«Թերմոդինամիկական համակարգ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 8.
 
Յուրաքանչյուր թերմոդինամիկական համակարգ ունի իրական կամ պայմանական սահմաններ, որոնցով առանձնանում է [[շրջակա միջավայր]]ից{{sfn|Пригожин И., Кондепуди Д., Современная термодинамика|2002|с=18}}։ Երբեմն շրջակա միջավայրի փոխարեն խոսում են [[թերմոստատ]]ի մասին{{sfn|Кубо Р., Термодинамика|1970|с=11}}, այսինքն՝ այնքան մեծ [[ջերմունակություն|ջերմունակությամբ]] միջավայրի. որ նրա ջերմաստիճանը ուսումնասիրվող համակարգի հետ ջերմափոխանակության ժամանակ չի փոխվում{{sfn|Базаров И. П., Термодинамика|2010|с=40}}{{sfn|Козлов В. В., Ансамбли Гиббса и неравновесная статистическая механика |2008|с=171}}{{sfn|Путилов К. А., Термодинамика|1971|с=101}}։ Լռելայն համարվում է, որ շրջակա միջավայրը բավականաչափ մեծ է և այդ պատճառով նրա պարամետրերը կախված չեն դիտարկվող համակարգում ընթացող պրոցեսներից։ Բացի այդ, սովորաբար ենթադրվում է, որ շրջակա միջավայրը գտնվում է [[թերմոդինամիկական հավասարակշռություն|թերմոդինամիկական հավասարակիշռության]] վիճակում և նրա բնութագրերը կախված չեն ժամանակից ու տարածական կոորդինատներից։
Կարևոր է, որ թերմոդինամիկական համակարգում ներառվում են այն բոլոր մասինկները, որոնք ուսումնասիրման համար առանձնացվող տիրույթ ունեն տարածության մեջ։ Խնդիրն այն է, որ թերմոդինամիկայում երբեմն միևնույն տիրույթը դիտարկվում է միաժամանակ որպես տարբեր բնույթ ունեցող երկու և ավելի ''քվազիանկախ'' (իրար հետ թույլ փոխազդող) մասնիկների մասնակի ենթահամակարգերով զբաղեցվող տիրույթ (օրինակ՝ գազային խառնուրդը բնութագրվում է խառնուրդը կազմող գազերի [[մասնական ճնշում]]ով){{sfn|Физика. Большой энциклопедический словарь|1998|с=522}}, [[բյուրեղ]]ում առանձնացնում են [[ֆոնոններ]]ի և [[մագնոն]]ների ենթահամակարգեր, [[պարամագնիս]]ի միջուկային սպինների համակարգը բնութագրվում է սեփական մասնական [[սպինային ջերմաստիճան]]ով<ref name="spintemp_fe">{{Из|ФЭ|заглавие =Спиновая температура |[http://www.webcitation.org/6WhTObcy6}} Спиновая температура]</ref>, որը կարող է բացասական արժեքներ ընդունել [[Կելվինի սանդղակ]]ով<ref name="spintemp_bse">{{Из|БСЭ|заглавие =Спиновая температура |[[http://www.webcitation.org/6WgfZDHZb}} Спиновая температура]</ref>{{sfn|Ландау Л. Д., Лифшиц Е. М., Статистическая физика. Часть 1|2002|с=262}}{{sfn|Поулз|1964}})։ Այս ձևական հնարքը թույլ է տալիս մասնիկների դիտարկվող ենթահամակարգի համար ներմուծել ''մասնական բնութագրեր'', որոնք անպայման չէ, որ ուղղակիորեն առնչվեն ֆիզիկական համակարգին որպես ամբողջության (տես օրինակ [[բացասակիան բացարձակ ջերմաստիճան]])։
 
Թերմոդինամիկական համակարգերն ուսումնասիրվում են [[թերմոդինամիկա]]յում, [[վիճակագրական ֆիզիկա|վիճակագրական]]յում և [[հոծ միջավայրերի ֆիզիկա|հոծ միջավայրերի]] ֆիզիկայում։