«Թեմ (Բյուզանդիայի վարչական միավոր)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 1.
{{այլ|Թեմ (այլ կիրառումներ)}}
[[Պատկեր:Byzantine Empire Themes 1025-en.svg|300px|մինի|Բյուզանդական կայսրության թեմերը 1025 թվականին]]
'''Թեմ''' կամ '''Բանակաթեմ''' ({{lang-el|θέμα}}), ռազմավարչական շրջան Արևելյան Հռոմեական (Բյուզանդական) կայսրությունում լատիներենը որպես պետության պաշտոնական և ամենահաճախ օգտագործվող լեզու հունարենի էվոլյուցիոն փոխարինումից հետո։ Թեմերը ստեղծվածստեղծվել էին եղելեն 7-րդ դարի կեսումկեսին արաբների կողմից բյուզանդական տարածքներից մի մասի անջատումից հետո։ Թեմերը փոխարինել են Դիոկլետիանոս և Կոստանդին Ա կայսրերի կողմից հաստատված դիոցեզների նահանգային համակարգը։ Առաջին թեմերը ստեղծված են եղել Արևելյան Հռոմեական կայսրության բանակի ճամբարայաին կայանների հիման վրա։ Թեմերի անվանումները համապատասխանում էին տեղական զինվորական մասերի անվանումներին։ Թեմերի համակարգը հասել է իր գագաթնակետին 9-10-րդ դարերում, երբ նոր տարածքային ստորաբաժանումների ստեղծմանն է դրդել հին և նոր գրավված հողերի բաժանումը։ Թեմերի բնօրինակ համակարգը հիմնովին փոփոխությունների է ենթարկվել 11-12-րդ դարերում, սակայն տերմինը մնում էր կիրառման մեջ որպես նահանագային և ֆինանսական սահամանափակում մինչև կայսրության գոյության ավարտը։
Բյուզանդիայի պատմիչ կայսր [[Կոստանդին Ծիրանածին]]ը իր «Բանակաթեմերի մասին» աշխատության մեջ գրում է, որ անցյալում Հռոմեական կայսրության ողջ տարածքում կային զորամասեր և լեգեոններ, որոնք կրում էին այն նահանգի անունը, որի ներկայացուցիչներից կազմված էին: Դրանք գտնվել են դուքսի կամ հեգեմոնի հրամանատարության տակ: Բայց դա այն ժամանակ էր, երբ զորքի հետ արշավանքի էին դուրս գալիս կայսրերը: Բայց երբ կայսրերը սկսեցին այլևս արշավանքներին անձամբ չմասնակցել, հաղորդում է Ծիրանածինը, այդ ժամանակ նրանք բանակաթեմեր կազմակերպեցին և նշանակեցին զորավարներ, որոնք, փաստորեն, կատարում էին ոչ միայն իրենց ենթակա զորքերի հրամանատարի պարտականությունները, այլև նահանգապետի:
 
== Գրականություն ==