում Լիկուդը 39 տեղ ստացավ, դեռևս ընդդիմություն մնալով։
 
Սակայն Յոմ Կիպուրի պատերազմի հետևանքները համատարած հիասթափություն առաջացրին Հավասարեցում կուսակցության նկատմամբ։ Պատերազմի ընթացքում կառավարության ոչ ադեկվատ գործողությունների քննադատությունը բերեց համատարած դժգոհության։ Personifying the antithesis to the Alignment's socialist ethos, Begin appealed to many [[Mizrahi]] Israelis, mostly first and second generation [[Jewish exodus from Arab lands|Jewish refugees from Arab countries]], who felt they were continuously being treated by the establishment as second-class citizens. His open embrace of Judaism stood in stark contrast to the Alignment's secularism, which alienated Mizrahi voters and drew many of them to support Begin, becoming his burgeoning political base. In the years 1974–77 [[Yitzhak Rabin]]'s government suffered from instability due to infighting within the labor party (Rabin and [[Shimon Peres]]) and the shift to the right by the National Religious Party, as well as numerous corruption scandals. All these weakened the labor camp and finally allowed Begin to capture the center stage of Israeli politics.
==Իսրայելի վարչապետ==
 
== Իսրայելի վարչապետ ==
=== 1977 թվականի ընտրական հաղթանակը ===
[[Պատկեր:Menachem Begin 1978.jpg|thumb|Մենախեմ Բեգին, 1978]]
 
1977 թվականի մայիսի 17-ին, Լիկուդը Բեգինի գլխավորությամբ հաղթեց Իսրայելի խորհրդարանական ընտրություններում և դարձավ ամենամեծ կուսակցությունը Քնեսեթում։
Հատնի է, որ «Mahapakh» - ը («ապստամբություն»), ընտրությունների արդյունքները սեյսմիկ հետևանքներ ունեցան, քանի որ Իսրայելի պատմության մեջ առաջին անգամ «Հավաստիացում / Mapai» - ից տարբեր կուսակցություն, կառավարություն ձևավորելու հնարավորություն ստացավ, որը հաջողությամբ վերջ դրեց Իսրայելի քաղաքականության մեջ մինչ այժմ անհաղթահարելի ձախերի տիրապետությանը: Լիկուդի ընտրական հաղթանակը նշանակում էր իսրայելական հասարակության հիմնարար վերակառուցում, որտեղ հիմնադիր սոցիալիստ Աշքենազիի վերնախավը փոխարինվեց մարգինալիզացված Մզրաիի եւ հրեա-կրոնական համայնքների կոալիցիայով `նպաստելով սոցիալապես պահպանողական և տնտեսապես ազատական օրակարգի: