«Ստենտավորում»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չNo edit summary
Տող 1.
[[Պատկեր:PTCA stent NIH.gif|մինի|Կորոնային անգիոպլաստիկայի և ստենտների տեղադրման դիագրամ]]
 
'''Ստենտավորում,'''- բժշկական միջամտություն, որը կատարվում է ստենտի տեղադրման համար և տեղադրվում է մարդկանց կամ կենդանիների օրգանների [[անոթ]]ներում, օրինակ՝ սրտի կամ [[ուղեղ]]ի արյան կորոնային անոթներ, ապահովվումապահովում է տարածքի ընդլայնում, նեղացվում է պաթոլոգիական գործընթացով:
 
[[Պատկեր:Taxus stent FDA.jpg|left|մինի|Կորոնային ստենտի օրինակ: Այս Taxus stent- ը պիտակավորվում է որպես թմրամիջոցների արտանետման ստենտ:]]
Տող 9.
Մեր օրերում սրտի անբավարարությունը հանդիսանում է ազգի մահվան հիմնական պատճառներից մեկը: Մեծամասամբ [[սիրտ]]-անոթային անբավարվածության հիվանդությունները հայտնաբերվում են 50 տարեկանից բարձր մարդկանց մոտ, բայց ներկայիս ապրելակերպը, վատ էկոլոգիան նպաստում են, որ այս ռիսկային խումբն ավելի երիտասարդանա: Ստենտավորումը պետք չէ շփոթել զոնդավորման հետ, որը բացում է տարածք ստենտի համար:
 
'''[[Սիրտ]] -''' - հզոր պոմպի պես ղեկավարում է սրտի արյունատար համակարգը, և ապահովվումապահովում արյան շրջանառությունը: Արյան շրջանառության ժամանակ օրգաններըօրգաններին և հյուսվածքներըհյուսվածքներին մատակարարվում է սննդային նյութերովնյութեր և [[Թթվածին|թթվածնովթթվածին]], առանց որի իրենքորի՝ կմահանան: Այս աշխատանքը իրականացնելու համար սրտին անհրաժեշտ է բավականին շատ թթվածին, որի համար պատասխանատու էեն կորոնային զարկերակները: Անոթների Պաթոլոգիական փոփոխությունը հանգեցնում են անհամեմատ վատ արյան մատակարարմանըմատակարարմանը՝ սիրտ, որն էլ իր հեթին հանգեցնում է լուրջ սրտսիրտ-անոթային հիվանդություններին:
 
'''ԱթեռոսկրելոզԱթերոսկրելոզ'''- Ամենատարածվածամենատարածված հիվանդություններից է, որը ազդում է զարկերակների վրա: Աստիճանաբար զարկերակի անոթի ներքին թաղանթի պատի նեղացում: Անոթների և հյուսվածքների տարածքների նեղացումը հանգեցնում է դանդաղ դեֆորմացիայի, և դրանով էլ առաջացնում օրգանների հիվանդություններինհիվանդություններ: Մարդկանց սրտի անբավարար [[Արյուն|արյան]] մատակարարման դեպքում մարդը կարող է ունենալ հետևյալ ախտանիշները .
'''[[Սիրտ]]''' - հզոր պոմպի պես ղեկավարում է սրտի արյունատար համակարգը, և ապահովվում արյան շրջանառությունը: Արյան շրջանառության ժամանակ օրգանները և հյուսվածքները մատակարարվում է սննդային նյութերով և [[Թթվածին|թթվածնով]], առանց որի իրենք կմահանան: Այս աշխատանքը իրականացնելու համար սրտին անհրաժեշտ է բավականին շատ թթվածին, որի համար պատասխանատու է կորոնային զարկերակները: Անոթների Պաթոլոգիական փոփոխությունը հանգեցնում են անհամեմատ վատ արյան մատակարարմանը սիրտ, որն էլ իր հեթին հանգեցնում է լուրջ սրտ-անոթային հիվանդություններին:
 
'''Աթեռոսկրելոզ'''- Ամենատարածված հիվանդություններից է, որը ազդում է զարկերակների վրա: Աստիճանաբար զարկերակի անոթի ներքին թաղանթի պատի նեղացում: Անոթների և հյուսվածքների տարածքների նեղացումը հանգեցնում է դանդաղ դեֆորմացիայի, և դրանով էլ առաջացնում օրգանների հիվանդություններին:
Մարդկանց սրտի անբավարար [[Արյուն|արյան]] մատակարարման դեպքում մարդը կարող է զգալ հետևյալ ախտանիշների զարգացումը
* Ցավ կրծքավանդակում
* Սրտխառնոց
* Հևոց
* Շնչարգելակում
* Հաճախասրտություն
* Սրտի հաճախականության հապավումները
* Քրտնարտադրություն
Բայց նման ախտանիշներ կարող են նաև չլինել, որը և դժվարացնում և երկարացնում է բուժումը: Բացի ժառանգական բնույթից, այս հիվանդությունն առաջանում է նաև սթրեսից, ծխելուց, ոչ ճիշտ սննդակարգից, որը հանգեցնում է նյութափոխանակման խանգարման, ֆիզիկական ակտիվության քչացման,նվազման: ազգություն- ավելիԱվելի հաճախ այս հիվանդությամբ հիվանդանում են Հնդկաստանի, Հարավարևելյան Ասիայի և ՕվկիանիաՕվկիանիայի , ավելի քիչ-քիչ՝ հյուսիսային ժողովուրդները . [[ֆիններ]], [[շվեդներ]], [[նորվեգացիներ|նորվեգացինե:]], իսկԻսկ յակուտները, էսկիմոսները և [[չուկչաներ]]ը ընդհանրապես չեն հիվանդանում:
Բայց նման ախտանիշներ կարող են նաև չլինել, որը և դժվարեցնում և երկարացնում է բուժումը:
Բացի ժառանգական բնույթից, այս հիվանդությունն առաջանում է նաև սթրեսից, ծխելուց, ոչ ճիշտ սննդակարգից, որը հանգեցնում է նյութափոխանակման խանգարման, ֆիզիկական ակտիվության քչացման, ազգություն- ավելի հաճախ այս հիվանդությամբ հիվանդանում են Հնդկաստանի, Հարավարևելյան Ասիայի և Օվկիանիա , ավելի քիչ-հյուսիսային ժողովուրդները [[ֆիններ]], [[շվեդներ]], [[նորվեգացիներ]], իսկ յակուտները, էսկիմոսները և [[չուկչաներ]]ը ընդհանրապես չեն հիվանդանում:
 
 
== Մեթոդի էությունը ==
 
Անոթի նեղացումը հանգեցնում է նրան, որ անոթի մկանները՝ սրտամկանը տառապում է թթվածնի պակասից , սիրտն աստիճանաբար թուլացնում է իր գործունեությունը: Ոոշակի ժամանակ անց հայտանբերվում է սրտի անբավարար հիվանդություններ: Սրտաբանները ունեն մի շարք բուժման մեթոդներ: Կար ժամանակ, որ հիմնական բուժումը զոնդավորումն էր, բայց այժմ բժիշկներն ավելի քիչ վնասող մեթոդ հայտաբերեցին, որը հենց՝ ստենտավորումն էր: 50 տարի առաջ ամերիկացի ռադիոլոգը, ինտերվենցիոն ռադիոլոգիայի առաջատարներից մեկը՝ Չարլզ Դոթթերը (1920-1985), առաջարկել է անոթային տախտակի (ստենտ) օգնությամբ անոթի վնասված հատվածները ընդլայնելու հայեցակարգը: Մեթոդի զարգացումը երկար ժամանակ տևեց, առաջին տեխնոլոգիաների կիրառումը կատարվել է միայն 1986 թվականին: Միայն 1993 թվականին ապացուցվել է կորոնար արտրի արտահոսքի վերականգնումը և այն նոր պետությունում պահելու stenting մեթոդի արդյունավետությունը: Ստենտը բարակ մետաղյա խողովակ է, որը բաղկացած է մետաղական [[բջիջներ]]ից՝ փչելով հատուկ փուչիկով: Այն ներդվում է տուժած անոթի մեջ և ընդլայնվում է, բարձրացնելով իր առանձգականությունը: Սա բարելավում է սրտի արյան մատակարարումը: Զարկերակի վրա՝ ոտքի կամ ձեռքի, տեղադրվում է հատուկ կատետր, որի միջով անցկացվում է բարակ, նուրբ թիթեղյա քուղ, որին հետևում են հատուկ մոնիտորի միջոցով: Պետք է միանշանակ գիտենանք, որ ստենտի միջամտությամբ կատարված վիրահատությունները պարտադիր կերպով ուղեկցվում է յոդ պարունակող մաքրող միջոցներով, հիվանդի մոտ պետք է չլինի ալերգիա [[յոդ]]ի հանդեպ, կամ խրոնիկական ցանկացած հիվանդություն:
Անոթի նեղացումը հանգեցնում է նրան, որ անոթի մկանները՝ սրտամկանը տառապում է թթվածնի պակասից , սիրտն աստիճանաբար թուլացնում է իր գործունեությունը : Ոոշակի ժամանակ անց հայտանբերվում է սրտի անբավարար հիվանդություններ:
Սրտաբանները ունեն մի շարք բուժման մեթոդներ: Կար ժամանակ, որ հիմնական բուժումը զոնդավորումն էր, բայց այժմ բժիշկներն ավելի քիչ վնասող մեթոդ հայտաբերեցին, որը հենց ստենտավորումն էր:
50 տարի առաջ ամերիկացի ռադիոլոգը, ինտերվենցիոն ռադիոլոգիայի առաջատարներից մեկը, Չարլզ Դոթթերը (1920-1985), առաջարկել է անոթային տախտակի (ստենտ) օգնությամբ անոթի վնասված հատվածները ընդլայնելու հայեցակարգը: Մեթոդի զարգացումը երկար ժամանակ տևեց , առաջին տեխնոլոգիաների կիրառումը կատարվել է միայն 1986 թվականին: Միայն 1993 թվականին ապացուցվել է կորոնար արտրի արտահոսքի վերականգնումը և այն նոր պետությունում պահելու stenting մեթոդի արդյունավետությունը:
Ստենտը բարակ մետաղյա խողովակ է, որը բաղկացած է մետաղական [[բջիջներ]]ից, փչելով հատուկ փուչիկով: Այն ներդվում է տուժած անոթի մեջ և ընդլայնվում է, բարձրացնելով իր առանձգականությունը: Սա բարելավում է սրտի արյան մատակարարումը:
Զարկերակի վրա ոտքի կամ ձեռքի տեղադրվում է հատուկ կատետր, որի միջով անցկացվում է բարակ նուրբ թիթեղյա քուղ, որը հետևում է հատուկ մոնիտորի միջոցով:
Պետք է միանշանակ գիտենանք, որ ստենտի միջամտությամբ կատարված վիրահատությունները պարտադիր կերպով ուղեկցվում է յոդ պարունակող մաքրող միջոցներով, հիվանդի մոտ պետք է չլինի ալերգիա [[յոդ]]ի հանդեպ, կամ խրոնիկական ցանկացած հիվանդություններ:
 
