«Յադ Վաշեմ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Թանգարան}}
[[Պատկեր:Israel-2013(2)-Aerial-Jerusalem-Yad Vashem 01.jpg|մինի|Յադ Վաշեմի տեսքը վերևից]]
[[Պատկեր:Yad Vashem Hall of Names by David Shankbone.jpg|մինի|Անունների սրահը, որը պարունակում է Հոլոքոսթի ընթացքում զոհված միլիոնավոր հրեաների Վկայությունների էջերը:էջերը։]]
 
'''Յադ Վաշեմ''' ({{lang-he|יָד וַשֵׁם}} - հայերեն՝ «հիշողություն և անուն»), [[Իսրայել]]ում [[Հոլոքոստ]]ի զոհերի հիշատակին կառուցված պաշտոնական հուշարձան:հուշարձան։ Հիմնադրվել է 1953 թվականին՝ [[Երուսաղեմ]]ի Հիշողության լեռան արևմտյան լանջի՝ Հերցլ սարի վրա, ծովի մակարդակից 804 մետր բարձրության վրա ու կից է Երուսաղեմի անտառին:անտառին։ Համալիրն ընդգրկում է 18 հեկտար տարածք, բաղկացած է [[Հոլոքոսթ]]ի պատմության թանգարանից, Երեխաների հուշարձանից ու Հիշողության պատից:պատից։ Այստեղ է գտնվում նաև Հոլոքոսթի ուսումնասիրությունների միջազգային դպրոց-ինստիտուտը:ինստիտուտը։ Իսկ Աշխարհի արդարակյացների այգին յուրահատուկ հարգանքի տուրք է բոլոր այն մարդկանց, ովքեր Հոլոքոսթի ընթացքում հրեաների են փրկել:փրկել։
Արևմտյան պատից հետո Յադ Վաշեմը, որի մուտքն ազատ է,համարվում է զբոսաշրջիկների կողմից այցելվող երկրորդ վայրն Իսրայելում:Իսրայելում։
 
==Բառի ծագումնաբանություն==
Տող 12.
{{քաղվածք| Նրանց իմ Տան մէջ և իմ պարսպի ներսում աւելի անուանի տեղ կը տամ, քան որդիներին ու դուստրերին, կը տամ նրանց յաւիտենական մի անուն, որ չի կորչելու: |}}
 
Այսպիսով՝ Հոլոքոսթի հուշարձանը Յադ Վաշեմ անվանելով՝ հրեա զոհերի անուններն ընդմիշտ հիշելու նպատակով ազգային պահոց հիմնադրվեց:հիմնադրվեց։
[[Պատկեր:YadVashem Valley of the Communities 002.jpg|մինի|Ոչնչացված համայնքների հովիտը]]
 
==Պատմություն==
Նացիստական տիրապետության տակ գտնվող երկրներում Երկրորդ համաշխարհայինի ընթացքում հրեաների զանգվածային սպանությունները միտք հղացան հրեաների պատմական հայրենիքում հուշարձանի կառուցման մասին:մասին։ Առաջին անգամ Յադ Վաշեմի գաղափարն առաջարկվեց 1942 թվականի սեպտեմբերին՝ Հրեական ազգային ֆոնդի ղեկավարների ժողովի ընթացքում՝ Մորդեխայ Շենհավիի կողմից:կողմից։ 1945 թվականի օգոստոսին այս ծրագիրը մանրամասն քննարկվեց [[Լոնդոն]]ում կայացած Սիոնիստական ժողովի ընթացքում:ընթացքում։
1946 թվականի փետրվարին Յադ Վաշեմը գրասենյակ բացեց [[Երուսաղեմ]]ում ու մի մասնաճյուղ էլ՝ Թել Ավիվում:Ավիվում։
1947 թվականի հուլիսին Երուսաղեմի Հրեական համալսարանում կազմակերպվեց Հրեական ուսումնասիրությունների առաջին համաժողովը:համաժողովը։ 1953 թվականին [[Քնեսեթ]]ը՝ Իսրայելի խորհրդարանը, միաձայն ընդունեց Յադ Վաշեմի մասին օրենքը՝ հիմնելով Նահատակների ու հերոսների հիշատակման ղեկավարությունը:ղեկավարությունը։
1948 թվականին Սիոն սարի վրա հիմնադրված Հոլոքոսթի պալատը վերածննդի մասին սիմվոլիկ հաղորդագրություն էր աշխարհին:աշխարհին։ Պալատի պատերի դասավորվածությունը խորհրդանշական կերպով հիշեցնում են Հոլոքոսթի ընթացքում կործանված 2000 հրեական համայնքների մասին:մասին։
Յադ Վաշեմի նոր՝ 100 միլիոն ԱՄՆ դոլար արժողությամբ թանգարանի նախագծի հեղինակն է իսրայելա-կանադացի ճարտարապետ Մոշե Սաֆդին:Սաֆդին։ Նոր թանգարանը կառուցվեց 10 տարվա ընթացքում, իսկ 2008 թվականի նոյեմբերին ռաբբի Յիսրաել Մեյր Լաուն ղեկավար նշանակվեց:նշանակվեց։
[[Պատկեր:Eternal Flame and Concentration Camp Victims Memorial.jpg|մինի|Մշտավառ կրակը]]
 
===Նպատակներ===
Յադ Վաշեմը կրթական, հետազոտական, փաստագրական ու ոգեկոչման նպատակներ է հետապնդում:հետապնդում։ Իսրայելում ու աշխարհով մեկ կազմակերպվում են մասնագիտական զարգացման դասընթացներ ուսուցիչների համար, տարբեր ցուցահանդեսներ, ձեռք են բերվում նոր լուսանկարներ, փաստաթղթեր ու անձնական կենցաղային օգտագործման իրեր:իրեր։ Իսկ Վկայության էջերում ավելացվում են Հոլոքոսթի զոհերի մասին նոր տվյալներ:տվյալներ։
Ամեն տարի գրեթե 10,000 իսրայելցի ու օտարազգի ուսուցիչներ Յադ Վաշեմում վերապատրաստման դասընթացներ են անցնում:անցնում։ Գործում է բազմալեզու համանուն ուեբսայթ:ուեբսայթ։ Յադ Վաշեմի քաղաքականությունը հետևյալն է.«Հոլոքոսթը չի կարող համեմատվել այլ իրադարձությունների հետ»:։ 2009 թվականին մի դոցենտ ազատվեց աշխատանքից՝ հրեաների տառապանքն Իսրայելի Անկախության պատերազմի ընթացքում պաղեստինցիների կրած տառապանքների հետ համեմատելու պատճառով:պատճառով։
«Յադ Վաշեմի ուսումնասիրություններ» ամսագիրը կիսամյակը մեկ 1957 թվականից ի վեր անգլերեն ու եբրայերեն լեզուներով տպագրվող գիտական ամսագիր է [[Շոա]]յի մասին:մասին։
[[Պատկեր:Yad Vashem view.JPG|մինի|Յադ Վաշեմի տեսքը]]
 
===Թանգարան===
[[Պատկեր:YadVashem- Enterance.JPG|մինի|Յադ Վաշեմի Հոլոքոսթի թանգարանը]]
Յադ Վաշեմը հանրության առջև դռները բացեց 1957 թվականին:թվականին։ Ցուցանմուշները ներկայացնում են Վարշավայի գետոյում հրեական դիմադրությունը, [[Սոբիբոր|Սոբիբորի]] ու [[Տրեբլինկա|Տրեբլինկայի]] մահվան ճամբարների ապստամբություններն ու Իսրայել հասնելու համար կենդանի մնացածների պայքարը:պայքարը։
Յադ Վաշեմի նոր շինությունը բաղկացած է երկար միջանցքից ու ցուցադրման 10 սրահներից, որոնք վերաբերում են Հոլոքոսթի տարբեր ժամանակահատվածներին:ժամանակահատվածներին։ Թանգարանում ներկայացված են Հոլոքոսթի 90 զոհերի ու կենդանի մնացածների անձնական պատմությունները, ինչպես նաև 2500 անձնական իր:իր։
Նոր թանգարանը պաշտոնապես բացվեց 2005 թվականի մարտի 15-ին:ին։ Բացմանը ներկա էին 40 երկրների ղեկավար ու [[ՄԱԿ]]-ի նախկին Գլխավոր քարտուղար [[Քոֆի Անան]]ը:ը։
 