 
== Թոքերի անոթների (լեղուղիների) ստենտավորում ==
 
Թոքերի ստենտավորումը պարտադիր կերպով կատարվում է լեղուղիներով: Հիմնականում ստենտը տեղադրվում է, որպեսզի ապահովվի լեղիի հոսքը տանսերկումատյա աղիներ: Այս Էֆեկտին հասնելու համար տեղադրվում է մետաղյա կամ պլաստինե խողովակ, որը տեղադրվում է լեղուղու մեջմեջ՝ էնդոսկոպիկ վիրահատությամբ:<ref> Дюжева Т. Г. и др. [https://elibrary.ru/item.asp?id=26250367Перспективы создания тканеинженерного желчного протока] //Гены и клетки. – 2016. – Т. 11. – №. 1. – С. 43-7.</ref> Առաջին վիրահատությունը տեղի է ունեցել [[1980 թվականին]] երկու տարբեր թիմերի կողմից. Soehendra N. & Reynders-Frederix V.<ref> Soehendra N., Reynders-Frederix V. Palliative bile duct drainage-a new endoscopic method of introducing a transpapillary drain //Endoscopy. – 1980. – Т. 12. – №. 01. – С. 8-11</ref> иև Laurence B.H. & Cotton P.B.:<ref>Laurence B. H., Cotton P. B. Decompression of malignant biliary obstruction by duodenoscopic intubation of bile duct //Br Med J. – 1980. – Т. 280. – №. 6213. – С. 522-523</ref> Այդ ընթացքում ակնընհայտակնհայտ դարձավ, որ նախընտրելի է տեղադրել մեծ տրամագծով ստենտներ, որը նաև քչացնումնվազեցնում է լեղուղիների վարակները:<ref> Blero D., Huberty V., Devière J. Novel biliary self-expanding metal stents: indications and applications //Expert review of gastroenterology & hepatology. – 2015. – Т. 9. – №. 3. – С. 359-367.</ref>: Հաջորդ էտապը դա մետաղյա ստենտի փոխարինումն էր մեկ այլ ստենդով, որը տարբերվում է մյուսից ինքնաբացվող մետաղյա ցանցով: Այս առանձնահատկությունը թույլ է տալիս ավելի լայն տարածում ստանալ ինքնաբացվող (SEMS) ստենտի կիրառմանը, քան պլաստիկ ստենտի կիրառումը:
Հաջորդ էտապը դա մետաղյա ստենտի փոխարինումն էր մեկ այլ ստենդով, որը տարբերվում է մյուսից ինքնաբացվող մետաղյա ցանցով: Այս առանձնահատկությունը թույլ է տալիս ավելի լայն կիրառում ստանալ ինքնաբացվող (SEMS) ստենտի կիրառումը քան պլաստիկ ստենտի կիրառում: Այդ ժամանակվանի սկսաց SEMS-ստենտը գնալով զարգացավ երկու ուղղություններով:
 
== Ծանոթագրություններ ==