===Պատվո պատ===
Պատվո պատը հուշարձան է՝ նվիրված 6 միլիոն հրեաների հիշատակին, ովքեր Հոլոքոսթի զոհը դարձան:դարձան։ Ունի երկու կոն.մեկն ունի 10 մետր բարձրություն, իսկ մյուսը փորված է ստորգետնյա ժայռի մեջ, որի հիմքը լցված է ջրով:ջրով։ Վերին կոնի վրա փակցված են Հոլոքոսթի զոհերի 600 նկար ու հատվածներ Վկայության էջերից:էջերից։
Հարթակը շրջապատված է շրջանաձև շտեմարանով, որն ունի 2.2 միլիոն դատարկ Վկայության էջեր:էջեր։ 1950-ականներից սկսած՝ Յադ Վաշեմը ձեռք է բերել 110,000 տեսալսողական ու գրավոր վկայություններ Հոլոքոսթը վերապրածների մասին:մասին։
 
====Արխիվ====
[[Պատկեր:PikiWiki Israel 12503 childrens memorial at yad vashem.jpg|մինի|Նացիստների կողմից սպանված Երեխաների հուշարձանը]]
Արխիվը Յադ Վաշեմի հնագույն վարչությունն է:է։ Մինչ ցուցահանդես կազմակերպելը՝ Յադ Վաշեմը իրեր է հավաքում:հավաքում։ Դրանցից լավագույնները պատմական լուսանկարներն են, ինչպես նաև վերապրածներից հավաքված Վկայության էջերը:էջերը։ Վերջինս անձնական տեղեկատվության տվյալների բազա է հանդիսանում Հոլոքոսթի ընթացքում զոհվածների ու կենդանի մնացածների մասին:մասին։ Յադ Վաշեմն ազատորեն օգտվում է Բադ Արոլսենի Միջազգային հետախուզման ծառայության (անգլ.՝ International Tracing Service) և [[Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտե]]ի տվյալների բազաներից:բազաներից։
 
===Աշխարհի արդարակյաց===
Յադ Վաշեմի նպատակներից մեկն էլ ազգությամբ ոչ հրեաների հանդեպ հարգանքն է, ովքեր ռիսկի են ենթարկել իրենց կյանքը, ազատությունն ու պաշտոնը՝ Հոլոքոսթից հրեաներին փրկելու համար:համար։ Այս նպատակով, հատուկ անկախ հանձնաժողով հիմնադրվեց, որի անդամները պատմաբաններ, հանրային դեմքեր, իրավագետներ ու Հոլոքոսթը վերապրածներ են, իսկ նախագահը Բարձրագույն դատարանի պաշտոնաթող դատավոր է:է։ Վերջիններս հետազոտում ու գնահատում են յուրաքանչյուր դեպք՝ սահմանված չափանիշներին ու կարգավորումներին համապատասխան:համապատասխան։
Արդարակյացները հարգանքի վկայական ու շքանշան են ստանում, իսկ իրենց անունները գրվում են Աշխարհի արդարակյացների այգու պատին:պատին։
 
===Արվեստի թանգարան===
Յադ Վաշեմում է գտնվում 1933-45 թվականներին Նացիստական շրջապատման ընթացքում աշխարհում հրեաների ու այլազգի զոհերի ստեղծած արվեստի գործերի ամենամեծ հավաքածուն:հավաքածուն։ Այժմ հավաքածուն ունի 10.000 նմուշ, որին տարեկան գրեթե 300 նմուշ է ավելանում, որոնք թանգարանին են նվիրաբերում վերապրածների ընտանիքները:ընտանիքները։
 
==Արտաքին հղումներ==
* [http://yadvashem.org/ http։//yadvashem.org/]
* [http://www.k-shoa.org/?CategoryID=677 http։//www.k-shoa.org/?CategoryID=677]
{{Արտաքին հղումներ}}
[[Կատեգորիա:Իսրայել]]